Drugie życie naszych odpadów cz. 1

Za recykling uznaje się powtórne wykorzystanie pozyskanych odpadów, które zostają przetworzone, a z uzyskanego w ten sposób materiału stworzony zostaje nowy produkt. Recykling pozwala na zmniejszenie wykorzystywania złóż i zasobów naturalnych oraz na znacznie ograniczenie ilości odpadów nieprzetworzonych.

Rodzaje recyklingu

W zależności od wybranego kryterium, możliwe jest wyróżnienie różnych rodzajów recyklingu. Jeśli weźmiemy pod uwagę specyfikę obróbki, możemy wyróżnić recykling:

- termiczny - polega on na pozyskiwaniu energii w procesie spalania odpadów,

- materiałowy - odzyskiwanie tworzyw z odpadów oraz ich powtórne przetwarzanie,

- organiczny - odpady podlegają obróbce tlenowej lub beztlenowej w warunkach kontrolowanych przy użyciu mikroorganizmów. Produktem końcowym tych działań może być materia organiczna lub metan,

- chemiczny - pozyskane odpady przetwarzane są na produkty o innych właściwościach fizycznochemicznych,

- surowcowy - polega na przetworzeniu odpadów do postaci pierwotnej - tej mianowicie, z jakiej zostały wytworzone.

Recykling można również podzielić ze względu na jego zastosowanie.
Wyróżniamy:

- ponowne użytkowanie - odpady są pozyskiwane, aby je ponownie wprowadzić do produkcji,

- dalsze zastosowanie - po różnego rodzaju obróbce przetworzone odpady znajdują nowe zastosowanie,

- ponowne zastosowanie - po niewielkiej obróbce odpad zostanie wykorzystywany w tym samym celu.

Najłatwiejsze do recyklingu

Szkło i aluminium podlegają recyklingowi w 100 procentach - można je też przetwarzać prawie nieskończoną ilość razy. W przypadku aluminium jest to o tyle ważne, że produkcja aluminium z rud jest relatywnie droga, a złoża boksytu nie odnawiają się.

Znaczna większość złomu aluminium jest przerabiana we wlewki do produkcji odlewów. Niektóre zakłady dostarczają nawet ten metal w postaci płynnej do odlewni, dzięki temu oszczędza się na kosztach przetopu.

Warto dodać, że wartość aluminium jest duża i warto odzyskiwać go z każdego rodzaju złomu. Technologia recyklingu stała się bardzo zaawansowana i aluminium uzyskane z recyklingu nie różni się jakościowo od tego uzyskanego z wytworu pierwotnego.

Na świecie wytwarza się rocznie ok. 220 mld puszek na napoje, a ponad 80 proc. to produkty wykonane właśnie z aluminium. Tylko w Polsce zużywa się ich 400 mln rocznie. Są to ogromne ilości, a koszt produkcji tego surowca z rudy jest dziesięciokrotnie większy niż uzyskanie go z procesu recyklingu. Dzięki temu do atmosfery dostaje się mniej dwutlenku węgla .

Z kolei dzięki recyklingowi szkła możemy ograniczyć zużycie piasku, dolomitu i sody. Wprowadzając tylko jedną szklaną butelkę do wtórnego obiegu, ograniczamy zużycie energii równe 4 godzinom pracy 100 watowej żarówki! Tymczasem statystyczny mieszkaniec Polski wyrzuca do pojemników na odpady zmieszane aż 56 szklanych opakowań rocznie.

Najważniejszym etapem recyklingu szkła jest skruszenie go na mniejsze kawałki. Kruszywo musi mieć wielkość maksymalnie do 35 mm. Następnie stłuczka umieszczana jest na specjalnych sitach i separatorach, aby usunąć elementy metalowe i ceramiczne. Ostatnim etapem jest przetapianie kruszywa.

Opakowania szklane można też wykorzystywać w inny, bardziej oryginalny sposób. Na przykład w Nowej Zelandii butelki po piwie przerabia się na piasek, wysypywany na plaże. Wały usypywane ze szklanego piasku służą ochronie linii brzegowej.

