Meksyk

Obchody Święta Zmarłych w Meksyku trwają nie jeden, lecz kilka dni - od 28 października do 2 listopada. Najważniejszym momentem i zarazem punktem kulminacyjnym obchodów jest Día de los Muertos - Dzień Zmarłych, przypadający 2 listopada.

W czasie obchodów zarówno ulice, jak i domy, cmentarze a nawet witryny sklepowe zaczynają przyozdabiać ołtarze upamiętniające zmarłych. Znajdują się na nich świece, różnego rodzaju wypieki, słodycze, owoce i kwiaty. Towarzyszyć im mogą ulubione dania zmarłego, któremu poświęcony jest dany ołtarz.

Wszystko to - potrawy, kadzidła, świecie i kwiaty - służą nawiązaniu kontaktu z duszami zmarłych. Meksykanie wierzą, że dusze dzieci przybywają w odwiedziny dnia 1 listopada, zaś dusze dorosłych dopiero dnia następnego. W oczekiwaniu na ten moment na ulicach i cmentarzach rozpoczyna się zabawa. Równocześnie rodziny zbierają się na cmentarzach ucztując i biesiadując do rana.

W Meksyku, zupełnie inaczej niż w Polsce, śmierć uznawana jest za nieodłączną towarzyszkę życia - i upamiętniana na wesoło.

Boliwia

Atmosfera w Boliwii w dniu Święta Zmarłych przypomina tę w Meksyku. Kraj słynie w szczególności ze specjalnych "chlebków umarłych" w kształcie ludzi i zwierząt, mających posłużyć przybywającym w odwiedziny duszom.

Każdy wypieczony kształt pełni konkretną rolę. Konie pomagają zmarłym w przemieszczaniu się, zaś lamy i orły przekazują dary od żyjących bogom. Boliwijska tradycja jest silnie związana z Indianami Aymara i ich rdzennymi wierzeniami.

W momencie kulminacyjnym obchodów - 1 listopada - wszystkie chlebki muszą być gotowe i wyeksponowane na stole w głównej izbie domu. Towarzyszą im słodkości, alkohol, liście koki i łodygi trzciny cukrowej. Dusze odwiedzają swoich krewnych w samo południe.

Życie ziemskie jest dla Indian Aymara zaledwie pojedynczym etapem długiej wędrówki duszy w trakcie swojego istnienia, co znajduje odzwierciedlenie w boliwijskich obchodach Święta Zmarłych.

Hiszpania

Todos los Santos - tak nazywa się w Hiszpanii święto zmarłych, czy też w dosłownym tłumaczeniu - dzień Wszystkich Świętych obchodzony 1 listopada.

Hiszpanii zdecydowanie bliższa jest tradycja Ameryki Południowej niż ta europejska, dlatego na początku listopada na ulicach raczej zobaczymy fiesty, targowiska i procesje, niż smutek i zadumę. Zabawie towarzyszą tradycyjne odwiedziny rodzin na cmentarzach.

Znakiem rozpoznawczym hiszpańskiego dnia Wszystkich Świętych są specjalne słodycze - tzw. huesos de Santo, czyli kości świętych. Iberyjski przysmak ma formę marcepanowej rurki wypełnionej nadzieniem.