Open Space i hot desk, strefy ciszy, zielone enklawy
Wielkie centra biurowe kojarzone są z tzw. korpo. Anonimową pracą w anonimowym biurze. Nowoczesne biura łamią ten stereotyp, a ich wystrój i funkcjonalność potrafią zaskoczyć nawet największych malkontentów.
Biuro, jego aranżacja, wystrój, funkcjonalność i tryb pracy, jaki oferuje w czasach, kiedy warunki dyktuje pracownik, ma ogromne znaczenie przy wyborze pracodawcy. Już co drugi kandydat rozważający ofertę pracy ocenia biuro oraz jego lokalizację - wynika z danych Devire. Coraz częściej zdarza się również, że potencjalny pracownik odrzuca propozycję zatrudnienia właśnie ze względu na niedogodne warunki biurowe.
Biuro gabinetowe, hot desk, open space, a może model hybrydowy?
Nie ma jednego, uniwersalnego modelu aranżacji biura, który sprawdza się w każdej sytuacji. Wszystko zależy od specyfiki działalności firmy oraz oczekiwań jej pracowników i klientów. Analiza potrzeb pozwala precyzyjnie dobrać odpowiedni space plan, który stworzy przyjazne i efektywne środowisko pracy. Co do zasady dominuje open space - to rozwiązanie, które sprzyja swobodnej komunikacji wewnętrznej i integruje zespół. Są jednak organizacje, w których preferuje się model gabinetowy. Sprawdza się on zwłaszcza w przypadku firm z branży prawniczej czy finansowej, których klienci oczekują dyskrecji.
- Formuła ogólnodostępnych stanowisk, nieprzypisanych do konkretnych pracowników staje się coraz bardziej popularna z uwagi na zmieniający się model pracy. Dostęp do nowoczesnych technologii komunikacyjnych „oderwał” pracowników od biurek. Coraz więcej osób pracuje w modelu elastycznym, częściowo poza biurem. Oprócz kwestii praktycznych ma to istotny wpływ na ich satysfakcję z pracy. Hot desk to w takim przypadku idealne rozwiązanie, które umożliwia optymalizację wykorzystania powierzchni biurowej i ogranicza koszty - wyjaśnia Wojciech Zebura, dyrektor warszawskiego oddziału firmy Nuvalu Polska.
Jak wspomnieliśmy, w biurowcach króluje otwarta przestrzeń, open space. Wiele stanowisk pracy stworzonych na dużej, otwartej przestrzeni. Historia takiego modelu sięga końca XIX wieku, wywodzi się z USA, do dzisiaj jest popularna na całym świecie. Nic lepszego zdaje się nie wymyślono do dzisiaj. Blisko 7 na 10 respondentów badania Pracuj.pl „Zawodowy styl życia” pozytywnie ocenia pracę w open space i podkreśla, że tak zagospodarowana przestrzeń nie wpłynęłaby na decyzję o zmianie pracy. Jednak mogąc wybierać, dla ponad połowy idealnym miejscem byłaby przestrzeń podzielona na mniejsze pokoje.
- W open space pracownicy widzą się codziennie, na bieżąco mogą ze sobą rozmawiać, wspierać się i bliżej poznawać. Początkowo uważano, że taka forma zarządzania przestrzenią nie ma żadnych wad, dzisiaj wiemy, że tak nie jest. Pokazują to nasze badania. Respondenci najczęściej wskazują na hałas (48%), brak prywatności (45%), a także problemy z koncentracją (40%). Często pojawiające się w biurach ścianki oddzielające biurka nie są w stanie zapewnić intymności i dać możliwość wyciszenia. W open space pracownicy stają się częścią jednego tworu - firmy. Psycholodzy wskazują na problem, jakim jest poczucie własnej odrębności, które zakłócone jest przez ciągłe funkcjonowanie we wspólnej przestrzeni, do tego dochodzi poczucie bycia obserwowanym. Praca w open space jest znacznie częściej problematyczna dla starszego pokolenia pracowników, Millenialsi nierzadko nie znają już innego modelu - mówi Konstancja Zyzik, Talent Acquisition & Capabilities Development Manager, Grupa Pracuj.
