Odpowiedzialnie po świętach czyli nie marnujmy jedzenia. Eksperci radzą co zrobić z nadmiarem żywności [28.12.2020]

Jak radzą eksperci kampanii społecznej „Jedz Bez Wyrzutów” prowadzonej aktualnie przez Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy, w pierwszej kolejności powinniśmy zastosować zasadę FIFO.

FIFO to skrót od terminu First In First Out, co oznacza - pierwsze weszło, pierwsze wyszło. W przełożeniu na zarządzanie produktami w naszej kuchni zasadę tę stosujemy odpowiednio - produkty, które kupiliśmy wcześniej i mają krótszy termin przydatności powinny stać jako pierwsze na półkach czy w lodówce, a te zakupione później lub z późniejszą datą przydatności do spożycia ustawmy z tyłu. Często przygotowując potrawy sięgamy szybko po to co jest najbliżej. Ustawienie produktów zgodnie z powyższą zasadą pozwoli nam uniknąć ich wykorzystywania w sposób pochopny, na rzecz bardziej odpowiedzialnego podejścia. Zasada ta dotyczy przede wszystkim produktów świeżych, takich jak: warzywa, owoce czy mięso, natomiast w przypadku produktów przetworzonych czy zapakowanych najważniejsza jest data przydatności do spożycia – produkty o krótszych terminach ustawiamy z przodu i te zużywamy w pierwszej kolejności.

Wystarczy przejść na planowanie zakupów, by w naszych domach marnowało się radykalnie mniej żywności

Jeśli widzimy, że poświątecznego jedzenia jest za dużo, to należy je jak najszybciej zagospodarować, np. przez zamrożenie. W zasadzie prawie każdą potrawę świąteczną, która nam zostanie możemy zamrozić i za kilka czy kilkanaście dni zjeść lub wykorzystać do innych potraw. Jeśli mamy nadmiar kapusty to możemy ją wykorzystać jako nadzienie, np. do pierogów czy krokietów albo kulebiaka. Kutia bardzo dobrze znosi mrożenie i może być wykorzystana (również po rozmrożeniu) jako nadzienie do rogalików czy ciasta drożdżowego. Resztki wędliny i mięsa można wykorzystać do pizzy albo do bigosu. W improwizowaniu ogranicza nas jedynie wyobraźnia i pojemność zamrażarki.

Warto też pamiętać o tym, by się dzielić. Możemy zapakować nasze potrawy gościom po wspólnie spędzonych świętach, spotkać się poświątecznie z sąsiadami, czy też poczęstować innych. W Polsce działają również tzw. jadłodzielnie, w których możemy zostawić pełnowartościowe jedzenie dla potrzebujących. Pamiętajmy, że kiedy nasze stoły uginają się pod nadmiarem potraw, niedaleko nas są osoby, które nie mają co jeść.
Czemu te wszystkie rozwiązania mają sens? Z badań PROM wynika, że gospodarstwa domowe, których mieszkańcy mają większe umiejętności i doświadczenie w planowaniu zakupów, robieniu ich zgodnie z założeniami oraz przygotowywaniu także zaplanowanych posiłków, po prostu marnują mniej żywności. Zakończone święta i porządki po nich potraktujmy więc jako pierwszy krok do zmiany.

Skoro źle zaplanowane zakupy są główną przyczyną marnowania żywności w naszych domach, zacznijmy teraz od właściwego ich planowania. Przed każdą wizytą w sklepie warto je przemyśleć i podczas wizyty w sklepie asertywnie trzymać się listy i co równie ważne - unikać chodzenia na zakupy głodnym. W ograniczeniu strat żywności wspomoże nas też odpowiednie zaplanowanie potraw. Warto także pomyśleć o naszych talerzach i porcjach. Nakładajmy mniej a w razie potrzeby weźmy dokładkę zamiast zostawić resztki, które z pewnością wylądują wówczas w koszu.