Artyści i aktywiści ogłosili Manifest Wolnej Kultury Łodzi

Dzień Łódzkiej Kultury Obywatelskiej miałby się odbyć 4 czerwca w Off Piotrkowska. Organizatorzy zaplanowali m.in. warsztaty robienia zinów "Obszar wspólny", wystawę Galerii Czynnej - "Na co chęć, na co ochota" Kamila Wesołowskiego, projekcje produkcji łódzkiej Szkoły Filmowej oraz wspomnianą debatę o łódzkiej kulturze, do udziału w której zaproszeni zostali artyści, organizatorzy wydarzeń artystycznych, przedstawiciele organizacji pozarządowych, a także reprezentanci Urzędu Miasta Łodzi. Odbędą się poza tym koncerty - Musica Privata: Fale Theta, Marcel Baliński Ensamble oraz Domoffon Festiwal: Alles, Jacek Bieleński, Psychocukier, Tryp, Demolka, XD, Łukasz z Bałut, Elektryczny Węgorz, Agnellus. Specjalny plenerowy set didżejski przygotuje DJ Rebus. Wstęp jest wolny.

- W naszym manifeście stawiamy nie tylko diagnozę dotyczącą łódzkiej kultury, która naszym zdaniem nie ma się najlepiej, ale również proponujemy konkretne rozwiązania. Oczywiście, jesteśmy otwarci na wszelkie propozycje - podkreśla Kuba Wandachowicz, muzyk, autor tekstów piosenek i kompozytor, członek zespołów Cool Kids Of Death, Tryp, NOT i Mister D., współwłaściciel klubu DOM w Off Piotrkowska.

Pomysłodawcy inicjatywy wierzą, że ich działania mogą odnieść większych skutek niż dotychczasowe, podobne działania.

- Takiej koalicji twórców i organizacji pozarządowych zajmujących się kulturą jeszcze nie było - dodają Kuba Wandachowicz i Marcin Polak, artysta i społecznik, współtwórca Galerii Czynnej. - Nasze działania nie są przeciwko komuś, chcemy jednak zwrócić uwagę na działania oddolne, które naszym zdaniem nie są w Łodzi tak doceniane, jak na to zasługują. Zapraszamy wszystkich zainteresowanych do dyskusji.

Oto treść dokumentu (autorzy umieścili go na platformie petycjeonline.com, zbierając podpisy poparcia):

Tylko ta władza, która rezygnuje ze swoich prerogatyw na rzecz samoorganizujących się obywateli, zbliża się do ideału demokracji. Tylko ta władza może nazywać się obywatelską, która tworzy jasne i sprawiedliwe procedury zarządzania środkami publicznymi i rozumie, że podstawą każdej zdrowej demokracji jest silne społeczeństwo obywatelskie. Jasne procedury służą powstawaniu trwałych i transparentnych sieci społecznych. Łódź posiada unikatowy, ale słabo wspierany kapitał społeczny oraz sieć osób pracujących na rzecz kultury przy minimalnym bądź zerowym wsparciu publicznym, bez wynagrodzenia, a wręcz przeznaczających na ten cel swoje prywatne środki. Otwarcie się władz miasta na ten oddolnie budowany kapitał społeczny, wsłuchanie się w jego głos i dofinansowanie jego działań, długofalowo wpłynie na rozwój miasta. Wiele imprez kulturalnych, które obecnie wegetuje lub znika, mogłoby w przeciągu kilku lat stać się rozpoznawalnymi i tworzyć mocny kulturalnie wizerunek Łodzi, a także być wspieranymi z projektów ministerialnych, unijnych i przez sponsorów. Wierzymy, że silną kulturę tworzy oddolna i organiczna praca twórcza oparta na najważniejszych ludzkich wartościach oraz nowatorskich interpretacjach dziedzictwa naszego miasta, a nie pusta liturgia reprodukcji wciąż tych samych “produktów kulturalnych”, blokująca oddolne działania. Nie chcemy importowanej festiwalozy, która poprzez organizację wątpliwej jakości eventów żywi się budżetem naszego miasta i zabiera pieniądze tym, którzy codziennie i ciężko dla Łodzi pracują. Takie praktyki to przeciwieństwo inwestowania we własny kapitał społeczny. Chcemy budować Łódź z silnym społeczeństwem obywatelskim. Dzięki temu powstanie wspólnota oparta na najważniejszych wartościach oraz duchowych i intelektualnych wyzwaniach, wymagających mądrości i dojrzałości. Tylko prawdziwie wolna kultura może być twórcza. My, niżej podpisani, w 30 rocznicę wolnych wyborów 4 czerwca, opierając się na długoletnim doświadczeniu pracy dla Łodzi, rozczarowani polityką kulturalną władz miasta i pijarową praktyką “opakowań”, bez rozwijających obywatelskie postawy treści, inspirując się słowami Marka Edelmana, iż: “demokracja i wolność nie są dane raz na zawsze, trzeba o nie codziennie walczyć”, postulujemy:

