Do wyboru: rozprawka albo wiersz
Jedno jest pewne: do wyboru będzie napisanie rozprawki albo interpretacji tekstu lirycznego – czyli wiersza. Ale warto zapoznać się z naszymi typami dzieł (na kolejnych slajdach), na których może być oparty temat z polskiego podczas matury 2018.
"Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza
Egzamin z polskiego w obecnej formule (dostosowany do podstawy programowej, według której uczyli się obecni maturzyści) po raz pierwszy odbył się w 2015 r. Jednak w 2014 r. Centralna Komisja Egzaminacyjna przygotowała - dla szkół przeprowadzających "państwową" maturę próbną - arkusz, w którym znalazł się temat:
"Czy odkupienie winy zwalnia człowieka z odpowiedzialności za wyrządzone krzywdy? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do podanego fragmentu Pana Tadeusza Adama Mickiewicza, do całego utworu oraz do innego tekstu kultury."
W 2016 r. - już na prawdziwej maturze – pojawił się inny temat związany z twórczością narodowego wieszcza:
"Czy warto kochać, jeśli miłość może być źródłem cierpienia? Rozważ problem i uzasadnij swoje stanowisko, odwołując się do fragmentu Dziadów cz. IV Adama Mickiewicza i do innych tekstów kultury."
Mickiewicz w arkuszach CKE co dwa lata? Czemu nie? Powrót "Pana Tadeusza" przetestowanego podczas "państwowej" próbnej matury 2014 wydaje się całkiem prawdopodobny...
"Inny świat" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego
Dzieło Gustawa Herlinga-Grudzińskiego pojawia się w oficjalnym informatorze CKE na temat matury z polskiego w obecnej formule, jednak w latach 2015-2017 nie zostało wykorzystane podczas układania tematu na egzamin. Temat z informatora brzmi:
"Czy szczególne okoliczności mogą usprawiedliwić postępowanie sprzeczne z podstawowymi zasadami etyki? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu Innego świata Gustawa Herlinga-Grudzińskiego i do innych tekstów kultury."
"Lalka" Bolesława Prusa
Trudno o mniej oryginalny typ. Ale, z drugiej strony, "Lalka" pojawiła się w temacie rozprawki maturalnej w obowiązkowej części egzaminu z polskiego w 2015 r. – a potem już nie. Może czas na jej powrót? Ale raczej nie w kontekście dylematów Wokulskiego, związanych z wartością pracy. O niej (na podstawie fragmentu dzieła Antoine'a de Saint-Exupéry'ego) było w temacie z 2017 r.
Na pewno warto przyjrzeć się Wokulskiemu w kontekście jego postawy wobec prób odzyskania niepodległości przez Polskę: mamy przecież 100-lecie jej zdobycia.
Temat z 2015 r.:
"Wolna wola człowieka czy siły od niego niezależne – co przede wszystkim decyduje o ludzkim losie? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do podanego fragmentu Lalki, całego utworu Bolesława Prusa oraz innego tekstu kultury."
Temat z 2017 r.:
"Praca – pasja czy obowiązek? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu Ziemi, planety ludzi Antoine'a de Saint-Exupéry'ego oraz do wybranych tekstów kultury."