Jedna bluza z 35 butelek PET

Tworzywa sztuczne powstają z pochodnych ropy naftowej. Zamiast zużywać ropę, której zasoby są ograniczone i której wydobycie jest bardzo kosztowne, tworzywa sztuczne można ponownie wykorzystać - jako wysokokaloryczne źródło energii lub jako surowiec wtórny. Na przykład z 35 popularnych butelek PET można wyprodukować bluzę z polaru.

Warto przypomnieć, że polar jest rodzajem dzianiny; technologia jego wytwarzania z tworzyw sztucznych została opracowana w 1979 roku przez firmę Malden Mills. Nazwa „polar” wywodzi się od materiału produkowanego przez to przedsiębiorstwo - Polartec. Obecnie produkowanych jest wiele rodzajów polarów - w zależności od zastosowania różnią się gramaturą (np. polar 100 oznacza, iż 1 metr kwadratowy materiału waży 100 gramów).

Bluza z polaru charakteryzuje się hydrofobowością i dobrą izolacją ciepła; ma znacznie lepsze właściwości termoizolacyjne niż na przykład sweter z wełny, zaś w przypadku zamoczenia nie traci tych właściwości. Dzięki paroprzepuszczalności pozwala na odparowanie potu. (AG)

Co można zrobić z zużytych opon

Recykling materiałowy opon samochodowych polega na ich rozdrobnieniu. W popularnej kriogenicznej metodzie rozdrabniania pocięte opony chłodzi się ciekłym azotem o temperaturze minus 80 stopni C., a następnie poddaje się je rozdrobnieniu za pomocą młyna młotkowego. Większe cząstki, czyli grys i granulat, po dodaniu substancji zlepiających można zastosować jako nawierzchnię bieżni, placów zabaw czy też przy produkcji elastycznej kostki brukowej albo wykładzin dźwiękochłonnych. Z kolei tzw. mączka gumowa dodawana jest do mieszanek, z których produkuje się dywaniki samochodowe, maty itp. (AG)

Ponowne wykorzystanie starych przedmiotów

Ostatnio coraz więcej ludzi poszukuje możliwości maksymalnego przedłużenia okresu użytkowania raz wyprodukowanych rzeczy. Motywacje są różne - może to być forma zabawy, czasami jest to konieczność. Część osób manifestuje w ten sposób, że troszczy się o środowisko naturalne. Tak naprawdę, jedynie od naszych pomysłów i wyobraźni zależy, w jaki sposób wykorzystamy stare przedmioty. Innym rozwiązaniem jest wymiana zbędnych rzeczy. Nie potrzebujesz starej kanapy? Oddaj ją w dobre ręce. To samo tyczy się sprzętu RTV/AGD. Nie każdy może sobie pozwolić na kupno nowej lodówki lub pralki. Dzięki wymianie, Ty pozbędziesz się kłopotu, a ktoś inny ucieszy się z prezentu. Wymieniając, naprawiając i pożyczając przedmioty dajesz im szansę na ich drugie życie.

Wybierając produkty, patrzmy na opakowanie

Będąc na zakupach, starajmy się kupować towary bez opakowania (luzem). Oczywiście nie zawsze jest to możliwe. Wybierajmy więc takie produkty, które są pakowane w materiały biodegradowalne lub podlegają recyklingowi. Najlepiej wybierać opakowania wykonane ze szkła i aluminium. Są to materiały, które można przetwarzać dużą ilość razy. To lepsze rozwiązanie niż wybór opakowań plastikowych, które mimo, że też mogą być przetwarzane, to ich żywotność jest krótsza, zaś rozkład potrafi trwać tysiące lat. Unikajmy plastikowych opakowań pokrytych folią termozgrzewalną - w tej formie nie nadają się do przetworzenia. Papier również można wykorzystać ponownie. Można go odzyskać nawet z kartonów po mleku czy soku - technologia pozwala na odzyskanie około 70 proc. surowca użytego do ich produkcji.