Kalisz stolicą województwa?!

Równo 93 lata temu powstało województwo łódzkie. W jakim kształcie?

W zaskakującym. Ten kształt był oparty o dwie gubernie - piotrkowską i kaliską. Problem był z ustaleniem stolicy. Były trzy wersje. Nie tylko Łódź, ale też Piotrków i Kalisz były brane pod uwagę. Wariant piotrkowski jest po części zrozumiały, czytelny. Zaskoczenie może budzić fakt, że pod uwagę brano Kalisz.

Czy te ziemie wcześniej coś łączyło?

Praktycznie do dnia dzisiejszego województwo łódzkie nie ma odniesienia historycznego. My nie jesteśmy na żadnej ziemi historycznej. Wiemy, że jest ziemia małopolska, wielkopolska, świętokrzyska czy inne. Ale czy jest ziemia łódzka? Nie ma takiego pojęcia. Nasze województwo powstało na bazie zlepku ziem należących do różnych części Polski. To był zupełnie nowy twór, który powstał dzięki istnieniu aglomeracji łódzkiej. Gdyby nie to, że trzeba ją było gdzieś umiejscowić, oprzeć o tereny szersze, o charakterze wojewódzkim, to być może powoływanie takiego akurat województwa nie miałoby realnych podstaw.

Czyli region powstał, bo Łódź była już wtedy po prostu bardzo znaczącym miastem?

Proszę zwrócić uwagę, że Łódź rozwijająca się - jak to pisał Reymont - w iście amerykańskim stylu, rzeczywiście była znaczącym ośrodkiem. I to nie tylko ośrodkiem miejskim rozrastającym się w szybkim tempie, ale też ośrodkiem przemysłowym. Był to ośrodek przemysłu nie tylko włókienniczego, ale również odlewniczego. Maszyny wytwarzane w Łodzi były rozchwytywane nawet w cesarstwie rosyjskim. Tak więc to był już wtedy naprawdę bardzo ważny okręg przemysłowy.
Rozmawiał Piotr Brzózka