Bohaterowie z komputerowego ekranu uczą życia?

Mateusz chodzi do drugiej klasy gimnazjum, bardzo dobrze się uczy, startuje w matematycznych konkursach i gra w gry komputerowe. Nie pamięta, kiedy zagrał pierwszy raz. Od mamy słyszał, że miał 3 lub 4 lata, gdy siadał przy komputerze i grywał w jakieś proste gierki. Ale takim świadomym graczem został, jako 6-, 7-latek.

- W moim domu były tradycje grania - wyjaśnia łódzki gimnazjalista. - Gram tyle lat i nie uważam, żeby to przynosiło mi jakieś szkody. Gra w mądre, inteligentne gry może rozwijać, uczyć wielu rzeczy.

Gry komputerowe dla wielu dorosłych są synonimem zła i ogłupiania, albo po prostu czarną magią. Nie za bardzo wiedzą o co w tym chodzi, ale uważają, że takie siedzenie przy komputerze nie przynosi nic dobrego. Tymczasem nawet naukowcy mówią, że gry komputerowe mogą rozwijać, ale wszystko trzeba robić z rozsądkiem.

- Niedawno amerykańscy naukowcy stwierdzili, że gdy 12-, 13-latkowie grają w nawet te brutalne "strzelanki", to rozwija się ich IQ - mówi Łukasz, student drugiego roku Politechniki Łódzkiej. - Wiąże się to podobno z tym, że wiele się w tych grach dzieje, a przegrana wiąże się z nieprzyjemnymi skutkami. Ilość bodźców, które w tym samym czasie atakują młody mózg, sprawia, że musi on sobie z tym poradzić. Przez to rośnie iloraz inteligencji. Ale to amerykańskie badania, a wiadomo, że z nimi różnie bywa.

Łukasz, tak jak Mateusz, gra od dziecka. Śmieje się, że już na porodówce lekarz wyrywał mu z ręki pada od konsoli.

- Zauważyłem, że gdy 12-15-latkowie grają w gry, to w późniejszym wieku mają jakieś zainteresowania - mówi Łukasz.

Jacek, uczeń drugiej klasy łódzkiego liceum, lubi grać we wszystkie gry, a więc "strzelanki", RPF, strategiczne. Uważa, że dzięki nim znacznie podszkolił swój angielski.

- Wiele gier jest po angielsku i nie ma polskiego tłumaczenia - wyjaśnia. - A na przykład w RPG dialogi są bardzo rozbudowane. By je zrozumieć, trzeba ten angielski szkolić. Tak jest w mojej ulubionej grze "Fallout". Granie stanowi znakomitą motywację do nauki. A język przydaje się w realnym życiu.

Mateusz najbardziej lubi gry z gatunku RPG, czyli role-playing game. Nazywane są też grami fabularnymi. Gracze wcielają się tu w fikcyjne postacie, rozwijają ich umiejętności, zdobywają nowe. Przy okazji podejmują ważne decyzję, które mają wpływ na losy postaci, ale też na przykład na zakończenie gry.

- Moją ulubioną grą jest druga część "Baldur's Gate" - mówi Mateusz. - Ona oddaje prawdziwy charakter gier RPG, gier fantastycznych. Bo ja generalnie najbardziej lubię właśnie gry, które rozgrywają się w świecie fantasy, science fiction. Ale ostatnio gram też w strategię, w "Shoguna 2". Akcja rozgrywa się w XVI-wiecznej Japonii. Tak jak w grach strategicznych bywa, trzeba zaplanować bitwę, wejść w rolę dowódcy, podejmować ważne decyzje. Ta gra oddaje znakomicie klimat czasów, w których się toczy akcja.

Mateusz twierdzi, że dzięki grom nauczył się podejmować decyzje.

- Wybory są czasem trudne, często związane z akcją gry, co podjęcie konkretnej decyzji czyni jeszcze bardziej skomplikowanym - dodaje Mateusz. - Poza tym gry rozwijają wyobraźnię, wzbogacają język. Uczą też logicznego myślenia. Nieraz trzeba rozwiązać jakieś zagadki, by posunąć się z akcją dalej.
Mateusz tłumaczy, że w grach RPG wybory są coraz trudniejsze, bo jest mniejsze rozgraniczenie między dobrem a złem.

- Oczywiście, ja wspominam tylko o takich inteligentnych grach - zaznacza Mateusz. - Bo są oczywiście i ogłupiające gry, takie czego nas niczego nie nauczą, w niczym nie pomogą. Trzeba więc mądrze wybrać, w co się gra.

Łukasz, choć jest poważnym studentem, to dalej gra, choć przyznaje, że często brakuje czasu, by zasiąść przy komputerze czy konsoli. Też lubi RPG-y. Żałuje jednak, że teraz trochę zmienił się ich charakter. Kiedyś trzeba było w nie grać 400 godzin, by odpowiednio wyszkolić swoją postać, zobaczyć wszystkie wątki fabularne. Dziś to już historia.

- Gry RPG przypominają obecnie interakcyjny film - ubolewa Łukasz. - Z dawnych RPG-ów została część zagadkowo-fabularna. Starzy gracze, nawet starsi ode mnie, narzekają, że wszystko zostało za bardzo uproszczone.

Łukasz zwraca uwagę, że dziecko, grające w taką grę, też uczy się podejmować decyzje.

- W życiu nie musi pewnie dokonywać moralnych wyborów, ale wcielając się w jakąś postać w grze, już musi - przekonuje Łukasz. - Dobrym przykładem jest tu tak popularny wśród młodych ludzi "Wiedźmin". Tu podejmowane decyzje wpływają na zakończenie gry, różne wątki.

Zdaniem Łukasza, logicznego myślenia uczy każda gra, nawet tępa strzelanina.

- Wiem, że potępia się "strzelanki", a więc gry, gdzie przede wszystkim trzeba zabić jak najwięcej przeciwników - mówi Łukasz. - Ja też za nimi nie przepadam. Ale i tu zauważam korzyści. Głównie wtedy, gdy gra się w sieci. Wtedy tworzy się tak zwane klany. Należący do takiego klanu gracze razem są w drużynie, ustalają strategię, spotykają się na treningach. To wszystko uczy współpracy, lojalności. Przykładem takiej gry był "Caunter-Strike".

Wielu graczy podkreśla, że dzięki grom nauczyło się posługiwać mapą, orientacji w terenie. Zwykle gracz, wcielając się w daną postać, musi dostać się do określonego celu. Pomóc ma mu w tym mapa.

Niektórzy gracze uważają, że najlepszymi grami w historii są te z serii "Assasin's Creed". 20-letnia Patrycja, studentka pedagogiki, grała już w trzy serie. Nie mogła oderwać się od konsoli.

- Najbardziej interesuję się historią, a dzięki tej grze poznałam bliżej najpierw Jerozolimę, potem Wenecję, Rzym i Florencję - opowiada 20-letnia Patrycja. - W tej grze są bardzo interesujące informacje dotyczące znanych rodów, a także ludzi żyjących w czasach, gdy rozgrywa się gra. Występuje w nich między innymi rodzina Borgiów. Można spotkać i porozmawiać z Leonardo da Vinci, Machiavellim.

Z graniem nie wolno jednak przesadzać. Bo co za dużo, to niezdrowo. To dotyczy zarówno siedzenia przy komputerze, chodzenia na siłownię czy ślęczenia przy książce.