Rak piersi i jego objawy, których nie wolno bagatelizować. Zobacz, jak wykonać samobadanie piersi krok po kroku

Rak piersi dotyka głównie kobiet. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia, każdego roku nowotwór piersi diagnozuje się u 12 proc. z nich. Niepokojący jest również fakt, że choroba dotyczy coraz młodszych osób. Kiedyś najczęściej chorowały kobiety w wieku 50-65 lat, obecnie z tym problemem borykają się już nawet trzydziestolatki. W 2000 roku raka piersi zdiagnozowano u 10 mln kobiet, w 2020 roku 19,3 mln, a do 2040 możliwy jest wzrost o prawie 50 proc. Jednak nie tylko kobiety, ale i mężczyźni mogą zachorować na ten nowotwór.

Wiedza na temat raka piersi, jego objawów i profilaktyki jest bardzo ważna. Samobadanie, odpowiednia diagnostyka i wczesne podjęcie leczenia zwiększa szanse na całkowite wyleczenie.

Niestety nie można dokładnie określić przyczyn wystąpienia raka piersi. Jednak są pewne czynniki, które mają wpływ na jego pojawienie się. Jako jeden z najczęściej omawianych jest obciążenie rodzinne, bo aż u 25 proc. przypadków choroba dotknęła innych członków rodziny (babcie, mamy czy siostry). Wpływ mają także czynniki genetyczne, spowodowane mutacją genów BRCA1 i BRCA2. Jak wynika z badań, powodują one od 5 do 10 proc. przypadków raka piersi.

Inne czynniki sprzyjające chorobie:

• wiek,
• czynniki hormonalne (wczesne pojawienie się pierwszej miesiączki, przed 12 rokiem życia oraz późna menopauza po 55 roku życia),
• bezdzietność,
• urodzenie pierwszego dziecka po 40 roku życia,
• niekarmienie dziecka piersią,
• długotrwałe stosowanie hormonalnej terapii zastępczej,
• antykoncepcja hormonalna,
• wcześniej zdiagnozowana choroba taka jak rak jajnika lub trzony macicy,
• nadwaga i otyłość,
• zła dieta,
• alkohol,
• brak aktywności fizycznej.

Wczesne wykrycie raka piersi daje duże szanse na jego wyleczenie. Profilaktyka na tym etapie nie jest ani kosztowna, ani zbyt inwazyjna. Wystarczy raz w miesiącu wykonać samodzielnie badanie piersi oraz raz w roku wykonać USG lub mammografię u specjalisty.

Niepokojące objawy, które mogą świadczyć o nowotworze piersi:

• guz w obrębie gruczołu piersiowego,
• wciągnięcie skóry lub brodawki,
• zmiana wielkości lub kształtu piersi,
• zmiany skórne wokół brodawki,
• wyciek z brodawki (zwłaszcza krwisty),
• zaczerwienienie i zgrubienie skóry („skórka pomarańczowa”),
• powiększenie węzłów chłonnych w dole pachowym,
• poszerzenie żył skóry piersi,
• owrzodzenie skóry piersi.

Rak piersi w pierwszej fazie, która podlega całkowitemu wyleczeniu, nie daje żadnych objawów. Jedyną możliwą metodą jego wykrycia są badania obrazowe piersi. Pomimo tego, że ta choroba najczęściej dotyka kobiety w okresie około- lub po menopauzalnym, to badania należy rozpocząć znacznie wcześniej (najlepiej około 20 roku życia) zwłaszcza u osób obciążonych genetycznie lub ze złym wywiadem rodzinnym.

Samokontroli piersi powinna wykonywać każda młoda kobieta, co miesiąc (najlepiej w tym samym dniu cyklu, między 6 a 9 dniem).

W tym celu najlepiej jest stanąć przed lustrem i szukać zmian w wyglądzie ciała, a następnie palpacyjnie pod prysznicem, w wannie, oraz w pozycji leżącej szukać guzków pod skórą. Należy pamiętać także o sprawdzeniu węzłów chłonnych w dole pachowym.

• stań przed lustrem, obejrzyj piersi z opuszczonymi rękoma,
• to samo wykonaj z rękoma uniesionymi do góry i z opartymi na biodrach,
• ściśnij brodawkę i obserwuj czy nie wydobywa się z niej wydzielina,
• zbadaj piersi dotykiem - zataczaj małe kółka przesuwając dłoń w kierunku brodawki,
• zbadaj piersi na leżąco w analogiczny sposób.

Dodatkowo raz w roku podczas wizyty u ginekologa powinien on przeprowadzić podobne badanie, jak samemu wykonujemy przed lustrem oraz USG piersi i po 40. roku życia mammografię.

Czytaj także: Szczepionka na raka piersi coraz bliżej. Preparat stymuluje układ odpornościowy do walki z nowotworem u osób z zaawansowanym rakiem piersi