ANNA TRAUT SELIGA

O konsekwencjach braku fenologicznej zimy rozmawiamy z Anną Traut-Seligą, doktorem nauk biologicznych. Jeszcze kilka lat temu taka aura, jaką możemy obserwować w lutym, była nie do pomyślenia. Rolnicy nie cieszą się z wiosennych temperatur, przyglądając się przyrodzie, która próbuje się do pogodowych anomalii dopasować. To niepokojące?

Rząd pracuje nad tzw. specustawą suszową, która ma m.in. wspierać budowę zbiorników na deszczówkę. Projekt przewiduje wiele zmian dla właścicieli nieruchomości.

- W związku z obserwowanymi zmianami klimatu, tego typu zjawiska będą występować coraz częściej i wpływać negatywnie na wiele dziedzin gospodarki - mówi dr inż. Krystian Szczepański, dyrektor Instytutu Ochrony Środowiska - Państwowego Instytutu Badawczego.

Mimo ulew i powodzi Polska wysycha na naszych oczach. Nasilający się deficyt wody jest coraz bardziej widoczny i nie zmniejszy się, póki nie podejmiemy odpowiednich działań. Pod względem stanu ekologicznego i chemicznego wód, Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc w Europie.  Susza zagraża nie tylko naszej kieszeni, ale całej gospodarce, ekosystemowi, a w konsekwencji także naszemu zdrowiu. Czy jest jeszcze szansa, aby jej zapobiec? Walka ze zmianami klimatu powinna stać się naszym priorytetem, o co apelują pomysłodawcy kampanii "Co z tą wodą?".

Ministerstwo Klimatu poinformowało, że od 1 lipca 2020 r. złożono ponad 6 tys. wniosków w programie „Moja Woda”. Jego realizacja ma przyczynić się do łagodzenia skutków suszy poprzez budowę przydomowych instalacji zatrzymujących deszczówkę.

Susza zaatakowała w tym roku z impetem, ostatecznie osłabła. Są jednak gospodarze, którzy zostali pokrzywdzeni przez aurę. Jest zmiana - na miejsce gminnych komisji wizytujących pola, wkracza specjalna aplikacja. To za jej pomocą - korzystając z własnego Profilu Zaufanego (to mus), poszkodowani zgłoszą wnioski o oszacowanie strat.

Choć nie grożą nam trzęsienia ziemi i tsunami, a klęski żywiołowe wydają się być domeną miejsc znajdujących się w tropikach lub na styku płyt tektonicznych, anomalie pogodowe w Polsce zdarzają się coraz częściej. Największe katastrofy naturalne zapisały się w historii, pozostając w pamięci i na fotografiach. Jak sobie z nimi poradziliśmy i jakie straty przyniosły? Zobaczcie archiwalne zdjęcia z miejsc zdarzeń.

Susza w 2020 roku będzie najgorsza od 100 lat? Brak deszczu wiosną ją zapowiada! Kwiecień z wyjątkowo małymi opadami deszczu. Wysychający Zalew Sulejowski, brak wody w Skierniewicach, drogie warzywa. Takie skutki miała koszmarna ubiegłoroczna susza, która gnębiła region łódzki i całą Polskę. W tym roku ma być gorsza.

- Słyszał ktoś, że ze pomoc suszowa (przyznajmniej de minimis) bedzie miała odroczenie? - pyta w jednej z grup rolniczych na Facebooku pani Marta.

Łódź walczy z suszą. Uniwersytet Medyczny przekazał miastu 600 tysięcy litrów wody do podlewania drzew. Znajdowała się w uniwersyteckim basenie, który ma teraz przerwę technologiczną.

Do 5 tys. zł dotacji na przydomowe instalacje, zatrzymujące wody opadowe lub roztopowe, będzie można otrzymać z nowego programu Ministerstwa Klimatu „Moja Woda”. Ministerstwo Klimatu oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach walki z suszą, na ten cel przeznaczą 100 mln zł. Nabór wniosków już w lipcu.

Aura spędza rolnikom sen z powiek - tylko w dwóch województwach nie stwierdzono suszy. Na tej krótkiej liście nie ma Łódzkiego. - Tragedia - wskazuje Kamil Lipiec, który postawił na uprawę warzyw.

