Najnowsza fala dekomunizacyjna dotarła także do łódzkich placówek oświatowych. W maju radni miejscy zdecydowali o usunięciu z nazwy SP nr 24 jej wieloletniej patronki, czyli Hanki Sawickiej. Z kolei dwie uczennice z Łodzi, posłanki na Sejm Dzieci i Młodzieży, który obradował w czwartek, wezwały do usunięcia patronki Anieli Krzywoń, której imię nosi SP nr 170.
Podstawówka nr 24 zdekomunizowała się sama i obecnie jest bezimienna. W styczniu magistrat otrzymał wspólny wniosek od rady pedagogicznej, rodziców i samorządu uczniowskiego tej szkoły o usunięcie z jej nazwy Hanki Sawickiej. Wobec takiej jedności, 24 maja radni przyjęli odpowiednią uchwałę.
Zobacz też:Zdekomunizują Tatarkównę i Rodzeństwo Fibaków?
W piątek dyrekcja podstawówki była niedostępna, ale można się domyślać, czym kierowała się szkolna społeczność. Hanka Sawicka znalazła się w przewodniku „Nazw do zmiany”, opublikowanym zimą przez Instytut Pamięci Narodowej. To „ściąga” dla samorządów przed początkiem września 2017 r. Od tej daty wojewoda może „wygaszać” nazwy sprzeczne z ustawą o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego (i nadawać nowe - po konsultacji z IPN). Wprawdzie IPN precyzuje, że jego przewodnik odnosi się do nazw ulic, ale cała ustawa dotyczy także do „budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej” .
Co w przewodniku IPN można wyczytać o Hance Sawickiej? „Od 1943 roku formalnie pierwsza przewodnicząca tzw. Związku Walki Młodych - grupy działaczy komunistycznych propagandowo wykorzystywanych w roli młodzieżowej przybudówki PPR” - napisali historycy. W tym samym roku Sawicka została śmiertelnie ranna w czasie strzelaniny z niemiecką żandarmerią w Warszawie, a po wojnie „uczyniono z niej jedną z propagandowych ikon komunistycznego ruchu młodzieżowego”. Sawicka była patronką SP nr 24 od 1966 r.
Z kolei Wanda Zieleńczyk, inna z działaczek ZWM, od 1978 r. patronuje SP nr 189 w Łodzi. Wprawdzie nie ma jej w przewodniku IPN, ale jego twórcy wskazują, że podali tylko przykłady wymagające zmiany.
**Czytaj też:
Dekomunizacja ulic, czyli zmiana bez zmiany i Smerfy zamiast dygnitarzy**
Jak usłyszeliśmy w piątek w szkole, podstawówka nie zamienia porzucać patronki. Zresztą ma doświadczenie w jej obronie. W 2012 r. zmiany imienia SP nr 189 domagali się członkowie Młodzieży Wszechpolskiej i Obozu Narodowo-Radykalnego. W liście do dyrektora szkoły napisali, że Zieleńczyk „w bardzo młodym wieku zaangażowała się w kolaborację z Sowietami, działając w kilku polskich organizacjach komunistycznych, których celem było zsowietyzowanie Polski.”
Dyrektor przedstawił ten list radzie szkoły, w której skład wchodzą przedstawiciele rodziców i nauczycieli. Rada nie zgodziła się na zmianę. Szkoła podkreśla, że warszawianka była poetką, harcerką „Szarych Szeregów” i kuzynką Krzysztofa Baczyńskiego. Zginęła rozstrzelana przez Gestapo w 1943 r.
Z przewodnikiem IPN może mieć problem Zespół Szkół Gastronomicznych imienia I Armii Wojska Polskiego - bo, jak podkreślają historycy z IPN, był to „związek operacyjny zorganizowany przez władze Związku Sowieckiego wbrew władzom państwowym Rzeczypospolitej Polskiej w 1944 roku”. IPN doradza więc zmianę na „Żołnierzy 1 Armii Wojska Polskiego”.
Zobacz:IPN podpowiada, które nazwy ulic zmienić
Jeszcze ciekawszy sposób na łagodne przejście przez dekomunizację można zastosować w przypadku SP nr 170, która nosi imię Anieli Krzywoń. Dwie uczennice Salezjańskiego Liceum Ogólnokształcącego im. ks. Jana Bosko, wymieniły SP nr 170 w swojej pracy „Na tropie pozostałości po systemach totalitarnych” (dzięki, której dostały się na tegoroczny Sejm Dzieci i Młodzieży). Ustaliły, że Krzywoń jako żołnierz Ludowego Wojska Polskiego, poległy pod Lenino, otrzymała tytuł Bohatera Związku Radzieckiego.
Podobna dyskusja miała miejsce w listopadzie 2016 r. w Białymstoku. Historycy IPN podpowiedzieli tamtejszym radnym, że Aniela Krzywoń może pozostać patronką ulicy - o ile zmieni się uzasadnienie uchwały o takiej nazwie i podkreśli się w nim, że patronka była żołnierzem polskim - zesłanym na Sybir.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?