Biurko może być za gorące
Hot desk to model zarządzania przestrzenią biurową, w którym dane stanowisko pracy nie jest przypisane konkretnej osobie. Pracownik, przychodząc do firmy, korzysta z biurka, które jest w danym momencie wolne, a na koniec dnia zabiera swoje rzeczy. Początkowo idea „gorących biurek” stanowiła tylko część teorii „activity-based working” (ABW) autorstwa Erika Veldhoena. ABW propagowało zmniejszenie liczby stanowisk roboczych dostępnych w przestrzeni biurowej przy jednoczesnym zwiększeniu ich różnorodności, by umożliwić pracę w dowolnym stylu. Model hot desk pozwala firmom zredukować koszty oraz minimalizować niewykorzystaną przestrzeń. Przykładowo American Express poprzez eliminację przypisanych na stałe stanowisk pracy zanotował redukcję kosztów oscylującą w granicach 10-15 milionów dolarów.
Nie wszyscy jednak pozytywnie podchodzą do gorących biurek. Jak pokazują wyniki badania Pracuj.pl, tylko 1 na 5 osób pozytywnie ocenia rozwiązania typu hot desk, ponad połowa wypowiada się negatywnie. Blisko 60 proc. zapytanych o idealne miejsce pracy wskazuje takie, w którym każdy pracownik ma przypisane własne biurko. Dla co trzeciego respondenta badania informacja o hot deskach nie miałaby żadnego wpływu na decyzję o podjęciu pracy w danej firmie. Ale dla ponad 50 proc. badanych „gorące biurka” nie są elementem zachęcającym do zatrudnienia. Mobilizacja do utrzymania porządku na biurku, kontakt z większą liczbą pracowników czy możliwość swobodnej zmiany miejsca to najczęściej wymieniane przez respondentów zalety takiego rozwiązania. Blisko połowa osób aktywnych zawodowo uważa, że pracownicy mogą czuć się niekomfortowo bez własnego miejsca w biurze oraz że może być to powód do konfliktów czy rywalizacji o lepsze biurka - wskazują autorzy badania.
Komfort i dobre samopoczucie
Każdej firmie zależy, aby pracownik w miejscu pracy jak najlepiej wykonywał swoje obowiązki. Coraz więcej pracodawców czyni starania, by zapewnić mu ku temu warunki. Biura z ponurych, często monotonnych przestrzeni przeistaczają się w prawdziwe perełki aranżacji godzącej potrzeby pracodawcy i pracownika. Aby możliwe było stworzenie wyjątkowego miejsca pracy, za wyborem optymalnej lokalizacji i powierzchni musi iść właściwe rozplanowanie i aranżacja przestrzeni biurowej.
Jak wyjaśniają specjaliści z firmy Walter Herz, fit-out to dziś znacznie więcej niż wykończenie biura. Niesie ze sobą wiele funkcji, które decydują o atrakcyjności miejsca pracy. Nie sprowadza się tylko do doboru wykończenia i wyposażenia wnętrza. Odpowiednia aranżacja to także sposób na poprawę odporności pracowników na stres i wsparcie efektywności pracy.
Open, a jednak dzielony
Zarysowujący się dziś wyraźnie kierunek w projektowaniu biur podyktowany jest zmianami w podejściu do miejsca pracy, które powinno być na tyle komfortowe, by pozwolić spokojnie pracować i sprawnie się komunikować. Niekonwencjonalne rozwiązania, wspierające integrację zespołu schodzą teraz na drugi plan.
