Dlaczego warto oddawać krew? NFZ przypomina o tym, że krew jest bardzo potrzebna, a krwiodawcy mają przywileje

Krew ratuje życie, potrzebna jest dla ofiar wypadków i chorych, np. na białaczkę. Latem często krwi brakuje, dlatego jak co roku Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Łodzi apeluje o jej oddawanie.

- Na chwilę obecną stan zapasów magazynowych grupy krwi : B Rh + oraz 0 Rh + i 0 Rh- jest na alarmującym poziomie – informuje Joanna Szymczak, specjalista ds. organizacji honorowego krwiodawstwa RCKiK w Łodzi. - Dlatego właśnie prosimy, aby krwiodawcy w szczególności posiadający taką grupę krwi zaplanowali swoje donacje, aby zasilili Bank Krwi w te składniki, abyśmy mogli zabezpieczyć podmioty lecznicze na terenie województwa łódzkiego. To aż 51 placówek szpitalnych. Krwi i jej składników potrzebują nie tylko ofiary wypadków, ale i pacjenci chorujący na choroby przewlekłe np. białaczkę - podkreśla.

Krwiodawcą może zostać osoba w wieku 18-65 lat (dla oddających krew po raz pierwszy górna granica wieku to 60 lat), o masie ciała powyżej 50 kg i ciesząca się dobrym zdrowiem, która nie przyjmuje na stałe żadnych leków. To podstawowe zalecenia, jednak wiele sytuacji czasowo lub stale dyskwalifikuje kandydata na krwiodawcę. Na przykład krwi nie można oddawać przez sześć miesięcy po operacji, wykonaniu tatuażu czy kontaktu z obcą krwią.

Kto może oddać krew? Jakie sytuacje wykluczają donację?

Jednorazowo oddaje się 450 ml, krew można oddawać do 57 dni, mężczyźni sześć razy w roku, kobiety cztery razy.

Są dwa sposoby pobierania krwi:

• Metoda konwencjonalna – dawca oddaje krew pełną w ilości 450 mililitrów (1 jednostka), zawierającą krwinki czerwone, płytkowe, białe i osocze. Krew pobiera się z pojedynczego wkłucia do żyły, do jednorazowych pojemników z tworzywa sztucznego. Zabieg trwa ok. 5-10 minut, może być wykonywany w odstępach minimum 8 tygodni.
• Metoda aferezy – dawca oddaje tylko wybrane elementy komórkowe krwi (krwinki czerwone, płytki, osocze, granulocyty), w odstępach uzależnionych od rodzaju donacji.

W Łodzi można oddać w głównej siedzibie RCKiK przy ul. Franciszkańskiej 17/25, krwiodawstwo.pl. Tu krew można oddawać codziennie (także w weekendy) w następujących godzinach:

• Poniedziałek 7:00 - 15:30
• Wtorek 7:00 - 17:30
• Środa 7:00 - 15:30
• Czwartek 6:30 - 18:00
• Piątek 7:00 -15:30
• Sobota 8:00 - 13:30
• Niedziela 8:00 - 13:00

Krew można też oddawać w oddziałach terenowych RCKiK w Wieluniu, Sieradzu, Zduńskiej Woli, Radomsku, Bełchatowie, Piotrkowie Trybunalskim, Opocznie, Skierniewicach, Pabianicach i Kutnie. RCKiK organizuje też akcje wyjazdowe.

Gdzie i kiedy można oddawać krew w Łodzi i regionie łódzkim?

Do oddania krwi warto się przygotować.

- Dzień przed donacją rozpoczynamy profilaktykę związaną z nawadnianiem organizmu - radzi Joanna Szymczak. - Spożywamy więcej płynów (około 2 litry), mogą to być soki lub woda mineralna. W dniu donacji zgłaszamy się wypoczęci wyspani, dobrze nawodnieni, oczywiście należy pamiętać o spożyciu lekkiego posiłku. Należy pamiętać o zabraniu dokumentu ze zdjęciem, który potwierdzi tożsamość - dowód osobisty-wylicza.

Dzień przed oddaniem krwi:

• pij dużo płynów (najlepiej niegazowanej wody mineralnej).

