Emerytury stażowe 2024. Co wlicza się do stażu pracy? Emerytury stażowe po przepracowanych 38 i 43 latach 29.11.2023

Emerytury stażowe po przepracowanych 38 i 43 latach

Pracujący, którzy chcieliby przejść na emeryturę przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego (przypomnijmy, że wynosi on obecnie 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), zastanawiają się, co w praktyce oznacza zapowiedź prezesa Prawa i Sprawiedliwości.

Istotne jest to, które okresy i w jakim wymiarze wliczają się do stażu.

Z niedawnych wyliczeń ZUS wynika, że w ciągu 10 lat obowiązywania z nowego rozwiązania skorzystałoby ponad 500 tys. osób.

Dotychczas w Sejmie były dwa projekty dotyczące wprowadzenia emerytur stażowych. Najistotniejsze, co różni te dwa projekty to staż pracy uprawniający do przejścia na świadczenie.

Zgodnie z obywatelskim projektem ustawy przygotowanym przez NSZZ „Solidarność”, prawo do emerytury mogłyby nabyć osoby, które osiągnęły okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 35 lat dla kobiet i 40 dla mężczyzn. Emerytura stażowa przysługiwałaby pod warunkiem, że jej wysokość ustalona przy zastosowaniu tzw. formuły zdefiniowanej składki nie jest niższa od minimalnej emerytury.

Alternatywnym projektem do tego, który przygotował NSZZ „Solidarność”, jest projekt prezydencki dotyczący emerytur stażowych. Przewiduje on, że na wcześniejsze emerytury mogłyby przechodzić osoby, które mają staż pracy 39 lat (kobiety) lub 44 lata (mężczyźni) oraz zgromadzony kapitał emerytalny wystarczający na emeryturę w wysokości co najmniej najniższej emerytury. Projekt dotyczy osób ubezpieczonych w powszechnym systemie emerytalnym, a także tych, które są objęte rolniczym systemem ubezpieczeń społecznych.

Prezes PiS o emeryturze stażowej

W roku 1980, w porozumieniach sierpniowych, była mowa o stażowych emeryturach. Długo to trwało, bo już przeszło 43 lata minęło od podpisania tych porozumień. Dziś mogę z radością powiedzieć, że wprowadzimy emerytury stażowe: 38 lat dla kobiet i 43 lata dla mężczyzn - powiedział Jarosław Kaczyński podczas konwencji programowej PiS w Końskich 9 września 2023 roku.

Zwróćmy uwagę, że staż pracy przywołany przez prezesa PiS odbiega od proponowanego w projektach przepisów przygotowanych przez NSZZ „Solidarność” i prezydenta.

W stosunku do projektu związków zawodowych, staż miałby być dłuższy o 3 lata, w stosunku do projektu prezydenckiego – krótszy o rok.

Do kwestii wprowadzenia emerytur stażowych Jarosław Kaczyński odniósł się też w czerwcu 2023 roku. Podczas podpisania porozumienia rządu z NSZZ „Solidarność” w sprawach socjalnych i dotyczących prawa pracy, Jarosław Kaczyński stwierdził, że „droga do emerytur stażowych została otwarta”.

Prezes PiS podkreślił, że to realizacja postulatu z sierpnia 1980 roku, kiedy wśród 21 postulatów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego znalazł się ten dotyczący właśnie emerytur przyznawanych pod warunkiem osiągnięcia odpowiedniego stażu pracy.

Minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg w rozmowie z i.pl wskazała, że proponowane przez PiS okresy muszą być oskładkowane. Minister zakłada, że 38 i 43 lata odprowadzania składek wystarczą, aby otrzymać prawo do minimalnej emerytury.

Minimalna emerytura od 1 marca 2023 roku wynosi 1588,44 zł brutto, czyli 1445,48 zł netto.

Osoby, które zyskają prawo do emerytury stażowej, do dłuższego pozostania na rynku pracy mogą skłonić względy finansowe.

Z projektów związkowego i prezydenckiego emerytur stażowych wynikało, że do stażu wliczałyby się zarówno okresy składkowe, jak i nieskładkowe.

Z przytoczonej wypowiedzi Marleny Maląg można jednak wnioskować, że do stażu uprawniającego do przyznania emerytury stażowej miałyby być wliczane wyłącznie okresy składkowe.

