Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Jak zadbać o swoją firmę i utrzymanie rodziny na wypadek pobytu w szpitalu? (rozmowa z ekspertem)

Anna Bartosiewicz
Anna Bartosiewicz
Thomas Lefebvre/ Unsplash.com
Pandemia koronawirusa stanowi duże zagrożenie dla osób prowadzących własną działalność gospodarczą. Nie mają one prawa do płatnego urlopu, a w razie choroby ich biznes może zostać sparaliżowany. Zapytaliśmy eksperta, jak można zabezpieczyć siebie i najbliższych na wypadek przewlekłej choroby i pobytu w szpitalu.

Rozmowa z adwokatem Mateuszem Budziarkiem z Kancelarii Adwokackiej Adwokat Mateusz Budziarek z siedzibą w Łodzi

Co może zrobić osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą, aby zaoszczędzić sobie i najbliższym problemów na wypadek COVID-19 i pobytu w szpitalu?
Odpowiedź na niniejsze pytanie może nastręczać wielu trudności. Jest to związane z faktem, że odróżnić musimy zabezpieczenie finansowe czy ekonomiczne od zabezpieczenia prawnego, choć często sfery te są ze sobą ściśle związane.

Przykładowo, przedsiębiorca będący jednocześnie jedynym żywicielem rodziny zgromadził na rachunku bankowym, do którego tylko on posiada dostęp, środki w znacznej kwocie. Biznesmen ten trafia do szpitala, zaś jego rodzina nie ma zagwarantowanej możliwości wypłaty pieniędzy dla potrzeb utrzymania siebie lub dalszego prowadzenia działalności gospodarczej.

Kwestia zgromadzenia majątku niezbędnego do utrzymania przedsiębiorstwa lub rodziny oczywiście pozostaje poza sferą moich kompetencji, gdyż jest to zagadnienie o charakterze stricte ekonomicznym. Podobnie jak zagadnienie związane z uzyskaniem środków pieniężnych na wypadek czasowej niezdolności do pracy. Możemy zastanowić jednak zastanowić się, w jaki sposób dokonać prawnego zabezpieczenia takich sytuacji.

Jak dokonać prawnego zabezpieczenia?
Wydaje się, że najprostszym rozwiązaniem sygnalizowanego problemu jest udzielenie prokury, czyli szczególnej kategorii pełnomocnictwa. Prokura jest bowiem pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do CEiDG albo do Rejestru Przedsiębiorców KRS, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Już w tym miejscu zastrzec wypada, że prokura sprowadza się do uprawnienia do reprezentacji, nie zaś na powinności reprezentacji mocodawcy. Obowiązki takie mogą oczywiście zostać nałożone na prokurenta, lecz pomiędzy nim a jego mandantem musi występować dodatkowy, szczególny stosunek prawny, najczęściej wynikający z umowy o pracę lub umowy zlecenia.

Co kryje się pod sformułowaniem „umocowanie do czynności związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa”?
Są to po prostu wszystkie czynności związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę. Prokurent jest legitymowany do dokonywania w imieniu i na rzecz przedsiębiorcy takich samych czynności, jakich może dokonywać sam mocodawca. Oznacza to, że może on składać oświadczenia woli w imieniu swojego mandanta, np. dotyczące zawiązania czy rozwiązania stosunku umownego, reprezentować przedsiębiorcę przed sądem czy posługiwać się jego rachunkiem bankowym.

Co zrobić, jeżeli chcemy dać komuś upoważnienie w mniejszym zakresie?
Innym rozwiązaniem, zasadniczo zbieżnym w swej naturze, jest ustanowienie pełnomocnika do dokonywania czynności prawnych w imieniu i na rzecz mocodawcy. Wówczas stosujemy znane nam wszystkim przepisy Kodeksu cywilnego, regulujące kwestię pełnomocnictwa.

Czym prokura różni się od pełnomocnictwa?
Różnic pomiędzy pełnomocnictwem a prokurą można doszukać się przede wszystkim w zakresie umocowania oraz fakcie ujawnienia prokurenta w odpowiednim rejestrze. Z praktycznego punktu widzenia, pełnomocnika do dokonywania czynności w badanych warunkach można ustanowić w sytuacji ograniczonego zaufania do osoby, która tych czynności miałaby dokonywać. W treści samego pełnomocnictwa można zastrzec pewne warunki ograniczające sposób działania pełnomocnika.

Co zrobić w przypadku śmierci najbliższej osoby, która prowadziła firmę?
Ustawodawca, na mocy ustawy z dnia 5 lipca 2018 roku o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (Dz. U. z 2021 r. poz. 170 t.j.), wprowadził do polskiego systemu prawnego szczególne rozwiązanie. Na podstawie tego aktu prawnego możliwe jest ustanowienie zarządcy sukcesyjnego, który tymczasowo zarządza przedsiębiorstwem po śmierci przedsiębiorcy.

