Masz popękane pięty lub często boli cię głowa? To mogą być pierwsze objawy cukrzycy. Jak rozpoznać chorobę? Tych symptomów nie lekceważ

Cukrzyca to obecnie jedna z najczęstszych przewlekłych chorób metabolicznych. Szacuje się, że w Polsce choruje na nią ok. 3 mln osób, ale nawet 1 mln może o tym nie wiedzieć, ponieważ choroba nie została u nich zdiagnozowana.

Do rozwoju choroby w głównej mierze przyczynia się obecny styl życia, na który składają się: nieprawidłowa dieta i niski poziom aktywności fizycznej. Taki stan bardzo szybko prowadzi do wystąpienia nadwagi i otyłości. Nadmierna masa ciała i gromadzenie się tkanki tłuszczowej powodują zaburzenia w wytwarzaniu insuliny – hormonu produkowanego przez trzustkę. Insulina przenosi bowiem glukozę z krwi do komórek organizmu, gdzie jest ona zamieniana na energię. Gdy nie zostanie ona użyta przez mięśnie w czasie wysiłku fizycznego, jest magazynowana w postaci tkanki tłuszczowej, odkładającej się nie tylko pod skórą, ale też wokół narządów wewnętrznych. Gdy glukozy dostarczanej z pożywienia jest zbyt wiele, wzrasta jej poziom we krwi, a insulina nie jest w stanie jej przetworzyć.

Cukrzyca występuje, gdy wytwarzanie insuliny zostanie zaburzone i jest jej za mało lub komórki organizmu przestają reagować na jej działanie.

Najczęstsze rodzaje cukrzycy to:

• cukrzyca typu 1 (insulinozależna) – tzw. cukrzyca dziecięca, to brak insuliny w organizmie spowodowany nieprawidłowym działaniem układu immunologicznego. Ten typ cukrzycy zwykle wykrywany jest w młodym wieku, głównie u dzieci i młodzieży i wymaga podawania insuliny,
• cukrzyca typu 2 (insulinoniezależna) – tzw. cukrzyca otyłych lub cukrzyca starcza, występuje przeważnie u osób pomiędzy 45. a 60. rokiem życia lub w podeszłym wieku, a jest spowodowana wyczerpaniem zapasów insuliny w organizmie. Do głównych czynników mogących ją wywołać należą uwarunkowania genetyczne oraz otyłość,
• cukrzyca ciężarnych – towarzysząca niektórym kobietom w czasie ciąży i przeważnie ustępująca po porodzie.

Wiele osób, które doświadczają różnych objawów świadczących o występowaniu u nich stanu przedcukrzycowego, nie zdaje sobie nawet z tego sprawy i nie łączy ich z możliwością wystąpienia u nich tej choroby. Na świecie co 11 dorosły ma zdiagnozowaną cukrzycę, a w Polsce choruje na nią 1 na 4 osoby po 60. roku życia, jednak aż 1 mln Polaków nie wie, że dotyczy ich ta choroba.

Tymczasem, aby sprawdzić, czy grozi nam cukrzyca wystarczy wykonać tzw. profil cukrzycowy. Jest to proste badanie, które polega na kilkukrotnym oznaczeniu poziomu glukozy we krwi. Można je wykonać w laboratorium lub samodzielnie w domu za pomocą glukometru.

Profilaktycznie wykonanie badania zalecane jest osobom po 45. roku życia raz na 3 lata, a osobom z nadwagą lub otyłością bez względu na wiek – raz w roku. Wskazaniami do badania jest również nadciśnienie tętnicze, choroby układu krążenia, ciąża, zespół policystycznych jajników, hiperlipidemia.

Badanie powinny wykonać również osoby, które nawet jeśli nie znajdują się w żadnej z wymienionych grup ryzyka, zaobserwują u siebie któryś z tych objawów.