Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

To on zwrócił uwagę na pofabryczne łódzkie zabytki, stworzył w mieście dwa ważne muzea

Anna Gronczewska
Krzysztof Szymczak
Nie żyje Antoni Szram. Konserwator zabytków, twórca Muzeum Miasta Łodzi i Muzeum Kinematografii. Barwna postać łódzkiej kultury.

Urodził się w 1941 r. w Brzeżanach na terenach dzisiejszej Ukrainy. Skończył historię sztuki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie uzyskał też tytuł doktora. W połowie lat 60. XX wieku przyjechał do Łodzi. Pracował w Muzeum Historii Ruchu Rewolucyjnego przy ul. Gdańskiej. Dzisiaj to Muzeum Tradycji Niepodległościowych. Potem zaczął pracę jako miejski konserwator zabytków.

To on jako jeden z pierwszych zwrócił uwagę na unikatową łódzką zabudowę. Doprowadził do tego, że blisko 200 willi fa-brykanckich, pałaców, kamienic i zespołów fabrycznych wpisano do rejestru zabytków.

- Zupełnie inaczej spojrzał na poprzemysłową architekturę Łodzi - tłumaczyła nam Marzena Bomanowska, obecna dyrektor Muzeum Kinematografii. - W tamtych czasach fabrykanc-kie pałace traktowano jako wstydliwą rzecz, pozostałość po kapitalistycznych krwiopijcach. Umniejszano ich wartość. Antoni Szram sprawił, że zaczęto na nie patrzeć inaczej. Stworzył w Łodzi biuro konserwatora zabytków i doprowadził do tego, że w dwóch najpiękniejszych pałacach powstały muzea. W pałacu Poznańskiego utworzono Muzeum Historii Miasta Łodzi, a w pałacu Scheiblera Muzeum Kinematografii.

W październiku 1975 r. Antoni Szram został dyrektorem Muzeum Historii Miasta Łodzi. Początkowo jego siedzibą miał być łódzki ratusz i przylegająca do niego kamienica przy placu Wolności 2. Ale w tym czasie nastąpiła w Polsce reforma administracyjna. Urząd Wojewódzki opuścił pałac Poznańskiego. Władze miasta uznały, że opuszczoną przez urzędników część pałacu zajmie Muzeum Historii Miasta Łodzi, przy czym dostało ono tylko tzw. reprezentacyjną część pałacu.

- Pomysł, by miasto miało takie muzeum, zrodził się na początku lat 70. minionego wieku, a sformułował go dr Antoni Szram. Miało wypełnić lukę na muzealnej mapie Łodzi - wyjaśniała nam Małgorzata Laurentowicz-Granas, która była dyrektorem Muzeum Miasta Łodzi. - Program sformułowany przez Antoniego Szrama zakładał badania nad historią i kulturą miasta szeroko pojętą (muzyka, film, teatr, sztuka, literatura, prasa) oraz gromadzenie „lodzianów”, a więc pamiątek, przedmiotów, dzieł sztuki. Uwaga skierowana również została na zagadnienia związane z architekturą i urbanistyką.

Potem Antoni Szram dążył do utworzenia w Łodzi Muzeum Kinematografii. Bazą nowej placówki był działający w Muzeum Historii Miasta Łodzi dział kultury filmowej. To on jeszcze w 1979 r., w podziemiach pałacu Poznańskiego, zaprezentował wystawę poświęconą filmowej Łodzi.

Barbara Kurowska, dziś dyrektor Muzeum Miasta Łodzi,z Muzeum Kinematografii była związana od jego powstania w 1986 r. Tworzyła je niewielka grupa z Antonim Szramem.

Wszyscy są zgodni, że Antoni Szram to prawdziwa legenda Łodzi. Człowiek o wielkiej, często ułańskiej fantazji. Wiele osób nie wierzyło, że uda się zrealizować jego, wydawałoby się, szalone pomysły. On jednak nie rezygnował.

- To dzięki Antoniemu Szramowi pogłębiono piwnice w dawnej wozowni w Muzeum Kinematografii, dzięki czemu otwarto salę kinową, a w podziemiach organizuje się wystawy - mówi Barbara Kurowska. - Choć gdy pan Antoni przedstawił ten plan, to wiele osób pukało się w głowę.

10 maja 1986 r. Antoni Szram i jego pracownicy z Muzeum Kinematografii zaprosili na pierwszą wystawę. Zorganizowano ją z okazji 35-lecia pracy twórczej Andrzeja Wajdy. Reżyser przyjechał na otwarcie wystawy. Towarzyszyła mu Barbara Ptak, wybitna kostiumolog filmowa. Na dziedzińcu pojawił się charakterystyczny dla twórczości Wajdy biały koń. Wcześniej Antoni Szram był konsulatem przy „Ziemi obiecanej”.

Pogrzeb Antoniego Szrama odbędzie się w środę, 4 września, o godz. 14 w części komunalnej cmentarza Doły

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na dzienniklodzki.pl Dziennik Łódzki