1. Znaczące zwiększenie środków na kulturę ze szczególnym uwzględnieniem sektora organizacji pozarządowych jako lokalnego kapitału społecznego;

2. Powołanie Obywatelskiej Rady Kultury przy Radzie Miasta, której rolą będzie wydawanie doradczych, a w kwestiach najistotniejszych, wiążących opinii dla Rady Miasta i Prezydenta Miasta Łodzi w kwestiach:

- formułowania dokumentów strategicznych, regulaminów, uchwał, zarządzeń dotyczących sektora kultury;

- powoływania kandydatów na dyrektora Wydziału Kultury UMŁ, dyrektorów miejskich instytucji kultury, pełnomocników Prezydent Miasta Łodzi mających działać w sektorze kultury;

- wydawania wiążących opinii na podstawie sprawozdań instytucji kultury, samooceny dyrektorów instytucji kultury, oceny ich pracy przez Wydział Kultury UMŁ pod kątem formułowania wniosków o nagrody dla dyrektorów miejskich instytucji kultury i nagród Prezydenta Miasta Łodzi dla łodzian zasłużonych dla łódzkiej kultury;

- rozwiązywania konfliktów na linii UMŁ-instytucje kultury-instytucje pozarządowe-środowiska twórcze;

3. Zmianę regulaminu miejskich konkursów grantowych dla organizacji pozarządowych zgodnie z protokołem KDO ds. kultury z ostatniego posiedzenia w listopadzie 2018 r. w sprawie składu komisji konkursowych, a także:

- wyłonienie odrębnych obszarów finansowania dla zadań z obszaru kultury i sztuki oraz zadań realizowanych w ramach polityki społecznej;

- wybór ekspertów przypisanych do konkretnych dziedzin poprzez losowanie;

- powołanie składu komisji konkursowych złożonych z członków opiniujących aplikacje konkursowe na równoprawnych zasadach (eksperci i przedstawiciele organizacji pozarządowych z opinią wiążącą, nie doradczą);

4. Stworzenie międzywydziałowych programów grantowych dla instytucji kultury i organizacji pozarządowych przez wydziały: Kultury, Edukacji, Biura ds. Rewitalizacji, ŁCW przy doradczych opiniach Obywatelskiej Rady Kultury;

5. Stworzenie transparentnych programów i procedur udostępniania lokali miejskich dla organizacji pozarządowych;

6. Stosowanie zasady pierwszeństwa finansowania lokalnych działań kulturalnych, wzmacniających oddolne inicjatywy twórców i organizacji pozarządowych zgodnie z postindustrialną specyfiką, miasta jego wielokulturową tradycją i potrzebami kulturalnymi mieszkańców oraz we współpracy z instytucjami kultury, ponieważ na tym polega tworzenie silnych sieci społecznych;

7. Stworzenie mechanizmu oceny pracy Wydziału Kultury i ŁCW przez instytucje kultury i organizacje pozarządowe, który umożliwi wprowadzanie zmian w pracy tych podmiotów UMŁ;

8. Zwiększenie środków na programy stypendialne w obszarze kultury i sztuki;

9. W związku z licznymi sygnałami naruszania autonomii instytucji kultury, stworzenie procedury zabezpieczającej jej poszanowanie w postaci kryteriów oceny relacji między wydziałami UMŁ, miejskimi instytucjami kultury i sektorem pozarządowym.