Koniec czerwcowej pułapki emerytalnej. Występując o emeryturę w czerwcu, nie stracisz

Przechodzisz na emeryturę? Nie rób tego w czerwcu – radził do niedawna ZUS, wskazując na tzw. pułapkę czerwcową, polegającą na tym, że osoby, które wystąpią w czerwcu o emeryturę, stracą nawet kilkaset złotych miesięcznie, i to do końca życia. Pułapka wreszcie zniknęła: 24 czerwca Sejm uchwalił nowelizację ustawy emerytalnej, stanowiącą, że przy ustalaniu emerytur w czerwcu waloryzacja składek będzie dokonywana w taki sam sposób jak w maju, jeśli okaże się to korzystniejsze dla ubezpieczonego.

Na czym polega czerwcowa pułapka emerytalna? Przyczyną był mechanizm, w oparciu o który ZUS wylicza świadczenie. Mechanizm ten opiera się o roczną i kwartalną waloryzację składek emerytalnych (nie mylić z waloryzacją emerytur!). Czerwiec to bowiem wyjątkowy miesiąc, w którym zebrany przez lata na koncie ZUS kapitał emerytalny powiększany jest jedynie o wskaźnik waloryzacji rocznej składek. W pozostałych miesiącach dodatkowo dochodzi jeszcze wskaźnik waloryzacji kwartalnej. Różnica jest znaczna i może sięgnąć kilkaset złotych miesięcznie.

Trzeba jednak przyznać, ze ZUS lojalnie ostrzegał przez występowaniem z wnioskiem o emeryturę w czerwcu. Mimo to co roku około 10 tysięcy osób w całej Polsce nie przejmowało się ostrzeżeniami (albo nie było ich świadomymi) i w efekcie otrzymywało już do końca życia niższą emeryturę. W Łódzkiem takich osób było co roku co najmniej kilkaset; w tym roku, jak informuje Monika Kiełczyńska, Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS województwa łódzkiego, o emeryturę wystąpiły w czerwcu już 943 osoby.

Od lat wiele środowisk podejmowało starania o zmianę przepisów. Krążyły pisma wsparte licznymi argumentami, a ministerstwo pracy odpowiadało równie obszernie, znajdując zawsze powody, aby niczego nie zmieniać.

Ministerstwo pracy uparcie tłumaczyło, że w przypadku ustalania emerytury w czerwcu danego roku, kwota składek poddana ostatniej waloryzacji rocznej nie może podlegać dodatkowym waloryzacjom kwartalnym, gdyż została już zwaloryzowana rocznie za poprzedni rok od dnia 1 czerwca bieżącego roku. Aby okazało się, że jednak jest to możliwe, trzeba było dopiero pandemii. W minionym roku pułapka czerwcowa została zlikwidowana jednym przepisem w ramach tarczy antykryzysowej. Było to rozwiązanie tymczasowe i dopiero teraz zostało wprowadzone na stałe.

Znowelizowana ustawa obejmie wszystkie osoby, które w maju osiągnęły wiek emerytalny i w czerwcu wystąpiły o emeryturę.

Sejm odrzucił jednocześnie poprawki zgłoszone przez opozycję. Zakładały one m.in. możliwość przeliczenia emerytur czerwcowych według nowych zasad dla osób, które nabyły prawo do emerytury w czerwcu w okresie od 2009 r. do 2019 r. Innymi słowy: dla osób, które w minionych latach wpadły w pułapkę, nie przewiduje się ratunku w postaci wyrównania, bo byłoby to zbyt kosztowne.

Pozostaje jeszcze indywidualna droga sądowa i zdaniem prawników, pojawią się pozwy emerytów o wyrównanie strat czerwcowych za lata minione.