Te szczepionki chronią przed rakiem. Są już bezpłatne szczepienia przeciw HPV dla dzieci w wieku 12 i 13 lat

Od 1 czerwca nastolatki w wieku 12 i 13 lat mogą już bezpłatnie zaszczepić się przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego, znanego jako wirus HPV. To pomoże im uniknąć w przyszłości wielu groźnych nowotworów.

Wirus brodawczaka ludzkiego czyli HPV przenosi się głównie przez kontakty seksualne i jest powszechny. Szacuje się, że od 50 do 80 proc. osób w ciągu swojego życia choć raz się z nim zetknie. Do uchronienia się przed wirusem HPV nie wystarczy prezerwatywa, bo przenosi się on także ze śliną czy krwią osoby zakażonej. A do zakażenia może też dojść w innych sytuacjach. Na wirusa HPV nie ma skutecznego lekarstwa, jedyną skuteczną metodą walki z nim są szczepienia.

Nie wszystkie typy wirusa HPV są groźne, ale w ich rodzinie są też typy bardzo onkogenne. U osób zakażonych mogą wywoływać różne nowotwory, najczęściej zaś raka szyjki macicy u kobiet. To jeden z częstszych nowotworów u kobiet. Co roku w Polsce diagnozuje się go u 3 tys. kobiet, około 1,7 tys. z tego powodu umiera. Ale wirus HPV może wywołać raka pochwy, sromu, prącia, odbytu, a nawet jamy ustnej, szyi lub głowy. Część tych nowotworów dotyczy także mężczyzn, dlatego przeciwko wirusowi HPV warto zaszczepić także chłopców. Dodatkowo zaszczepieni nie zainfekują wirusem swojej partnerki.

Oczywiście nie każde zakażenie wirusem HPV kończy się rakiem, z kobiet zarażonych onkogennymi typami wirusa tylko około 1 proc. rozwija raka szyjki macicy. Jednak zaszczepienie się niemal całkowicie niweluje możliwość zachorowania. Szacuje się że od 75 do 90 proc. nowotworów szyjki macicy i odbytu powodują właśnie zakażenia wirusem HPV.

- Choroby powodowane przez infekcje HPV, takie jak rak szyjki macicy, są niestety w Polsce dalej powszechne i często zbyt późno rozpoznawane – podkreśla doktor Paweł Rościszewski z poradni Vitalplus w Łodzi. - W takiej sytuacji rokowanie jest niestety bardzo niepomyślne i prowadzić może do konieczności inwazyjnego, obciążającego i nie zawsze skutecznego leczenia. Niezmiernie istotnym jest, aby zabezpieczyć się przed infekcją HPV zawczasu, a szczepienia to najlepsza ochrona- zaznacza.

W krajach które wprowadziły programy szczepień wcześniej już widać efekty. Na przykład w Szwecji u kobiet zaszczepionych przed 17 rokiem życia zauważono spadek zachorowań na raka szyjki macicy o 88 proc.

Ponieważ szczepionki przeciw wirusowi HPV stosowane są od dawna na całym świecie wiadomo, że są one sprawdzone i bezpieczne.

- W ponad 120 krajach realizowane są powszechne programy szczepień przeciw HPV i podano ponad 500 mln dawek – informuje dr. hab. Ewa Augustynowicz z Zakładu Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru NIZP PZH.

Tu znajdziesz sprawdzone informacje o szczepieniach przeciw HPV i mapę punktów szczepień

- Wirus HPV jest powszechny, najlepiej zaszczepić dziecko właśnie 12-13 letnie, odporność po szczepieniu jest trwała, zaszczepiony dorosły nie zakazi się i nie przeniesie zakażenia – dodaje Anna Leder z ŁOW NFZ.

Dlatego wprowadzony 1 czerwca 2023 bezpłatny program szczepień przeciw HPV przeznaczony jest dla dziewczynek i chłopców w 12. i w 13. roku życia. W programie dostępne są dwie szczepionki: Cervarix i Gardasil 9. Obie działają podobnie i wymagają dwóch dawek w odstępie 6-12 miesięcy. Co ważne zarówno preparaty jak i samo szczepienie są bezpłatne i refundowane przez NFZ. Szczepienia nie są obowiązkowe, ale ze względu na ich zalety warto zaszczepić swoje dziecko.

W roku 2023 prawo do bezpłatnych szczepień mają wszystkie dzieci urodzone w latach 2010 i 2011. Zapisy na szczepienia przeciwko HPV prowadzone są w sposób znany już z czasów szczepień przeciwko koronawirusowi.

Dziecko można zapisać na dwa sposoby:

• przez Internetowe Konto Pacjenta wybierając w nim konto dziecka i zakładkę profilaktyka
• dzwoniąc na infolinię 989.

W województwie łódzkim szczepi 218 poradni, można wybrać dowolną placówkę. Na szczepienie nie trzeba mieć skierowania.

A starsze dzieci? Mogą skorzystać z refundowanej od listopada 2021 r skutecznej szczepionki dwuwalentnej. Koszt to ok. 140 zł, receptę wypisze lekarza POZ. Przed 15 r. życia wystarczą dwie dawki, później konieczne są trzy.