O co należy zadbać w kwestii podpisywania umów z kontrahentami, robienia przelewów, funkcjonowania firmy?
W kontekście badanego zagadnienia i zakładając, że przedsiębiorca ustanowi prokurenta, najważniejsze zdaje się złożenie odpowiedniego wniosku i ujawnienie prokury we właściwym rejestrze. Dzięki temu wszyscy uczestnicy obrotu będą mieli możliwość obiektywnej weryfikacji, że podmiot, który powołuje się na prokurę udzieloną przez przedsiębiorcę, jest rzeczywiście umocowany do dokonywania czynności w jego imieniu i na jego rzecz. W tym miejscu warto przywołać art. 109(8) par. 1 k.c., wedle którego udzielenie i wygaśnięcie prokury przedsiębiorca powinien zgłosić do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.

O czym powinien pamiętać prokurent?
Z perspektywy osoby prokurenta warto pamiętać, że ten powinien ujawnić stosunek swojego umocowania, tzn. musi wskazać, że działa w imieniu i na rzecz określonego przedsiębiorcy.

Jak rozwiązać kwestię wypłat pracowników czy opłat za wynajęcie biura?
Na szczególną uwagę zasługuje kwestia dostępu do rachunków bankowych. Wspomniałem już o szerokim umocowaniu prokurenta oraz jego możliwej identyfikacji poprzez stosowny rejestr. Niemniej w praktyce spotkałem się z sytuacją, gdy bank odmówił realizacji dyspozycji środkami zgromadzonymi na rachunku bankowym prokurentowi lub pełnomocnikowi, który został umocowany na podstawie aktu notarialnego. Taka praktyka stanowiła również przedmiot badania dokonywanego przez Rzecznika Praw Obywatelskich.

Stąd też zalecam, aby odrębnie zgłosić ustanowienie prokurenta lub pełnomocnika także bankowi prowadzącemu rachunek przedsiębiorcy. Umożliwi to uniknięcie ewentualnych konfliktów z bankiem, zwłaszcza w sytuacjach spornych lub wymagających szybkiej reakcji. W dodatku, dzięki temu prokurent lub pełnomocnik powinien uzyskać odrębne kody dostępowe do bankowości elektronicznej.

Co zrobić, żeby firma nie była stratna przez pobyt przedsiębiorcy w szpitalu?
Ustanowienie prokurenta rozwiązuje większość problemów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w okresie, kiedy przedsiębiorca znajduje się w szpitalu. Daje m.in. możliwość dalszego funkcjonowania przedsiębiorstwa w normalnym toku, bowiem prokurent umocowany jest do dokonywania czynności pozostających w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Pozwolę sobie jednak przypomnieć, że prokurent jest jedynie uprawniony, a nie zobowiązany do dokonywania czynności w imieniu i na rzecz swojego mocodawcy. Stąd też, z perspektywy interesów samego przedsiębiorcy, warto w sposób odpowiedni skonstruować umowę z prokurentem. W jej ramach można określić, w jakich wypadkach oraz w jaki sposób prokurent jest zobowiązany do reprezentacji. Można w niej również zawrzeć pewne wytyczne dotyczące czynności, jakie powinny zostać zdziałane z udziałem prokurenta.

Czy prokurent może sprzedać firmę?
Artykuł 109(3) k.c., który stanowi, że do zbycia przedsiębiorstwa, do dokonania czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania oraz do zbywania i obciążania nieruchomości jest wymagane pełnomocnictwo do poszczególnych czynności. Innymi słowy, prokurent nie może zbyć przedsiębiorstwa w imieniu swojego mocodawcy, oddać go do czasowego korzystania podmiotowi trzeciemu czy zbyć lub obciążyć nieruchomość wchodzącą w skład przedsiębiorstwa. Gdyby, w ocenie przedsiębiorcy, zachodziła konieczność dokonania takich czynności, powinien on udzielić odrębnego pełnomocnictwa w tym zakresie.

Czy do udzielenia prokury potrzebna jest wizyta u notariusza?
Zgodnie z art. 109(2) par. 1 k.c. prokura jest udzielana na piśmie. Zatem wystarczające jest złożenie przez mocodawcę oświadczenia o udzieleniu prokury wraz z jego podpisem. Podobnie, wystarczające jest pisemne udzielenie pełnomocnictwa ogólnego. Natomiast w przypadku ewentualnego wystąpienia zagadnienia związanego z umocowaniem do obrotu nieruchomościami, pełnomocnictwo powinno zostać udzielone w formie aktu notarialnego.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Jak zadbać o swoją firmę i utrzymanie rodziny na wypadek pobytu w szpitalu? (rozmowa z ekspertem) - Strefa Biznesu

Wróć na dzienniklodzki.pl Dziennik Łódzki