Okresami składkowymi są przede wszystkim okresy:

• ubezpieczenia (głównie zatrudnienia);
• pobierania zasiłku dla bezrobotnych;
• czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne albo okresy zastępczych form tej służby;
• działalności kombatanckiej, podlegania represjom wojennym i okresu powojennego;
• pełnionej w Polsce służby w: Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i Służbie Wywiadu Wojskowego oraz Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (w organach bezpieczeństwa publicznego), Straży Granicznej, Służbie Więziennej, Państwowej Straży Pożarnej, Służbie Celnej, Biurze Ochrony Rządu;
• pobierania zasiłku macierzyńskiego.

Okresami nieskładkowymi są przede wszystkim okresy:

• pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy;
• pobierania zasiłków chorobowego lub opiekuńczego;
• pobierania świadczenia rehabilitacyjnego;
• pobierania renty chorobowej;
• urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie przepisów w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek pracujących opiekujących się małymi dziećmi, innych udzielonych w tym celu urlopów bezpłatnych oraz okresy niewykonywania pracy – z powodu opieki nad dzieckiem w wieku do lat 4 – w granicach do 3 lat na każde dziecko oraz łącznie – bez względu na liczbę dzieci – do 6 lat lub nad dzieckiem, na które ze względu na jego stan fizyczny, psychiczny lub psychofizyczny przysługuje zasiłek pielęgnacyjny – dodatkowo do 3 lat na każde dziecko;
• nauki w szkole wyższej na jednym kierunku, pod warunkiem ukończenia tej nauki, w wymiarze określonym w programie studiów;
• studiów doktoranckich i aspirantury naukowej w wymiarze określonym w decyzji o ich utworzeniu;
• asystenckich studiów przygotowawczych;
• dokształcania zawodowego lekarzy w klinikach akademii medycznych i oddziałach instytutów naukowych w charakterze wolontariusza – do 1 roku;
• pobierania zasiłku przedemerytalnego i świadczenia przedemerytalnego.

Zasadą jest to, że okresy nieskładkowe mogą być uwzględnione jedynie w wymiarze nieprzekraczającym 1/3 okresów składkowych.

To bardzo istotne pytanie. Od odpowiedzi na nie w praktyce zależy, kto będzie mógł skorzystać z emerytur stażowych.

Na przedstawienie szczegółów propozycji zasygnalizowanej 9 września 2023 roku przez Jarosława Kaczyńskiego musimy jeszcze zaczekać.

Pan Konrad urodził się w 1966 roku, a więc w 2023 roku skończył 57 lat. Ma ukończone 5-letnie studia. W czasie studiów przez 2 lata pracował, po ich ukończeniu przepracował kolejne 31 lat.

Zgodnie z powszechnym wiekiem emerytalnym, pan Konrad powinien przejść na emeryturę w 2031 roku, czyli po ukończeniu 65. roku życia.

Po wejściu w życie zapowiedzianych 9 września przepisów, pan Konrad, by przejść na emeryturę, musiałby legitymować się 43-letnim stażem pracy.

Wyliczenia przykładowe emerytury stażowej: wariant A
Załóżmy, że do stażu wliczałyby się zarówno okresy składkowe, jak i nieskładkowe. Wówczas pan Konrad mógłby już zaliczyć sobie do 43-letniego stażu 36 lat – łącznie 33 składkowe lata pracy + 3 nieskładkowe lata studiów, gdy nie pracował (zatrudnienie podczas studiów nie daje podstaw, by okres ten liczyć podwójnie – zarówno jako lata przepracowane, czyli składkowe, jak i „przestudiowane”, czyli nieskładkowe). Do przejścia na emeryturę stażową panu Konradowi brakowałoby 7 lat stażu. Zakładając, że kontynuowałby pracę, osiągnąłby go w 2030 roku, w wieku 64 lat. Mógłby więc przejść na emeryturę na rok przed powszechnym wiekiem emerytalnym.

Wyliczenia przykładowe emerytury stażowej: wariant B
Przy założeniu, że do stażu wliczałyby się jedynie okresy składkowe, pan Konrad miałby teraz 33 lata stażu z wymaganych 43. Nie miałby więc szansy na skorzystanie z emerytury stażowej przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego.