Kora chroni drzewo przed światem zewnętrznym

Kora chroni drzewo przed światem zewnętrznym

Kora okrywa pnie, konary, a także korzenie drzewa. Głównym jej składnikiem są martwe komórki wytwarzane przez miazgę korkotwórczą. Kora stanowi dla drzew naturalną tarczę ochronną, podobnie jak skóra dla ludzi i zwierząt. Zabezpiecza komórki wewnętrzne przed wysychaniem, wahaniami temperatury, szkodnikami i porażeniem chorobami grzybowymi. Równocześnie jest domem dla tysięcy żywych organizmów, od mikroskopijnych po te większe, żyjące albo pod korą, albo w korze i na korze.

Bezpośrednią pod korą zewnętrzną znajduje się warstwa łyka, składająca się z żywych komórek. Jej zadaniem jest rozprowadzanie substancji odżywczych (cukrów) do wszystkich żywych komórek drzewa.

Pękanie, łuszczenie, odpadanie

W młodości drzewa kora jest zazwyczaj gładka, lecz po upływie lat i narastania nowych warstw korka następuje jej pękanie, łuszczenie się, a czasami nawet odpadanie.

Zależnie od gatunku drzewa, spękania mogą być podłużne (np. u lipy i jesionu), jak i poprzeczne, dzielące się na dłuższe lub krótsze odcinki, płytkie i głębokie. Spękania tworzą też często siatkowaty lub tafelkowaty wzór na korze (np. u sosny i olchy).

Łuszczenie się kory nieregularnymi płatami daje charakterystyczny, „łaciaty” obraz, szczególnie efektowny u platana klonolistnego, dużego drzewa ozdobnego sadzonego w Polsce w parkach (szerzej o nim w drugiej części tekstu).

Okrężne łuszczenie się kory występuje u czereśni i u naszych rodzimych brzóz. Kora brzozy wyróżnia się także kolorem, gdyż zawiera betulinę, która nie przepuszcza wody. Jej kryształki odbijają i rozpraszają światło - stąd piękna, rozpoznawalna nawet na pierwszy rzut oka biel pnia brzozy.

Strzępiaste łuszczenie się występuje u klonu strzępiastokorego, pochodzącego z Chin, który zdobi wiele polskich ogrodów (o nim w drugiej części tekstu).

U niektórych drzew iglastych występuje łuszczenie się w postaci długich, włóknistych pasm - można tutaj wymienić cyprysiki oraz żywotniki, popularnie zwane tujami. Zarówno cyprysiki jak i żywotniki to drzewa ozdobne, pochodzące z Ameryki Północnej, jednak szeroko w Polsce rozpowszechnione.

Gładką, cienką, jasno- i ciemnoszarą korę nawet do późnego wieku zachowują rodzime buki i graby.

Faktura i barwa kory jest charakterystyczna i rozpoznawalna dla poszczególnych gatunków (patrz infografiki). Może ona ulec pewnym zmianom pod wpływem warunków siedliskowych, w jakich rośnie drzewo - swoje piętno odciskają gleba, stanowisko, oświetlenie, wilgotność itp.

Na załączonych infografikach pokazano różnorodność i piękno kory u poszczególnych gatunków drzew rodzimych.

Rośliny z importu, ozdobne z kory

Klon strzępiastokory, zwany też drzewem cynamonowym, okryty jest cienką, strzępiastą korą, która zwisa z pnia i pędów rośliny. Odpowiednio pielęgnowany, może osiągnąć w Polsce nawet 10 m wysokości. Trzeba go jednak podlewać w okresach suszy i chronić za

młodu przed największym mrozami. Interesująco wygląda nie tylko w zimie - w pozostałych porach roku ozdobą są ciekawie wykrojone liście, które jesienią nabierają pięknej, różowokarminowej barwy.

Platan klonolistny jest bardzo dużym drzewem, dorastającym w Polsce do 30 m wysokości i 20 m szerokości korony. Nie nadaje się więc do małych ogrodów i nawet w większych trzeba mu wyznaczyć odpowiednio dużo miejsca, licząc się z jego dominującą pozycją w przyszłości. Ozdobą platanu są jasnozielone, klonopodobne liście, łuszcząca się plackami kora, odsłaniająca jaśniejsze miejsca, oraz zwisające na długich szypułkach owoce, które pozostają na drzewie aż do wiosny. Platan preferuje ciepłe stanowiska oraz żyzne gleby.

Klon pensylwański to rzadkie w polskich ogrodach drzewko, warte upowszechnienia. W zimie wyróżnia się z daleka pniem w kolorze oliwkowozielonym z białymi, poprzecznymi paskami. Właśnie te paski – nie spotykane w naszej przyrodzie – stanowią o jego wyjątkowości. Jego wadą jest to, że liście nie przebarwiają się jesienią.