Ministerstwo kultury zakupiło mieszkanie Józefa Piłsudskiego w Łodzi dla muzeum w Sulejówku

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przeznaczyło na zakup siedmiu lokali w kamienicy przy ul. Wschodniej 19 przeszło 1,4 mln zł. Dawne mieszkanie małżeństwa Piłsudskich jeszcze przed II wojną światową było izbą pamięci- teraz stanie się oddziałem Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.

- Oddział znajdzie się w miejscu historycznym, gdzie był drukowany „Robotnik” i gdzie aresztowano Józefa i Marię Piłsudskich - podkreślił wicepremier Piotr Gliński. - Była tutaj izba pamięci z pamiątkami po Józefie Piłsudskim, później wybuchła wojna, a w czasach PRL miejsce to ostatecznie zdewastowano i podzielono na kilka lokali mieszkalnych.

Właściciel kamienicy przy ul. Wschodniej zwrócił się do ministerstwa kultury z propozycją wykupu mieszkania Piłsudskich w maju zeszłego roku. Teraz w zakupionych lokalach trwa remont, muzeum ma rozpocząć działalność na przełomie 2023 i 2024 roku.

- Uczyniliśmy kolejny krok w realizacji naszej misji - zapewnia dr Robert Andrzejczyk, dyrektor Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. - A jest nią badanie, utrwalanie i propagowanie dziedzictwa Józefa Piłsudskiego. To w Łodzi rozpoczęła się budowa jego legendy - aresztowaniem, uwięzieniem, a następnie przewiezieniem więźnia do warszawskiej Cytadeli. Pracujemy nad tym, by zachować jak najwięcej substancji zabytkowej w obiekcie przy ulicy Wschodniej. W nowym muzeum zamierzamy prowadzić działalność wystawienniczą, edukacyjną i naukową. Będziemy współpracować z łódzkimi instytucjami, już zresztą prowadzimy taką działalność z Muzeum Tradycji Niepodległościowych. Pragniemy bowiem jak najlepiej opowiedzieć losy Józefa Piłsudskiego podczas jego pobytu w Łodzi.

W muzeum mają się znaleźć pamiątki związane z działalnością Józefa Piłsudskiego, także rozmaite dokumenty dotyczące okresu, w którym mieszkał w naszym mieście.

- Nawiązujemy do tradycji i przywracamy pamięć o tym ważnym w działalności Józefa Piłsudskiego miejscu - dodał minister Piotr Gliński.

Józef i Maria Piłsudscy przyjechali do Łodzi jesienią 1899 roku. Zamieszkali (pod przybranym nazwiskiem Dąbrowscy) w lokalu na pierwszym piętrze kamienicy przy ul. Wschodniej. Działała tu również tajna drukarnia „Robotnika”, organu PPS, prowadzona przez Józefa Piłsudskiego. W nocy z 21 na 22 lutego 1900 roku Józef Piłsudski wraz żoną zostali aresztowani przez carską Ochranę, a drukarnię zlikwidowano.

Józef Piłsudski został osadzony w więzieniu przy ówczesnej ul. Długiej (obecnie Gdańska) w Łodzi, gdzie prowadzono wstępne śledztwo. W kwietniu 1900 roku przewieziono go do celi w Cytadeli Warszawskiej. Tam zaczął symulować chorobę psychiczną, co skończyło się przeniesieniem na dalsze badania do petersburskiego szpitala św. Mikołaja Cudotwórcy. 14 maja 1901 roku - dzięki pomocy polskiego lekarza i działacza PPS Władysława Mazurkiewicza - Józefowi Piłsudskiemu udało się zbiec ze szpitala.

W listopadzie 1981 roku na kamienicy przy ul. Wschodniej zawieszono tablicę pamiątkową z napisem: Józef Piłsudski zamieszkał w tym domu w 1889 r. Tu redagował i drukował organ PPS „Robotnik”. Aresztowany 21 II 1900 r. „Być zwyciężonym i nie ulec to zwycięstwo”.

Kamienica przy ul. Wschodniej 19 została wzniesiona w roku 1896 według projektu Gustawa Landau-Gutentegera dla Moszka Wienera.