W dniu oddania krwi:

• zjedz lekki, niskotłuszczowy posiłek. Zalecane są m.in.: pełnoziarniste pieczywo, ryż, kasza, makaron, ryby, chude mięso i wędliny, owoce, dżem, miód, woda, soki owocowe i warzywne;
• wyklucz z diety tłuszcze pochodzenia zwierzęcego m.in.: jajka, mleko, śmietanę, masło, tłuste mięso, kiełbasę, pasztet, rosół;
• bądź wypoczęty i wyspany;
• nie pal papierosów, nie spożywaj alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych. Nawet śladowa ilość substancji może być szkodliwa dla osoby, której twoja krew zostanie przetoczona;
• nie przyjmuj żadnych leków (poinformuj o tym lekarza kwalifikującego);
• nie zgłaszaj się do oddania krwi jeśli jesteś przeziębiony;
• nie zapomnij zabrać ze sobą dokumentu tożsamości ze zdjęciemi nr PESEL

- Pamiętajmy, że krwi nie jesteśmy w stanie w żaden sposób wyprodukować. Do ratowania życia i zdrowia ludzkiego potrzebny jest czynnik ludzki – oddanie „ symbolicznej kropli krwi” . Jedna donacja to 450 ml, tak niewiele, a może uratować, aż trzy istnienia - podkreśla Joanna Szymczak.

.

Z 450 ml pobranej od jednego dawcy krwi można otrzymać:

• krew pełną
• koncentrat krwinek płytkowych
• koncentrat krwinek czerwonych
• osocze świeżo mrożone
• osocze do użytku klinicznego
• osocze do frakcjonowania.

Krwiodawcy oprócz świadomości, że ratują czyjeś zdrowie lub życie, mogą liczyć na różne przywileje. Przy okazji oddawania krwi przechodzą liczne badania, mają też oznaczoną grupę krwi. Po oddaniu mogą liczyć na ekwiwalent 4500 kalorii, a także aż dwa dni wolne od pracy (dzień oddania krwi i następny). RCKiK ma też dla krwiodawców w wybrane dni upominki od sponsorów.

Kobiety, które oddadzą co najmniej pięć litrów krwi i mężczyźni, którzy oddadzą co najmniej sześć litrów mogą otrzymać legitymację

Mogą wtedy otrzymać bezpłatnie leki związane z oddawaniem krwi, a także bezpłatnie lub ze zniżką wybrane leki ze specjalnej listy dla krwiodawców.

-Ważny przywilej honorowych krwiodawców to korzystanie z leczenia bez kolejki, wizyta u specjalisty powinna się odbyć w tym samym dniu lub w ciągu 7 dni, także wyjazdy sanatoryjne przyznajemy krwiodawcom poza kolejnością jeśli tylko upłynęło 18 miesięcy od poprzedniego pobytu. Staramy się edukować mieszkańców na temat tych szczególnych praw zasłużonych krwiodawców, tak, aby nie były one powodem nieporozumień. Jeśli prawa krwiodawcy nie są przez placówkę medyczną respektowane, wystarczy to do nas zgłosić, każdą taką sytuację natychmiast wyjaśniamy – zaznacza Anna Leder, rzecznik prasowy ŁOW NFZ.

Co mówią przepisy prawa na temat krwiodawców i ich przywilejów?

Korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalach oraz ze świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej oznacza w praktyce, że:

• świadczeniodawca udziela tych świadczeń poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących
• świadczeniodawca udziela tych świadczeń w dniu zgłoszenia
• w przypadku gdy udzielenie świadczenia nie jest możliwe w dniu zgłoszenia, świadczeniodawca wyznacza inny termin poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących.
• świadczenie z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (np. wizyta u specjalisty, badanie TK) nie może być udzielone w terminie późniejszym niż w ciągu 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia
• osoby uprawnione korzystają ze świadczeń opieki zdrowotnej po okazaniu właściwego dokumentu potwierdzającego uprawnienia

• Krew jest jednym z płynów ustrojowych, pełni funkcje transportowe i obronne dla organizmu.
• Ilość krwi w organizmie człowieka to ok. 5,5 – 6 litrów. Jej kolor zależy od barwnika krwi – hemoglobiny.
• Co roku w Polsce przetacza się około 1 200 000 jednostek koncentratu krwinek czerwonych, co oznacza, że tyle donacji jest potrzebnych, żeby pozyskać krew dla potrzebujących pacjentów.