Najlepszy śmigłowiec w służbie Jej Królewskiej Mości [ZDJĘCIA]

Chinook - latający kolos 
(ang. Falklands Hero: Bravo November)

Premiera: w poniedziałek, 6 czerwca, o godzinie 21.30 na kanale Discovery World

Emisja kolejnego odcinka: 13 czerwca, o godz. 21.30



Bravo November to maszyna dla prawdziwego mężczyzny. Potężny zapas mocy "pod maską", ogromny moment obrotowy i niezłe przyspieszenie, do tego bardzo pojemny "bagażnik". Producent nie podaje, ile pali to cacko, zapewnia jednak, że lata w każdych warunkach pogodowych i świetnie daje sobie radę nawet pod ostrzałem nieprzyjaciela. Bo Bravo November jest ciężkim helikopterem transportowym typu CH-47 Chinook, od 30 lat dzielnie służącym brytyjskiej armii.


Serial dokumentalny "Chinook - latający kolos" to opowieść o niezwykłej maszynie bojowej i jej nieustraszonych pilotach opowiedziana przez Mike’a Brewera, znanego z programu Discovery Channel - "Fani czterech kółek". Bravo November ma na koncie operacje w Iraku, Afganistanie, Irlandii Północnej i Libanie, jednak dramatyczny chrzest bojowy helikopter przeszedł w czasie wojny z Argentyną o Falklandy w 1982 roku. Sześć Chinooków, wprowadzonych do służby zaledwie kilka miesięcy wcześniej, miało odegrać bardzo ważną rolę w całej operacji. Niestety okręt, który transportował maszyny, został trafiony przez dwie argentyńskie rakiety Exocet. Helikoptery spłonęły. Wszystkie, poza Bravo November, który w chwili ataku znajdował się w powietrzu. Na barkach ocalałego śmigłowca i jego pilotów spoczął ciężar zadań, przewidzianych dla całej eskadry.


Pomimo braku części zamiennych, narzędzi oraz instrukcji obsługi (!), które poszły na dno wraz z okrętem, Bravo November spisał się znakomicie. W czasie całej operacji przewiózł 1500 żołnierzy, blisko stu rannych i ponad 550 ton ładunku. Brał udział w najbardziej ryzykownych, kluczowych dla powodzenia operacji misjach - ratując rozbitków z zatopionych okrętów, dowożąc zaopatrzenie na linię frontu i przerzucając w rejon walk oddziały wojsk specjalnych. Podczas jednej z misji, w trakcie zamieci śnieżnej, maszyna niespodziewanie uderzyła w powierzchnię oceanu. Mimo że do wnętrza śmigłowca wlało się mnóstwo lodowatej wody, załoga zdołała poderwać go w górę. Wraz z emerytowanym pilotem Chinooka, Andym Lawlessem, widzowie ponownie odwiedzą Falklandy. Z dramatycznych opowieści uczestnika walk o zamorski archipelag przebija niezwykła więź, jaka po trzydziestu latach nadal łączy lotnika z jego maszyną.


Dziś za sterami Chinooka zasiada kolejne pokolenie pilotów. Porucznik Ian Fortune opowie o przebiegu służby Bravo November w Afganistanie. W czasie dramatycznej akcji bojowej w prowincji Helmand został postrzelony w głowę, mimo to udało mu się bezpiecznie sprowadzić podziurawiony kulami helikopter na lądowisko. Za tę misję został odznaczony Distinguished Flying Cross, jednym z najwyższych brytyjskich medali wojskowych. Ekipa programu odwiedzi też zakłady Boeinga w Filadelfii, w których trwa modernizacja 30-letniego helikoptera. Dzięki pracy inżynierów wiekowa maszyna zostanie dostosowana do standardów pola walki XXI wieku i otrzyma nowe, potężne silniki.


Chinook - latający kolos zaciekawi każdego fana militariów i wszystkich zainteresowanych historią wojskowości. Widzowie będą mogli poczuć na własnej skórze wibracje, wzbudzane przez ogromne wirniki helikoptera i zobaczyć, z jaką łatwością unosi on w powietrze kilkunastotonowy czołg. Prowadzący program Mike Brewer opowie własną historię, związaną z legendarnym śmigłowcem. Był na pokładzie Bravo November podczas kręcenia materiału w Afganistanie, kiedy maszyna znalazła się pod ostrzałem nieprzyjaciela.



