Czy można usprawiedliwić sytuację, w której ktoś wręcza komuś pieniądze lub prezenty, żeby uzyskać korzystne załatwienie sprawy w urzędzie?
To pytanie specjalne, na które odpowiadali Polacy w 9. edycji badania „Moralność Finansowa Polaków”. Autorką cyklicznego raportu Związku Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce (ZPF) jest prof. Anna Lewicka-Strzałecka, badaczka etyki życia gospodarczego. Partnerami raportu „Moralność finansowa Polaków 2024” są: Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor, EOS Poland, Ikano Bank, Ultimo.
Przekupstwo należy do najmniej tolerowanych nadużyć
Jak wynika z raportu ZPF „Moralność finansowa Polaków”, 37,4 proc. Polaków znajduje (czasami, często, zawsze) usprawiedliwienie dla wręczania pieniędzy lub prezentów, by załatwić sprawę w urzędzie. Z kolei dla 62,6 proc. jest to zachowanie, którego nigdy nie można usprawiedliwić.
Jak wskazuje prof. Anna Lewicka-Strzałecka, odpowiedzi na pytanie o przekupstwo warto porównać z pozostałymi nadużyciami opisanymi w raporcie. Okazuje się bowiem, że pomimo odsetka 37,4 proc. osób znajdujących usprawiedliwienie dla takiego zachowania, i tak jest ono jednym z najmniej tolerowanych nadużyć.
Niezmiennie od lat Polacy najczęściej usprawiedliwiają pracę na czarno, by uniknąć ściągania długów z pensji. Takie zachowanie akceptuje, aż 58.9% Często akceptowanym zachowaniem jest również płacenie gotówką, by uniknąć podatku VAT (56,8%). 52.3% akceptuje przepisanie majątku na rodzinę, by uciec przed wierzycielem. Niespełna 10% uznaje, że można usprawiedliwić posługiwanie się cudzym dokumentem tożsamości, by uzyskać kredyt.
Jak Polacy usprawiedliwiają przekupstwo w urzędzie?
Z badania „Moralność finansowa Polaków” wynika, że wśród osób, które uznały, iż można usprawiedliwiać wręczenie pieniędzy lub prezentu w celu korzystnego załatwienia sprawy w urzędzie, blisko połowa (45,5 proc.) argumentuje to nieuczciwością samych urzędów.
Z kolei 28,1 proc. odwołuje się do zasady społecznej słuszności („słuszne jest to, co robi wiele osób”), a 26,5 proc. uważa, że to się może opłacać.
Osoby nigdy nieusprawiedliwiające przekupstwa w urzędzie najczęściej zaś podkreślają, że jest to nieuczciwe (81 proc.). Znacznie rzadziej (15 proc.) uważają, że jest to niekorzystne społecznie i najrzadziej (4,0 proc.), że to się nie opłaca, bo łatwo może się wydać.
Oddawanie długów to obowiązek moralny?
91% zgadza się poglądem, że oddawanie długów to obowiązek moralny. Z tym poglądem nie zgadza się natomiast 2% osób. Jak wynika z analizy profilu przeprowadzonej w raporcie:
są to osoby, które nie zgodziły się z poglądem, że oddawanie długów jest zawsze obowiązkiem moralnym lub nie miały na ten temat opinii, wskazuje, że częściej są to mężczyźni niż kobiety, najczęściej osoby młode (w wieku 18–29 lat), o bardzo niskim dochodzie, mające problem ze spłatą kredytu lub pożyczki, raczej niezadowolone z usług instytucji finansowych (banków, instytucji pożyczkowych i ubezpieczeniowych) lub czujące się przez nie pokrzywdzone
Raport „Moralność finansowa Polaków 2024” jest dostępny na stronie: https://zpf.pl/badania-i-publikacje/raporty/raporty-cykliczne/
Strefa Biznesu: Polska istotnym graczem w sektorze offshore
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
