Koparki pracujące w KWB Bełchatów są jednymi z największych na świecie

Są wyższe od niejednego wieżowca, ich masa to tysiące ton stali, a w ciągu godziny potrafią wykopać tysiące metrów sześciennych węgla i nadkładu. Bełchatowskie giganty, czyli koparki i zwałowarki, które na co dzień pracują w Kopalni Węgla Brunatego w Bełchatowie, budzą podziw, bo są jednymi z największych tego typu urządzeń na świecie.

Pierwsze koparki pod Bełchatowem pojawiły się pod koniec lat 70. Dziś w dwóch odkrywkach pracuje w sumie trzynaście takich urządzeń, a także siedem zwałowarek. Wszystkie wspólnie tworzą w kopalni jeden wielki przemysłowy „żywy organizm” tzw. układ KTZ: koparka-taśmociąg-zwałowarka. Koparka do swojego ogromnego koła czerpakowego nabiera węgiel lub nadkład. Węgiel wędruje długimi na kilkanaście kilometrów taśmociągami bezpośrednio do bełchatowskiej elektrowni. Nadkład taśmociągi transportują do zwałowarek, które usypują z niego tzw. zwałowiska, tworząc największe wzniesienia w centralnej Polsce.

Tak powstała m.in. Góra Kamieńska, usypana z nadkładu wydobytego z odkrywki Bełchatów. Wzniesienie, które dziś tak chętnie odwiedzają narciarze, ma aż 398 m n.p.m. Podobną górę zwałowarki usypują w pobliżu Szczercowa. Dziś druga góra pod Bełchatowem osiągnęła już 333 m n.p.m. Tam w planie również jest budowa nartostrady, parku rozrywki czy toru dla motocykli enduro.

CZYTAJ DALEJ >>>>

Gigant w podróży na drodze
Jednego z górniczych olbrzymów z kopalni w ostatnich dniach można było podziwiać na drodze wojewódzkiej pomiędzy Łaskiem i Częstochową. Ogromna zwałowarka przemieszczała się pomiędzy zwałowiskami szczercowskiej odkrywki, wzbudzając wielką sensację i ściągając setki obserwatorów. Poruszając się w tempie 6 metrów na minutę, czyli niewiele szybciej niż żółw stepowy, gigant w kilka tygodni pokona blisko 15 kilometrów.

- Maszyna obecnie przejeżdża ze zwałowiska zewnętrznego odkrywki Szczerców, gdzie zakończyła swoją pracę i będzie transportowana na drugi poziom zwałowiska wewnętrznego, również w Polu Szczerców - mówi Tadeusz Jabłoński, kierownik robót górniczych zwałowania w KWB Bełchatów. - Fascynujące jest obserwowanie takiej potężnej maszyny z bliska.

Jej gabaryty robią wrażenie. Ma aż 49 metrów wysokości, czyli tyle, ile prawie dwa 10-piętrowe bloki mieszkalne na łódzkim osiedlu. Mierzy aż 220 metrów długości i 32 metry szerokości. Wielu obserwatorów tej niezwykłej podróży zastanawiało się, w jaki sposób górnicy wprawiają w ruch kopalnianego kolosa.

- Ile to paliwa trzeba zużyć, aby odpalić silnik do takiej maszyny. Ale czy to na pewno działa na benzynę? - zastanawiał się jeden z kierowców, obserwujących przejazd zwałowarki przez drogę koło Szczercowa.

Odpowiedź jest zaskakująca. Zwałowarka jest zasilana prądem. Za pomocą ogromnego kabla o długości kilku kilometrów jest połączona z tzw. wozem kablowy. Do działania maszyny potrzebne jest napięcie wynoszące aż 30 tys. woltów.

- Zwałowarka zasilana jest przez kabel oponowy, który jest zwijany lub rozwijany przez wóz kablowy przemieszczający się razem z maszyną. Podczas transportu pobór prądu nie jest duży - mówi Tadeusz Jabłoński, który zaznacza, że do obsługi kolosa potrzeba więcej niż jednego pracownika. Załogę tworzy od 4 do 5 osób obsługi, pracuje przy niej jeszcze mechanik i elektryk.

Zwałowarka do celu swojej podróży dotrze dopiero za kilka dni. Pozostało jej jeszcze kilka kilometrów. Przejazd maszyny to duże przedsięwzięcie logistyczne. Zanim przejechała przez drogę, na asfalt trzeba było wysypać tony piachu, który równały kopalniane spychacze. Na kolejnych kilometrach górnicy zmierzą się z innymi przeszkodami, m.in. będą musieli rozebrać przenośniki taśmowe, aby maszyna mogła przejechać. Później będzie już z górki. Po lekko nachylonym terenie wjedzie wprost do odkrywki.