EKSPERT RADZI: Odpowiedzialność za długi spadkowe. Jak jej uniknąć? Jak uniknąć długu po zmarłym? Długi w spadku! 24.02.2021

EKSPERT RADZI: Odpowiedzialność za długi spadkowe. Jak jej uniknąć? Jak uniknąć długu po zmarłym? Długi w spadku!

Jeżeli spadkodawca nie sporządził testamentu, dziedziczenie odbywa się według reguł ustawowych. Wówczas, zgodnie z art. 931 Kodeksu cywilnego, w pierwszej kolejności powołane są do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Dziedziczą oni w częściach równych. W przypadku gdy osoba zmarła pozostawiła małżonka i troje dzieci, każdy z nich dziedziczy ¼ całości spadku. W myśl art. 922 k.c., dziedziczeniu podlegają zarówno prawa jak i obowiązki majątkowe spadkodawcy, co oznacza w praktyce, że wszyscy spadkobiercy dziedziczą zarówno majątek spadkodawcy jak i pozostawione przez niego długi.

Ochroną przed dziedziczeniem niechcianych długów może być przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Każdy spadkobierca indywidualnie musi zadecydować, czy chce przyjąć spadek czy go odrzuca i złożyć stosowne oświadczenie. Jeśli spadkobierca decyduje się przyjąć spadek, może to być przyjęcie proste lub z dobrodziejstwem inwentarza. Różnica polega na tym, że proste przyjęcie spadku oznacza, iż spadkobierca ponosi pełną odpowiedzialność za długi spadkowe - również ze swojego majątku.

W sytuacji, gdy długi spadkowe przekroczą wartość majątku spadkowego, spadkobierca będzie więc musiał dopłacić z własnej kieszeni. Natomiast w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wysokości stanu czynnego spadku, ustalonego w spisie inwentarza. Oznacza to, że jeśli długi przewyższą wartość majątku spadkowego, nie będzie musiał ich spłacać z własnych środków.

W opisanym przypadku, jeżeli spadkobiercy nie wiedzą, jakie długi obciążają masę spadkową i chcą się zabezpieczyć przed ich spłacaniem z własnego majątku, powinni złożyć do Sądu Rejonowego ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, wniosek o stwierdzenie nabycia spadku oraz oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Ważne, by zrobić to w terminie 6 miesięcy od dnia dowiedzenia się przez spadkobiercę o tytule powołania do spadku. Dochowanie tego terminu jest istotne, gdyż zgodnie z art. 1015 k.c. co do zasady niezłożenie oświadczenia w tym czasie jest jednoznaczne z prostym przyjęciem spadku.