Poza tym fit-out idzie dziś w kierunku kreacji przestrzeni aktywnych, które można zmieniać i kształtować w zależności od potrzeb. Służą temu mobilne ściany, lekkie meble i elastyczne elementy wystroju. Dostosowane do różnorodnego trybu pracy są też poszczególne strefy lokowane w przestrzeni biura. Pojawiają się też sale tematyczne i pokoje dedykowane konkretnym zespołom, jeśli firma zajmuje się długofalowymi projektami. Nieodłącznym elementem nowoczesnych biur są też świetnie wyposażone kuchnie oraz miejsca do wypoczynku - wyjaśniają eksperci Walter Herz, doradzającej na rynku biurowym.
Widocznym trendem jest wykorzystanie ścian szklanych, które zachowują wrażenie open space, przy jednoczesnym wydzieleniu przestrzeni do różnych celów i zapewnieniu dostępu światła dziennego do dużych przestrzeni.
- Tradycyjne ściany coraz częściej zastępuje się ich szklanymi odpowiednikami. To rozwiązanie, dzięki któremu światło wypełnia przestrzeń biura. Co ważne, wbrew dotychczasowym przekonaniom stosowanie ścian szklanych nie musi negatywnie wpływać na parametry akustyczne pomieszczeń - nowoczesne rozwiązania, takie jak systemy ścian GSW Office, zapewniają doskonałą izolacyjność akustyczną, zgodną z obowiązującymi normami. Transparentne szkło jest funkcjonalne, ale też doskonale wpisuje się w obecne trendy - jest nowoczesne i minimalistyczne - mówi Michał Nowak z firmy Glass System, producenta systemów architektury szklanej.
- Wystrój biura wpływa na dwa podstawowe aspekty - jego atrakcyjność i funkcjonalność. Projektując aranżację, trzeba pamiętać, że to przede wszystkim miejsce pracy. Powinno więc być praktyczne i wygodne, by wspierać pracowników i stwarzać im optymalne warunki do efektywnego wykonywania ich obowiązków - mówi Monika Szawernowska, prezes zarządu pracowni projektowej Concept Space.
Chill-out roomy, rowery stacjonarne i kreatywne przestrzenie
W aranżacji biur szczególnie ważne są przestrzenie wspólne. W nich tworzy się społeczność pracowników, tam rodzą się relacje, które są niezbędne, by utrzymać wysoki poziom satysfakcji z pracy. To również miejsca umożliwiające swobodną wymianę myśli, brainstorming czy odpoczynek. Play roomy pozwalają na chwilowy reset, chill-out roomy to przestrzenie, w których można się wyciszyć i zebrać myśli, sale fitness umożliwiają redukcję napięcia czy utrzymanie formy fizycznej. Przestrzenie socjalne z dobrze wyposażoną kuchnią to miejsca integrujące pracowników, które mogą jednocześnie być przestrzenią nieformalnych spotkań projektowych.
Przykładem nowoczesnego podejścia do przestrzeni biurowej jest siedziba firmy MOWI, dawniej Marine Harvest z budynku argona w Alchemii. Głównym założeniem było stworzenie ciekawej, przytulnej, domowej i otwartej przestrzeni, która w eleganckim stylu nawiązuje do natury Skandynawii. Jednym z przykładów jest sala konferencyjna, której przeszklone ściany zmieniają swoją przezierność za pomocą przycisku w iPadzie. Układ biura jest podzielony na 4 strefy: recepcja, część wspólna z biurami, dużą salą konferencyjną po środku i biurkami hot desk oraz dwie części open space. Pomiędzy poszczególnymi strefami znajdują się miejsca odpoczynku oraz duża kuchnia, która przenosi pracowników do lasu, gdzie mogą np. pobujać się na huśtawkach.
Reasumując - najważniejsze, by biuro odpowiadało realnym potrzebom pracowników, a nie wyimaginowanej wizji rodem z lifestyle’owego katalogu. Tylko wtedy będzie skutecznym narzędziem w walce o najlepszych kandydatów na rynku pracy.