Nowe książki: Julian Wołoszynowski - "Przed wschodem księżyca. Opowiadania podolskie"

Julian Wołoszynowski należy dziś do autorów nieco zapomnianych, a przecież to jeden z mistrzów nowelistyki, w dodatku przepełniony tego rodzaju nostalgią, która łącząc prozę życia z metafizyką może wpływać kojąco na naszą rozemocjonowaną i agresywną przyziemność. Autor zanurza się w świat dzieciństwa spędzonego między Dniestrem a Bohem - mimo że był to mroczny czas stalinizmu, w utworach Wołoszynowskiego jest rzeczywistością baśniową, pozwalającą sięgnąć pod to, co dostrzegalne i ograniczające. Przedstawioną przy tym w kunsztownej literacko formie.

Co znamienne, spuścizna Juliana Wołoszynowskiego nie jest obfita. W prozie podolskiej stworzył zaledwie kilkanaście opowiadań. Za to błyskotliwych i fascynujących. Dobrze się stało, że Państwowy Instytut Wydawniczy postanowił opublikować je - po raz pierwszy - w jednym tomie. Złożyły się na niego "Opowiadania podolskie" z roku 1959 i "Przed wschodem księżyca" z 1971 roku. Przedstawiające magiczne Kresy, codzienność, której już nie ma, ludzi, którzy odeszli, puls stepów, po których przetoczyła się niełatwa historia XX wieku. To literatura o niezwykłym rytmie, dźwięcząca ciszą i przestrzenią Pobereża.

Julian Wołoszynowski urodził się w 1898 roku w miejscowości Serby na Podolu. W opowiadaniach przywołuje rodzinny majątek, który Wołoszynowscy opuścili w 1910 roku, przenosząc się do Kijowa. Umieszcza go zarazem na granicy jawy i snu, czerpiąc garściami z mitów i fantazji ukraińskich. Tworzy migotliwe, poruszające, niezwykle sugestywne obrazy.

Po wybuchu rewolucji rodzina Wołoszynowskich przyjechała do Warszawy. Pisarz brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku. Pracował jako dziennikarz, krytyk teatralny i aktor. W 1926 roku ukazał się pierwszy zbiór jego poezji "Okulary". Rok później wydał "O Twardowskim, synu ziemianki, obywatelu piekieł, dziś księżycowym lokatorze", następnie "Potęgę snu" (1928), "Słowackiego" (1929) - powieść biograficzną, "Rok 1863" (1931), "Było tak" (1935), "Cóż to za nieznajome miasto" (1957), "Wiersze wybrane" (1958), "Opowiadania podolskie" (1959) oraz "Przed wschodem księżyca" (1971).