Jarosław Szymański: Łódzka młodzież prawnicza jest jedną z najlepiej wykształconych

80 nowych adwokatów z Łódzkiego rozpocznie w tym roku pracę. Jest dla nich miejsce?
W ciągu ostatnich pięciu lat liczba adwokatów w Polsce podwoiła się. Na pytanie, czy nowe osoby znajdą miejsce na rynku usług prawniczych, może odpowiedzieć tylko sam rynek. Nasycenie rynku usług prawniczych jest tak duże, że wielu młodych adwokatów nie otwiera kancelarii i nie wykonuje wymarzonego zawodu albo zamyka kancelarie, nie mogąc zapracować na koszty ich utrzymania i przechodzi do innych zawodów. Okręgowa Rada Adwokacka w Łodzi wychodzi naprzeciw problemom młodych ludzi, starając się stworzyć nowe obszary, w których adwokat może profesjonalnie i aktywnie działać zawodowo poza prowadzeniem spraw sądowych. Powołano ośrodek mediacji. Rozpoczęliśmy szkolenie adwokatów w celu uzyskania przez nich uprawnień mediatorów sądowych. W ramach akcji edukacyjnej zamierzamy stworzyć młodym adwokatom pole do aktywności dydaktycznej. Są to jednak działania posiłkowe, bo podstawowym miejscem pracy adwokata pozostaje kancelaria.

Jak wypadają wyniki egzaminów łódzkich aplikantów adwokackich na tle innych miast?
Z satysfakcją stwierdzam, że wyniki na egzaminie na aplikację i na egzaminie adwokackim po aplikacji przedstawiają się na tle kraju bardzo pozytywnie. Od lat jesteśmy w czołówce krajowej zdawalności. W Łodzi mamy dobrze wykształconą młodzież prawniczą. Wiążę to z poziomem wykształcenia absolwentów Wydziału Prawa Uniwersytetu Łódzkiego, a więc niewątpliwie jest to zasługa także uczelni. W wypadku egzaminu adwokackiego wyniki są potwierdzeniem wysokiego poziomu kształcenia aplikantów w ramach organizowanego przez Okręgową Radę Adwokacką szkolenia zawodowego na aplikacji adwokackiej.

Ilu adwokatów obecnie pracuje w województwie łódzkim?
W Izbie Adwokackiej w Łodzi czynnych zawodowo jest niemal 900 adwokatów. Łącznie z seniorami, radcami prawnymi i pracownikami naukowymi to 1.028 osób. Ale pamiętajmy, że zasięg Izby nie pokrywa się dokładnie z zasięgiem terytorialnym Łódzkiego, obok Łodzi obejmuje ona: Sieradz, Wieluń, Skierniewice, Łowicz i Kutno.

Ile kosztują porady adwokackie?
Droga do tego, by szybko i rzetelnie zacząć dobrze zarabiać w tym zawodzie nie jest taka prosta. Rosnąca liczba adwokatów nie spowodowała istotnego obniżenia wysokości honorariów, które przy zmniejszonej ilości klientów muszą się mniej więcej utrzymywać na dotychczasowym poziomie. Stałe koszty prowadzenia kancelarii nie zmniejszają się, a nawet rosną. Adwokat, który jest też pracodawcą, przy mniejszej liczbie klientów nadal musi ponosić koszty wynagrodzenia pracowników. Średnia wysokość honorarium adwokackiego za poradę prawną waha się od 100 do 200 złotych netto. Zależy to od charakteru sprawy, potrzeby analizy dokumentów i czasu potrzebnego na udzielenie rzetelnej konsultacji.

W obiegowej opinii pójście do adwokata to duży wydatek. Rzeczywiście tak jest?
Trudno odpowiedzieć na to pytanie. Może być to stereotyp, związany z postrzeganiem społecznym adwokata jako zawodu elitarnego. Proszę jednak porównać koszt porady adwokackiej udzielonej przez wysoko wyspecjalizowanego profesjonalistę z kosztem konsultacji medycznej i wizyty u lekarza, nie mówiąc już o koszcie usługi rzemieślniczej, wykonanej przez dobrego fachowca. Na tle takich porównań nie są to obiektywnie drogie usługi. Warto jednak pamiętać, że dzięki adwokatowi możemy uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji prawnych, analogicznie jak dzięki lekarzowi możemy uniknąć zachorowania lub skutecznie zostać wyleczonym. W dobie skomplikowanych interakcji prawnych i permanentnych zmian prawa, nowelizacji i zmian przepisów, pomoc prawna jest niezbędna.

