Polskie samorządy w ostatnich latach zaczęły redukować zadłużenie. Sprawdź, gdzie zmniejszył się dług

Samorządowe pismo „Wspólnota” postanowiło sprawdzić, jak województwa, powiaty, miasta i gminy poradziły sobie z zadłużeniem. Na tej podstawie powstał ranking, który opisuje gdzie udało się najbardziej zmniejszyć zadłużenie, a gdzie ono wzrosło w ostatnich latach.

Autorzy rankingu wzięli pod uwagę poziom zadłużenia samorządów na koniec 2014 roku. Po pierwsze dlatego, że wtedy był najwyższy poziom zadłużenia samorządów w całym kraju, a po drugie rozpoczynała się kadencja samorządowa. Poziom zadłużenia zmierzono jako procent w stosunku do budżetu jednostek samorządowych. Dane z 2014 roku porównano z bilansem z końca 2017 roku. W ten sposób sprawdzono, gdzie wzrosły i gdzie zmalały zobowiązania samorządów. Wzrost i spadek został wyrażony w punktach procentowych, które są różnicą między 2014 i 2017 rokiem.

- Przykładowo, jeśli w jakiejś gminie wskaźnik zadłużenia na koniec 2014 roku wynosił 51 proc., a pod koniec 2017 r. 39 proc., to wartość wskaźnika wynosi -12 - wyjaśniają autorzy rankingu Paweł Swianiewicz i Julita Łukomska z Katedry Rozwoju i Polityki Lokalnej na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego.

Na tej podstawie obliczono, że w ponad dwustu samorządach zadłużenie spadło o ponad 20 punktów procentowych (p.p.), a w pięciu o ponad 40. Wśród dużych miast największy spadek zaobserwowano w Poznaniu i Świnoujściu. O ponad 15 p.p. zadłużenie zmniejszył też Gdańsk i Bydgoszcz. Wśród mniejszych miast o niemal 50 p.p. zadłużenie zmniejszył Pisz, a o ponad 40 p.p. Koniecpol.

Spośród samorządów wojewódzkich najbardziej zmniejszyło dług Mazowsze (wskaźnik -19,8 p.p.). Oszczędniej gospodarują samorządy woj. opolskiego (-15,88) i wielkopolskiego (-14,58). Na czwartym miejscu jest województwo łódzkie (-14,29). Najbardziej wzrosło zadłużenie województw lubelskiego (28,01), warmińsko-mazurskiego (27,65) i śląskiego (19,57).

Spośród osiemnastu miast wojewódzkich tylko cztery powiększyły zadłużenie. Jedynie Kielce znacznie zwiększyły swój dług (8,5). Lublin, Rzeszów i Wrocław minimalnie go powiększył. Największa redukcja zobowiązań zanotowano w Poznaniu (-22,8), Bydgoszczy (-16,64) i Gdańsku (-15,02). Łódź znajduje się w środku stawki ze wskaźnikiem -9,35.

Wśród 48 miast na prawach powiatu najbardziej zmiejszyło się zadłużenie w Świnoujściu (-29,03), Elblągu (-14,48) i Bielsku Białej (-14,13). Najbardziej wzrosło w Krośnie (21,84), Zabrzu (21,24) i Siedlcach (18,28). Piotrków Trybunalski zmniejszył zadłużenie (-9,42), natomiast Skierniewice nieznacznie powiększyły poziom swojego długu (2,92).

W przypadku powiatów najgorzej prezentuje się gorzowski (aż 61,33). Od 2015 roku jest objęty postępowaniem naprawczym i korzysta z pożyczki z budżetu państwa. Duży wzrost zadłużenia zanotowano w powiatach opoczyńskim (28,05) i grodziskim (27,79). Wśród powiatów z województwa łódzkiego wzrost długu dotknął powiaty zduńskowolski (7,72), sieradzki (4,06) i pajęczański (2,5). Poziom zadłużenia udało się znacznie zmniejszyć w powiatach łaskim (-19,85), poddębickim (-16,71), skierniewickim (-11,3), tomaszowskim (-9,81) i łęczyckim (-7,37).

W kategorii miast powiatowych dług najbardziej zwiększył się w Łańcucie (21,16), a zmalał w Piszu (-48,81). Co ciekawe, w regionie łódzkim nie ma ani jednego miasta powiatowego, gdzie zanotowano wzrost zadłużenia. Najbardziej zmniejszył się dług w Opocznie (-20,26), Zduńskiej Woli (-19,32) i Poddębicach (-16,71).

Pismo „Wspólnota” wprowadziło też kategorię innych miast, a w niej najbardziej drastyczny wzrost poziomu długu zanotowano w Byczynie w woj. opolskim (221,72). Na drugim biegunie znalazł się Koniecpol (-44,04). W Łódzkiem największy wzrost był w Strykowie (4,61), a spadek w Wolborzu (-30,53), Konstantynowie Łódzkim (-24,7), Przedborzu (-17,94).

Wśród gmin wiejskich plan oszczędnościowy wprowadziła gmina Rewal (-214,21), gdzie wcześniej wójt zaciągał zobowiązania w parabankach. Osobny przypadek to gmina Ostrowice, która z powodu gigantycznego zadłużenia została zlikwidowana. W regionie łódzkim najbardziej ograniczono poziom długu w gminach Pątnów (-31,63), Mniszków (-30,89) i dłutów (-27,76). Wzrost zadłużenia pojawił się w gminach Zduny (27,42), Sulmierzyce (16,83) i Czarnocin (14,25).