Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Łódzki ratusz zbudowano w XIX wieku. Jak zmieniał się przez lata?

Anna Gronczewska
Anna Gronczewska
Tak wyglądał ratusz w pierwszej połowie XIX wieku
Tak wyglądał ratusz w pierwszej połowie XIX wieku Arhiwum Państwowe
W dawnym łódzkim ratuszu mieści się dziś Archiwum Państwowe. To jeden ze starszych budynków w mieście. Jak zmieniał się przez lata?

Łódź otrzymała prawa miejskie w lipcu 1423 roku. Była wtedy małym, rolniczym miasteczkiem. Ale miała rynek, drewniany kościół parafialny i niewielki ratusz. Jednak na początku XIX wieku wykonany z drewna ratusz spłonął. W 1815 roku pogorzelisko uporządkowano i zaczęto myśleć o budowie nowego. Zgromadzono nawet niezbędne materiały, ale budowy nie rozpoczęto. Budulec zużyto na inny cel. Nowy łódzki ratusz wzniesiono dopiero w 1820 roku. Już rok później wytyczać i budować nową osadę dla sukienników. Nazwano ją Nowym Miastem. Łódź się jednak rozwijała i potrzebowała bardziej reprezentacyjnego gmachu miejskiego. Zaprojektował go Bonifacy Witkowski. Budowę nowego ratusza rozpoczęto w maju 1826 roku. A już w czerwcu następnego roku oddano go w stanie surowym. Jego klasycystyczna bryła pozostawała w architektonicznej harmonii z sąsiednim kościołem ewangelicko-augsburskim pod wezwaniem św. Trójcy. Ratusz był więc jednopiętrowym budynkiem z attyką zwieńczoną półokrągłym oknem. Wznosiła się nad nim wieża zegarowa. Zegar ten podarował w 1827 roku Fryderyk Schlösser z Ozorkowa. Został zamontowany i uruchomiony w 1834 roku.

Jednak przez pierwsze trzy lata budynek ten nie spełniał ratuszowych funkcji. Został wynajęty Tytusowi Kopischowi, przybyłemu ze Śląska fabrykantowi, który zajmował się wytwarzaniem wyrobów z lnu. W 1830 roku władze miasta przejęły go w swoje posiadanie. Na piętrze ratusza znajdowało się biuro i mieszkanie burmistrza. Zajmowały siedem pokoi. Na parterze była kasa miejska i archiwum. Natomiast w piwnicy znajdowały się więzienne cele. W 1861 roku ratusz rozbudowano. Dobudowano kryty dachówką pawilon. Znajdował się od strony ul. Piotrkowskiej. Projektował go Jan Karol Mertsching. Kolejny „lifting” ratusz przeszedł w 1888 roku.

Autorem tej przebudowy był jeden z najbardziej znanych łódzkich architektów Hilary Majewski. Gruntowną przebudowę przeszły ratuszowe wnętrza. Na piętrze powstała sala posiedzeń z dębową posadzką oraz dekoracyjnymi ścianami i sufitami, drewniane schody zastąpiono marmurowymi. Na wieży dodano pomieszczenie na dwa dzwony zegarowe. Zabudowano – wolną do tej pory – trójkątną przestrzeń pomiędzy ratuszem a kamienicą Leinwebera przy Nowym Rynku 2. W ten sposób uzyskano po jednym dodatkowym pomieszczeniu na parterze i piętrze. Na dziedzińcu przebudowano klatkę schodową, a od strony ulicy Piotrkowskiej zamontowano balkon. Kolejny remont przeprowadzono w 1915 roku. Wymusiły go uszkodzenia powstałe rok wcześniej w wyniku zrzucenia na Nowy Rynek granatu z niemieckiego samolotu. Wybuch spowodował, że wypadły wszystkie okna wraz z ramami, uszkodzony został zegar, a z elewacji budynku spadł tynk. Po remoncie władze miejskie, przeprowadziły się do budynku dawnej szkoły rzemieślniczej (Nowy Rynek 14), pozostawiając w ratuszu jedynie biura wydziałów podatkowego, zdrowotności i ksiąg ludności. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości budynek ratusza przeznaczono na Archiwum Miejskie. Dziś to Archiwum Państwowe w Łodzi.

ZOBACZ ARCHIWALNE ZDJĘCIA RATUSZA

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dzienniklodzki.pl Dziennik Łódzki