Czym różni się praca adwokata dziś od pracy sprzed na przykład kilkunastu lat?
Zaszły istotne zmiany w warsztacie i narzędziach niezbędnych do profesjonalnego wykonywania zawodu. W Polsce nie jest zapewniona jedna z najważniejszych funkcji prawa - stabilność regulacji prawnych. Prawo jest nieustannie zmieniane. Kiedyś nowelizacji wielu aktów prawnych było kilka w roku, teraz jest kilkaset. Bez nowoczesnych instrumentariów adwokat nie jest w stanie nad tym zapanować. Stąd też potrzeba dostępu do elektronicznych baz aktów prawnych. Rocznie to średnio wydatek rzędu kilku tysięcy złotych. Wymiar sprawiedliwości stał się wymiarem formalności. Adwokat, zamiast zajmować się głównie stroną merytoryczną problemu prawnego w sprawie, musi połowę czasu skupiać na elementach czysto formalnych, np. związanych z dowodami doręczeń korespondencji pełnomocnikowi strony przeciwnej.
ORA w Łodzi organizuje bezpłatne porady prawne. Skąd pomysł na taką akcję?
Raz w tygodniu, w siedzibie ORA, każdy, kto uprzednio telefonicznie zapisze się na termin takiej pomocy, jest przyjmowany, a pomoc jest udzielana całkowicie non profit. Ta działalność społeczna adwokatury ze swojego założenia jest skierowana do osób, które nie są w stanie przeznaczyć 100 - 200 złotych na poradę prawną. Muszę jednak przyznać, iż z takiej pomocy korzystają też osoby majętne, które w ten sposób oszczędzają na wydatku za poradę. Niezależnie od cotygodniowej akcji pro bono, dzięki adwokat śp. Joanny Agackiej-Indeckiej, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, adwokatura w całym kraju prowadzi taką akcję raz w roku. W Łodzi podczas ostatniej edycji udzielono 411 porad.

Z jakimi problemami zgłaszali się łodzianie podczas ostatniej akcji bezpłatnych porad?
To przede wszystkim porady z zakresu prawa cywilnego, np. kwestii mieszkaniowych, prawa rodzinnego i prawa karnego. Pojawiały się też pytania z zakresu prawa pracy, administracyjnego, podatkowego.

Łódzcy adwokaci będą w czerwcu udzielać bezpłatnych porad we Francji. Skąd ta inicjatywa?
Adwokatura jako instytucja zaufania publicznego powinna udzielać pomocy prawnej wszystkim potrzebującym pomocy, bez względu na to, czy przebywają w kraju, czy za granicą. Pomagaliśmy w Lyonie, Sztokholmie. Rozpoczynamy akcję pomocy prawnej Polakom w Paryżu. Możliwe jest to dzięki współpracy z placówkami dyplomatycznymi RP w Europie.

Andrzej Duda, przyszły prezydent, zdecydował się otworzyć Biuro Porad Prawnych. Co na ten pomysł ORA w Łodzi?
Nie chciałbym wyrażać żadnej oceny politycznej - samorząd adwokacki i adwokatura są pluralistyczne w zakresie sympatii politycznych i światopoglądowym, dlatego w tym rozumieniu są apolityczne. Jednakże pomysł otworzenia takiego biura w Łodzi moim zdaniem byłby chybiony. W Łodzi sytuacja bezpłatnych porad prawnych na tle kraju wygląda wybitnie dobrze.

ORA współpracuje z Urzędem Miasta Łodzi. Na czym ta współpraca polega?
W czerwcu ubiegłego roku zainicjowaliśmy akcję edukacyjną w łódzkich szkołach ponadpodstawowych. Prowadzone były cykle wykładów, dotyczących różnych aspektów prawa, jak np. odpowiedzialności nieletnich w prawie karnym, prawa konsumenckiego, tego, co dozwolone w internecie itp. Współpracę z miastem podjęliśmy też przy organizacji seminariów "Łódzcy adwokaci dla swojego miasta", odbywających się w siedzibie ORA. Wespół z prezydent Hanną Zdanowską oraz przedstawicielami magistratu przeprowadziliśmy debatę z ekspertami, przedsiębiorcami i łodzianami na temat problemów miasta. Były one poświęcone m.in. koncepcji ładu przestrzennego i zmian architektonicznych miasta czy zagadnienia opuszczania naszego miasta przez ludzi młodych.

Łódzkich adwokatów niebawem czeka przeprowadzka do willi Richtera. Dlaczego zdecydowano się na taki krok?
Adwokatura kupiła willę Richtera, ponieważ dotychczasowa siedziba nie mogła spełnić obecnych zadań statutowych. Musieliśmy nabyć większy obiekt w związku z rosnącą liczbą adwokatów, szkoleniami aplikantów oraz zadaniami, które realizujemy w ramach naszej misji publicznej, jak np. akcja pro bono. Będąc przez kilkadziesiąt lat właścicielem wpisanej do rejestru konserwatora zabytków kamieniczki przy ulicy Piotrkowskiej 63, udowodniliśmy, iż jesteśmy w stanie zapewnić należytą staranność w utrzymaniu obiektu zabytkowego, stanowiącego spuściznę architektoniczno-kulturową naszego miasta. To pozwoliło nam aspirować do nabycia pięknej willi Richtera, która również wymaga dobrego, świadomego swojej odpowiedzialności społecznej za zabytkowy obiekt, gospodarza. Dawna siedziba będzie wykorzystywana na potrzeby adwokatury łódzkiej, chociaż są również inne pomysły na jej wykorzystanie, o których w chwili obecnej, jako jeszcze mglistych i niepewnych, nie chciałbym dywagować.