Wysoki cholesterol jest u mnie rodzinny i nie da się nic zrobić

Oprócz przyjmowania leków obniżających poziom cholesterolu we krwi można zrobić naprawdę wiele. To pozbycie się nadwagi i utrzymanie stałem masy ciała, sięganie po naturalne produkty roślinne, ruch, ograniczenie alkoholu i rzucenie palenia.

Szczególnie ważne są zmiany w stylu życia, bo same leki nie zapewnią trwałej poprawy. Te stosowane najczęściej, takie jak statyny, wywołują też szereg działań ubocznych, a wg nowych badań mogą pogarszać przebieg cukrzycy. Uważa się też, że „okradając” mózg z cholesterolu przyczyniają się do procesów demencji. Ich przyjmowanie powinno być więc uzasadnione i połączone z odpowiednim planem działania.

Przyjmuję statyny na wysoki cholesterol, więc mogę jeść, co chcę

Niestety, tak nie jest. Nadmiar kalorii w diecie, a zwłaszcza pewnych składników żywności i występujących w niej związków, prowadzi do tycia. To wiąże się z przyrostem tkanki tłuszczowej nie tylko znajdującej się pod skórą, ale także wewnątrz jamy brzucha, wokół narządów wewnętrznych.

Szczególnie ten rodzaj tkanki tłuszczowej produkuje związki, które nasilają stan zapalny w organizmie, a ten prowadzi do utleniania cholesterolu - w takiej postaci jest wybitnie miażdżycogenny.

Tłuszcz brzuszny zaburza metabolizm, a jego nadmiar sprzyja rozwojowi zespołu metabolicznego – stanu poprzedzającego cukrzycę, który charakteryzuje się zaburzeniami glikemii i wysokim ciśnieniem, zagrażając szybkim rozwojem chorób sercowo-naczyniowych.

Samo obniżanie cholesterolu chroni przed miażdżycą

Obniżanie poziomu cholesterolu za pomocą leków ze statynami czy aktywności fizycznej pomaga chronić naczynia krwionośne przed rozwojem miażdżycy, ale mechanizm ich działania okazuje się bardziej skomplikowany. Odkryto, że znacznie ważniejszą rolę w powstawaniu złogów mogą mieć związki tłuszczowe nazywane ceramidami, które tak jak cholesterol wchodzą w skład struktury błon komórkowych.

Pod koniec 2021 r. potwierdzono silny związek między wysokim stężeniem ceramidów we krwi i występowaniem choroby wieńcowej serca i cukrzycy typu 2, który okazał się niezależny od poziomu cholesterolu.

Gdy jednak ilość krążącego w krwiobiegu cholesterolu ulega zmniejszeniu, np. poprzez blokowanie jego syntezy przez statyny, pojawia się też mniej ceramidów. To właśnie może być główny, pośredni sposób działania tych leków. Choć przyszłe terapie powinny skupić się właśnie na ceramidach, metody ich oznaczania nie są jeszcze rozpowszechnione, więc zmiana metody leczenia wymaga jeszcze sporo czasu.

Jajka jako produkty świeże najczęściej nie są źródłem najbardziej niezdrowego, utlenionego cholesterolu. Inaczej jest w przypadku tłustych przetworów mięsnych, takich jak peklowane wędliny i kiełbasy.