Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Na co pozwala prezydentowi? Gdzie sięga jego władza?

Sławomir Sowa
Andrzej Wiktor
Prezydent RP nie jest udzielnym władcą, jak można było sądzić po obietnicach kandydatów na urząd. Nie jest jednak tylko strażnikiem żyrandola.

Wiele zależy od tego czy chce skorzystać ze swoich uprawnień i jak z nich korzysta.

Prezydent ma do odegrania pewną rolę w procesie tworzenia rządu. Desygnuje prezesa Rady Ministrów, a jeśli przedstawiony przezeń rząd nie uzyska wotum zaufania, a następnie Sejm nie zdoła go wybrać, kwestia powołania premiera znów wraca do prezydenta. Jeśli i ta próba powołania rządu się nie powiedzie, prezydent skraca kadencję Sejmu i zarządza wybory.

Prezydentowi przysługuje inicjatywa ustawodawcza, czyli może zgłaszać projekty ustaw. Inna sprawa, czy Sejm te projekty zaakceptuje. Z drugiej strony prezydentowi przysługuje prawo do odesłania do Trybunału Konstytucyjnego ustawy przed jej podpisaniem, aby Trybunał orzekł, czy jest zgodna z konstytucją.

Prezydent może także zastosować prawo weta wobec uchwalonej ustawy, które trudno jest oddalić. Sejm potrzebuje do tego większości 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

Prezydent, jako reprezentant państwa, mianuje i odwołuje ambasadorów, ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe. Jeśli jednak ma wątpliwości co do umowy, którą ma ratyfikować, może zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego, aby ten stwierdził, czy dana umowa jest zgodna z konstytucją. Dość niejasno brzmi natomiast zapis, że "Prezydent Rzeczypospolitej w zakresie polityki zagranicznej współdziała z Prezesem Rady Ministrów i właściwym ministrem".

Konstytucja stanowi, że prezydent jest najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, mianuje szefa Sztabu Generalnego i dowódców rodzajów Sił Zbrojnych, nadaje stopnie wojskowe na wniosek szefa MON. Ważnym organem doradczym prezydenta jest Rada Bezpieczeństwa Narodowego.

Do prezydenta należy także, na wniosek premiera, zarządzenie mobilizacji i użycie Sił Zbrojnych. Prezydent nadaje obywatelstwo polskie i wyraża zgodę na jego zrzeczenie się, a także nadaje ordery i odznaczenia. Stosuje także uznaniowo prawo łaski wobec osób skazanych.

W sprawach szczególnej wagi prezydent może zwołać Radę Gabinetową, czyli Radę Ministrów, obradującą pod jego przewodnictwem, ale gremium temu nie przysługują kompetencje Rady Ministrów.

Prezydent może kierować wnioski o przeprowadzenie kontroli przez NIK, powołuje sędziów, pierwszego prezesa Sądu Najwyższego,prezesa i wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dzienniklodzki.pl Dziennik Łódzki