FAKTY:

- Pierwszy śmigłowiec typu CH-47 Chinook wzniósł się w powietrze w 1961 roku. Do dziś zbudowano blisko 1200 maszyn tego typu. Produkcja trwa nadal.

- Helikoptery Chinook używają armie 16 krajów świata: amerykańska, brytyjska, japońska, grecka, a nawet... irańska. Zdobyczne maszyny przez ponad trzydzieści lat wykorzystywali też lotnicy Socjalistycznej Republiki Wietnamu.

- Śmigłowiec zbudowany jest w unikalnym układzie dwuwirnikowym. Łączna moc jego silników to 7500 koni mechanicznych.
- 
Prędkość maksymalna helikoptera wynosi 295 km/h. W chwili powstania był to najszybszy helikopter na świecie.
- Maszyna może przewieźć ponad 10 ton ładunku. Na jej pokładzie standardowo mieści się 55 żołnierzy, jednak podczas wojny wietnamskiej helikopterem przewożono nawet 140 rannych.
- W czasie wojny o Falklandy dwóch śmigłowców CH-47 używała również armia argentyńska. Jeden został zniszczony, drugi zdobyli Brytyjczycy. Posłużył jako magazyn części zamiennych dla Bravo November.
- 
Konstrukcja Chinooka wywodzi się z modelu H-21 Shawnee z 1949 roku H-21, zwanego "Latającym bananem". To dzieło pochodzącego z Polski Franka Piaseckiego, słynnego amerykańskiego projektanta helikopterów.

Odcinek 1. Chinook - latający kolos
 (ang. Falklands Hero: Bravo November - At War)

Emisja: poniedziałek, 6 czerwca, godz. 21.30

Mike Brewer, prowadzący program Discovery Channel "Fani czterech kółek", tym razem zabierze widzów na… pole bitwy. W trzydzieści lat po zakończeniu działań wojennych uda się na Falklandy, by śledzić losy najbardziej niezwykłego helikoptera w historii armii brytyjskiej. CH-47 Chinook o numerze ZA718, zwany Bravo November, to jedyny helikopter ocalały z zatopionego przez Argentyńczyków statku transportowego MV Atlantic Conveyor. Osamotniona maszyna odegrała bardzo ważną rolę w działaniach wojennych, wspierając między innymi kluczowe natarcie brytyjskich komandosów na Mount Kent. W tym odcinku widzowie usłyszą relacje uczestników walk: dowódców, pilotów i żołnierzy, korzystających z pomocy helikoptera w czasie krwawego konfliktu. Poznają też szczegóły spektakularnych akcji z udziałem Bravo November, m.in. ewakuacji rozbitków ze zbombardowanych statków Sir Tristram i Sir Galahad.


Odcinek 2. Chinook - latający kolos
 (ang. Falklands Hero: Bravo November - Building a Legend)

Emisja: poniedziałek, 13 czerwca, godz. 21.30

W drugim odcinku programu Mike Brewer uda się do zakładów Boeinga w Filadelfii. Na miejscu będzie próbował wyjaśnić, jak to możliwe, że podziurawiony kulami, 30-letni helikopter nadal utrzymuje się w powietrzu. Niezawodność maszyny w niemal każdych warunkach, to zasługa zatrudnionych w fabryce Boeinga inżynierów i techników, którzy przeprowadzają remonty Chinooków. Maszyny otrzymują właśnie najnowocześniejsze systemy nawigacji oraz łączności, wyposażony w ciekłokrystaliczne wyświetlacze kokpit i co najważniejsze, nowe silniki. Dzięki temu będą mogły służyć brytyjskiej armii przez kolejne trzydzieści lat. Mike wraz z personelem zakładów sprawdzi, jak sprawuje się wyremontowany śmigłowiec. Przy okazji widzowie poznają historię Franka Piaseckiego, założyciela filadelfijskich zakładów oraz konstruowanych przez niego helikopterów. To właśnie ten potomek polskich emigrantów i genialny pionier lotnictwa zbudował pierwszy na świecie śmigłowiec dwuwirnikowy w układzie tandem.