Karczochy - uprawa, cena, właściwości. Najlepszy przepis na karczochy

Karczochy - przysmak na dobre trawienie

Karczochy swój smak zawdzięczają cynarynie, z której wytwarzany jest gorzki likier Cynar. Zawarte w karczochach cynaryna i kwas chlorogenowy łagodzą problemy osób cierpiących z powodu układu trawiennego.

Karczochy pochodzą z północnej Afryki. Słowo karczoch wywodzi się z arabskiego „al-char-schof”. To właśnie Arabowie, którzy na kilka wieków podbili Hiszpanię, sprowadzili karczochy do średniowiecznej południowej Europy.

Karczochy - naturalny lek przeciwzapalny

Karczochy to naturalny antybiotyk, bo działają przeciwzapalne i antybakteryjne. Zawierają A, C i E, niacynę, żelazo, potas, magnez, wapń, a także substancje, które sprzyjają regeneracji wątroby i korzystnie wpływają na jej pracę. Karczochy poprawiają wydzielanie żółci, regulują poziom glukozy i cholesterolu. Antyoksydanty zawarte w karczochach spowalniają procesy starzenia.

Karczochy a dieta

Ze względu na to, że karczochy są niskokaloryczne, szczególnie poleca się je osobom, które chcą zrzucić wagę. Zawarta w karczochach inulina pęcznieje w żołądku, zwiększając poczucie sytości. Zaś cynaryna łagodzi zgagę, zmniejsza wzdęcia i zaparcia. Krczochy doskonale dopełniają jadłospis w diecie redukcyjnej.

Jak uprawia się karczochy?

Karczochy to rośliny ciepłolubne. W Polsce uprawa karczochów nie należy do najłatwiejszych, ale osoby, które mają osłoniętą, nasłonecznioną działkę z żyzną glebą, mogą spróbować. Nasiona karczochów odmian Green Globe lub Imperial Star wysiewa się w połowie marca do małych doniczek wypełnionych torfową ziemią.

Wysiewany kilka nasion i ustawiamy w nasłonecznionym miejscu w ciepłym pomieszczeniu w temperaturze pokojowej. Gdy siewki wzejdą i nieco podrosną, w każdej doniczce zostawiamy jedną, największą roślinkę. Do gruntu małe karczochy wysadza się w drugiej połowie maja (po "zimnej Zoście").

Karczochy to rośliny dość duże, dlatego trzeba je sadzić w dużych odstępach (1,5 metra na 1,5 metra). Roślinom rosnącym na działce trzeba przycinać boczne pędy. Zbiór pąków z fragmentem łodygi (ok. 15 główek z rośliny), następuje we wrześniu – październiku. Jeden pąk waży ok. 1/2 kg. Zbiór karczochów nie jest sprawą łatwą i wymaga pewnego doświadczenia. Uprawę należy sprawdzać codziennie, inaczej pąki mogą zacząć się otwierać, a wtedy stają się niejadalne.

W ciepłym klimacie karczochy to rośliny wieloletnie. Po kilku latach mogą osiągnąć nawet 5 – 7 metrów. W Polsce trudno je utrzymać dłużej niż przez jeden sezon, jednak nie jest to niemożliwe, zwłaszcza na osłoniętych od zimnych wiatrów działkach.

Zbiór karczochów, czyli nie rozwiniętych pąków kwiatowych, następuje wczesnym latem i późną jesienią. Pąki zbierane są przed zakwitnięciem, gdy ich główki są zwinięte. Na naszych stołach dominują karczochy ze słonecznej Italii:

• średniej wielkości zielone romanesco
• małe podłużne fioletowe violetto di Toscana (w środku są zielone).

Karczochy ze sklepu czy targu - wybierz najlepsze!

Należy wybierać karczochy ciężkie z ostro zakończonymi i twardymi liśćmi bez brązowych przebarwień i suchych końcówek. Liście powinny być zwięzłe, a podczas ściskania charakterystycznie skrzypieć. Uwaga: najlepiej smakują karczochy młode. Główki można przechowywać do 4 dni w lodówce. Trzeba je jednak zawinąć w ściereczkę. Karczochy można gotować, grillować, piec i przyrządzać na parze.

Ile kosztują karczochy? CENA

Pąk kosztuje 8 - 10 zł, ale w promocji cena karczocha może być niższa.

Jak przyrządzić karczochy? PRZEPIS

Karczochy gotowane

1. Odcinamy łodygę (zostawiamy 10 – 15 cm) i górną część liści (1/3 wysokości główki).
2. Usuwamy zewnętrzne, zdrewniałe liście i dokładnie myjemy.
3. Główki należy natrzeć sokiem z cytryny lub octem winnym, żeby nie straciły koloru.
4. Wkładamy do osolonego wrzątku, lekko posłodzonego i zaprawionego cytrynowym sokiem lub octem winny. Ponieważ karczochy są lekkie i wypływają na powierzchnię, trzeba je czymś obciążyć, np. spodkiem lub talerzykiem.
5. Karczochy gotuje się 15 - 30 minut.
6. Po wyjęciu z wody odchylamy jeden listek (jeśli karczochy są ugotowane, łatwo da się odgiąć).
7. Ugotowane karczochy trzeba odsączyć, dlatego kładziemy je listkami do dołu.

Tak przygotowane karczochy stanowią doskonałą przystawkę z różnymi sosami, np. winegretem (vinaigrette), aioli majonezowym oraz aioli bazyliowym. Ugotowane główki karczocha wyśmienicie smakują z jajkami, parmezanem, pomidorami, anchois, a nawet posypane jedynie grubą solą.

Najsmaczniejsze są młode karczochy. Zjadając je liść po liściu dochodzimy do serca, czyli najlepszej części karczocha. Listki odrywamy palcami. W pewnym momencie ukaże się dno karczocha, a wtedy trzeba usunąć włochaty środek, żeby zjeść serce karczocha. Wewnętrzna część karczocha tzn. puszek na dnie kwiatu jest niejadalny. Małe odmiany karczochów, które nie mają puszku, można jeść w całości. Jadalne są także łodyżki karczochów.

ZOBACZ TAKŻE:
CYKORIA - warzywo młodości. Cenne źródło witamin i mikroelementów >>>

Karczochy po rzymsku

Składniki:

• 4 karczochy,
• 2 ząbki czosnku,
• pęczek mięty i pietruszki,
• sok z 1/2 cytryny,
• oliwa,
• przyprawy: sól i pieprz.

Przygotowanie:
Odcinamy łodygę i górną część główki. Usuwamy zewnętrzne, zdrewniałe liście i środek. Główki umieszczamy w wodzie z sokiem z cytryny, żeby nie straciły koloru. Drobniutko siekamy czosnek, łodyżki karczochów, pietruszkę i miętę. Dodajemy oliwę, przyprawiamy pieprzem oraz solą, mieszamy. Otrzymany farsz umieszczamy w główkach. Tak przygotowane karczochy układamy w naczyniu żaroodpornym i polewamy oliwą i wodą, przykrywamy i wstawiamy do piekarnika (200 stopni). Wyjmujemy po ok. 35 minutach i podajemy na stół. Można je spożywać także na zimno.