Spis treści
- Jarzębina, czyli jarząb
- Jak wygląda jarząb pospolity (jarzębina)
- Kiedy kwitnie i owocuje jarzębina?
- Czy owoce jarzębiny są jadalne?
- Jarzębiny do małego ogrodu
- Jak uprawiać jarzębinę w ogrodzie? Podstawowe wymagania
- Jakie jeszcze gatunki jarzębu nadają się do ogrodu?
- Jak wykorzystać jarzęby w ogrodzie? Z czym je sadzić?
Jarzębina, czyli jarząb
Jarzębina to tak naprawdę zwyczajowa nazwa jarzębu, czyli rodzaju skupiającego ok. 80-100 gatunków drzew i krzewów z rodziny różowatych. W uprawie najczęściej spotykany jest jarząb pospolity, który posiada wiele ciekawych odmian, ale w ogrodach można też czasami spotkać inne gatunki jak np. jarząb mączny, kaszmirski, turyngski, Koehnego czy olszolistny.
Polecamy też: Wiąz holenderski, czyli kolorowe drzewo również do niedużego ogrodu i radzimy, jak go uprawiać
Jak wygląda jarząb pospolity (jarzębina)
Najłatwiejszy w uprawie i posiadający najwięcej ciekawych odmian, nadających się zarówno do dużych, jak i małych ogrodów jest jarząb pospolity. Gatunek dorasta do ok. 15 m wys. i tworzy wzniesiony, prosty pień, pokryty początkowo gładką, później spękaną korą. Jarzębina ma eliptyczną lub owalną koronę, a jej pędy pokryte są układającymi się skrętolegle dużymi, nieparzysto-pierzastymi liśćmi, złożonymi z 9-15 lancetowatych, piłkowanych na brzegach listków. U gatunku liście są zielone, a jesienią, przed opadnięciem przebarwiają się na kolor żółty lub żółto-czerwono-pomarańczowy.
Kiedy kwitnie i owocuje jarzębina?
Jarzębina zakwita wiosną (maj-czerwiec), wydając liczne, białe, drobne kwiaty, zebrane w płaskie, baldachowate kwiatostany. Po przekwitnięciu kwiaty przekształcają się w kuliste, gładkie, błyszczące owoce, które dojrzewają pod koniec lata (koniec sierpnia-wrzesień). Przybierają wtedy intensywną, czerwono-pomarańczową barwę. Bywają jednak lata, kiedy już na początku sierpnia są pięknie wybarwione.
Czy owoce jarzębiny są jadalne?
W stanie surowym owoce są dla nas niejadalne, a nawet trujące, ale po przetworzeniu (zagotowaniu, przemrożeniu), tracą goryczkę i właściwości trujące, dlatego można z nich przygotowywać przetwory oraz nalewki.
Jarzębiny do małego ogrodu
Choć jarząb pospolity jako gatunek jest dość wysoki i w małych ogrodach może być przytłaczający, jego niższe odmiany doskonale nadają się na niewielkie działki. Należą do nich m.in.:
- „Pendula” – płaczący pokrój, dostępna w formie piennej o wys. ok. 1,8-2 m,
- „Aurea” – wys. ok. 7-8 m, liście żółte,
- „Fastigiata” – wys. ok. 5-8 m, pokrój kolumnowy.
Są także ciekawe odmiany mieszańcowe jak np.:
- „Flanrock” o żółtych owocach, wys. ok. 5 m, pokrój kolumnowy,
- „Krasavica” – duże owoce, wys. 3-5 m,
- „Likjornaja” – owoce ciemnofioletowe, jadalne, słodkie, mieszaniec j. pospolitego z aronią, wys. 2-3 m,
- „Pink Veil” o różowych owocach, wys. ok. 3-4 m.
Polecamy też: Różne trzmieliny do mniejszego i większego ogrodu
Jak uprawiać jarzębinę w ogrodzie? Podstawowe wymagania
Jarząb pospolity to jednak nie tylko efektowne i dekoracyjne, ale też łatwe w uprawie drzewko. Dobrze rośnie w słońcu lub półcieniu oraz na lekko wilgotnych, przepuszczalnych, przeciętnych glebach. Nie lubi jedynie cienia, suszy i mokrej, ciężkiej ziemi. Jest natomiast w pełni mrozoodporny (może być też uprawiany na terenie całego kraju) i nie wymaga zimowego okrycia. Gatunek dobrze rozmnaża się przez wysiew nasion, ale odmiany powinny być rozmnażanie wegetatywnie przez szczepienie.
Jakie jeszcze gatunki jarzębu nadają się do ogrodu?
Obok najpopularniejszego jarzębu pospolitego, do małych ogrodów nadaje się też kilka odmian innych gatunków, jak np.:
- jarząb szwedzki „Brouwers” – wys. ok. 7-10 m., wolny wzrost,
- jarząb Arnolda „Golden Wonder” – 5-8 m wys., wolny wzrost,
- jarząb Koehnego – wys. ok. 4-5 m., owoce białe,
- jarząb mączny „Magnifica” – wys. 6-12 m, liście z srebrzystobiałym kutnerem.
Jak wykorzystać jarzęby w ogrodzie? Z czym je sadzić?
W ogrodzie jarzęby można wykorzystać na różne sposoby. Ładnie prezentują się jako solitery na trawniku lub w pobliżu altanki, kącika wypoczynkowego czy oczka wodnego. Doskonale wyglądają też w małych, jednogatunkowych grupach, najlepiej złożonych z różnych odmian. Z powodzeniem mogą być też wykorzystywane do tworzenia kompozycji z innymi drzewami i krzewami ozdobnymi. U podstawy ich pnia ładnie wyglądają niewielkie krzewy i byliny jak np. berberysy, bukszpany, tawuły japońskie, trzmielina Fortune'a, liliowce, lawendy czy bodziszki oraz trawy ozdobne.
Z jarzębin (szczególnie z odmian kolumnowych) można też tworzyć szpalery wzdłuż ścieżek i chodników. Ze względu na niewielkie rozmiary, wysokie walory ozdobne, odporność na niekorzystne warunki, w tym zanieczyszczone powietrze oraz małe wymagania uprawowe, jarzęby są chętnie wykorzystywane także w zieleni miejskiej.
Koniec hotelu Marriott w Warszawie
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?