Nie drążą tunelu kolejowego w Łodzi, bo czekają na specjalistów z Włoch. Czy to oznacza opóźnienie?

Przypomnijmy, że 30 grudnia 2020 roku z wielką pompą uruchomiono tarcze maszyn drążących tunel (TBM), po czym w styczniu od Mirosława Siemieńca, rzecznika PKP PLK, otrzymaliśmy informację, że:

Po uruchomieniu tarcz wykonawca przygotowuje warunki techniczne do drążenia. Pierwszy kontakt tarcz z gruntem planowany jest na koniec stycznia. TBM przejdzie przez ścianę komory i pod kontrolą operatorów będzie „wgryzał się” dalej w grunt.

Tak się jednak nie stało. Na pytanie, kiedy w takim razie rozpocznie się drążenie tunelu, w piątek 29 stycznia otrzymaliśmy z PKP PLK informację, której obszerny fragment cytujemy:

Przy działających już od 30 grudnia tarczach TBM, prowadzona jest dokładna konfiguracja wszystkich systemów mechanicznych, hydraulicznych, elektrycznych i elektronicznych. Wykonawca powierzył zadanie rozpoczęcia drążenia przez TBM doświadczonym specjalistom z Włoch. Zespół odpowiedzialny za proces będzie w komplecie do końca stycznia.
Już od grudnia, gdy tarcze zostały opuszczone do komór startowych, trwa rozruch technologiczny maszyn TBM do budowy tuneli. Uzupełniane są elementy wyposażenia pomocniczego, które są niezbędne do „wejścia” tarczy w grunt.
Obostrzenia (tzw. twardy lockdown) wprowadzone w Niemczech wpłynęły na dostawę ostatnich elementów wyposażenia. Z inicjatywy producenta maszyn, wykonawca uwzględnił wprowadzenie dodatkowych urządzeń do dużej TBM. Dzięki nim maszyna zyska większą szczelność tarczy i będzie większa stateczność gruntu. Prace muszą być wykonane przed rozpoczęciem wiercenia w gruncie.
Montaż pierwszych elementów obudowy tunelu, wykonywany podczas drążenia TBM w gruncie, wykonawca ustalił na ostatni tydzień lutego.

Niejasna jest sprawa rozpoczęcia budowy komory startowej w śródmieściu Łodzi, u zbiegu ulic Zielonej i al. Kościuszki, tam gdzie w przyszłości ma się znaleźć pierwszy z dwóch podziemnych przystanków. 21 stycznia 2021 roku ukazało się obwieszczenie wojewody łódzkiego, z którego wynika, że wojewoda wstrzymał wydanie decyzji o pozwoleniu budowę tunelu technologicznego "z uwagi na konieczność przeprowadzenia przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Łodzi ponownej oceny oddziaływania na środowisko". W obwieszczeniu wojewody zaznaczono, że inwestor, czyli PKP PLK SA, stosowny wniosek złożył 31 sierpnia 2020 roku, a uzupełnił go 21 grudnia 2021.

Obowiązek przeprowadzenia ponownej oceny oddziaływania na środowisko dla przedmiotowego przedsięwzięcia nałożony został decyzją RDOŚ w Łodzi (..) dla przedsięwzięcia pn.: „Budowa linii kolejowej na odcinku od dworca Łódź Fabryczna w kierunku dworca Łódź Kaliska do linii nr 14 i 25 oraz linii nr 15, której głównym elementem jest tunel średnicowy z podziemnymi przystankami oraz tunel KDP” (...). Obowiązek ten spowodowany był koniecznością przeanalizowania oddziaływania na środowisko konkretnych rozwiązań przyjętych do realizacji w projekcie budowlanym.

Dlaczego dopiero teraz rozstrzyga się sprawa oddziaływania inwestycji na środowisko, kiedy tunel powinien już być drążony?
Możliwe, że ma to związek z innym wydarzeniem. W grudniu 2020 roku do Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii wpłynęło odwołanie od decyzji wojewody łódzkiego ustalającej lokalizację przystanku podziemnego Łódź Śródmieście.

W obwieszczeniu wojewody łódzkiego pada data 22 marca 2021 roku jako przewidywany termin wydania wspomnianej decyzji. Czy to nie zagraża harmonogramowi pracy łódzkiego tunelu średnicowego, a w szczególności budowy komory dla przystanku podziemnego Łódź Śródmieście? PKP PLK nie odpowiedziało na naszą prośbę o komentarz w tej sprawie, przysyłając ogólną informację na temat postępów prac:

Na terenie Łodzi kontynuowane są prace ważne dla budowy tuneli. Na ulicy Skarpowej budowana jest komora demontażowa dla mniejszej tarczy TBM. Prace są prowadzone przy komorze rozgałęźnej pomiędzy tunelem dwutorowym a jednotorowymi przy ul. Włókniarzy. Przy ul. Stolarskiej i Odolanowskiej budowana jest komora dla mniejszej tarczy TBM, która dojdzie tu z ul. Długosza. Na budowach są zgromadzone pierwsze potrzebne do startu partie tubingów. W zakładzie w Mszczonowie przygotowywane są kolejne elementy obudowy tuneli.

Równolegle do działań na budowach, prowadzone są prace projektowe związane z podziemnymi przystankami Łódź Polesie i Łódź Śródmieście. Wykonawca uwzględnia w projekcie dodatkowy, trzeci przystanek Łódź Koziny (robocza nazwa).

Tunel średnicowy to kontynuacja budowy dworca Łódź Fabryczna, który z dworca końcowego stanie się przelotowym. Przez ścisłe centrum Łodzi będą mogły jechać pociągi regionalne i dalekobieżne – na osi wschód – zachód (przez stacje Łódź Widzew, Fabryczna i Kaliska) i na osi północ – południe (przez stacje Łódź Widzew, Fabryczna, Żabieniec). W ramach projektu powstaną nowe przystanki m.in. Łódź Polesie i Łódź Śródmieście, które będą zintegrowane z komunikacją miejską i ułatwią mieszkańcom codzienne podróże. Wartość całego projektu wynosi ponad 1,7 mld zł, z czego dofinansowanie unijne to ponad 1,4 mld zł. Inwestorem jest spółka PKP Polskie Linie Kolejowe, a wykonawcą Przedsiębiorstwo Budowy Dróg i Mostów z Mińska Mazowieckiego. Ta druga firma początkowo tworzyła konsorcjum z Energopolem Szczecin, ale po jego kłopotach finansowych i wreszcie ogłoszeniu upadłości została samodzielnym wykonawcą. Upadłość Energopolu i zmiana wykonawcy jest zresztą jedną z głównych przyczyn, dla których termin oddania inwestycji do użytku przesunięto z końca roku 2021 na połowę roku 2022. Teraz mówi się o końcu roku 2022.