Kryzys klimatyczny dopiero się rozkręca. Tak wynika z raportu opublikowanego przez zespół prof. Martena Scheffera z Uniwersytetu Wageningen w Niderlandach. Prognoza klimatyczna na 2070 jest wyjątkowo ponura: 3,5 mld ludzi żyjących wówczas na świecie może cierpieć z powodu upałów i suszy. Naukowcy apelują o szybkie i przede wszystkim skuteczne ograniczenie emisji gazów cieplarnianych.

W ostatnich dniach deszczu mamy trochę więcej. Spadła też temperatura powietrza, przez co mniej wody paruje. Można by pomyśleć, że susza nieco ustępiła i rolnicy powinni odetchnąć z ulgą. Niestety, prawda jest zgoła inna. Intensywne opady tylko chwilowo poprawiają sytuację. Ministerstwo Gospodarki Morskiej podkreśla, że niedobór opadów w Polsce utrzymuje się od lat i kilka dni deszczu z pewnością nie nadrobi braków.

Możliwość adoptowania drzew przez mieszkańców, więcej podlewania nowych roślin i poradnik dla działkowiczów - to plan Łodzi na walkę z suszą w tym roku.

Rolnicy w tym roku boją się nie tylko wielkiej suszy, która może zniszczyć ich plony. Plantatorzy z Łódzkiego obawiają się także tego, że nawet jak coś urośnie na ich polach, to nie będzie miał kto tego zebrać.

Jednym z większych zmartwień Polaków była do tej pory pandemia - niestety dołączają do niej kolejne. Plagą, która może dotknąć nas niezwykle boleśnie, jest pogłębiająca się susza. Rolnicy notują straty, ceny żywności zaś szybują w górę. Jak podrożały podstawowe produkty spożywcze i czy czekają nas wyłącznie czarne scenariusze?

Susza nad Polską nie ustępuje. Z najnowszych prognoz długoterminowych wynika, że deszcz może się pojawić dopiero w maju. W związku z coraz gorszą sytuacją hydrologiczną IMGW ogłosiło, że od 1 maja będzie przygotowywał i publikował nowy typ ostrzeżenia – będzie to ostrzeżenie przed suszą hydrologiczną. Co to oznacza? Kiedy spadnie deszcz? Jakie są prognozy? Czy trzeba już oszczędzać wodę? Wyjaśniamy!

Susza w 2020 roku urasta do coraz większego problemu. Minister rolnictwa apeluje do Polaków o oszczędzanie wody, by pomóc rolnikom w produkcji żywności. - Dziś musimy zastanawiać się nad wykorzystaniem każdej kropli wody w sposób racjonalny - mówi Jan Krzysztof Ardanowski, minister rolnictwa i rozwoju wsi. Tłumaczy, że to nie jest czas na podlewanie trawników i ogródków. Kolejny rok z rzędu obserwujemy klęskę suszy.

Lasy były zamknięte przez wzgląd na epidemię koronawirusa w Polsce. 20 kwietnia znowu je otworzono – możemy bez przeszkód do nich wchodzić. Czy taki stan rzeczy potrwa jednak długo? W mediach pojawiają się informacje, że lasy będą musiały być zamknięte przez panującą wokół suszę. Brak opadów może mieć fatalne skutki dla lasów, wzrasta zagrożenie pożarami. - Nie ma „odgórnych” decyzji o zakazach wejścia do lasów. Decyduje o tym każdy nadleśniczy, a wszystko zależy od konkretnych, rzeczywistych warunków panujących w danej okolicy – tłumaczy Krzysztof Trębski, główny specjalista Służby Leśnej z Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.

Susza w Polsce może się okazać kolejnym poważnym kryzysem, na który będziemy potrzebowali sporych nakładów finansowych. Ciepła i sucha zima oraz bezdeszczowa wiosna doprowadziły do fatalnej sytuacji – bez wody plony polskich rolników są zagrożone. MGMiŻŚ przygotowuje specjalną „ustawę przeciwsuszową”, mającą usprawnić proces przeprowadzenia inwestycji poprawiających bilans wodny Polski.

Wyjątkowo ciepła zima, po której nastąpiła sucha, bezdeszczowa wiosna, może przynieść katastrofalne skutki. Efekty nietypowej pogody odczuwają nie tylko fauna i flora, ale także ludzie. Brak opadów odbije się również na naszych portfelach. Co nas czeka w najbliższej przyszłości?