Zabieg usunięcia zaćmy. Jak wygląda operacja? Jak się do niej przygotować? Czy jest się czego bać?

Wszystkie obawy biorą się rzecz jasna ze strachu przed zabiegiem usunięcia zaćmy. Towarzyszy on wielu chorym na to schorzenie i nie ma się czemu dziwić. Ale nie ma się czego bać. Wystarczy poznać każdy etap przygotowań do operacji, jej przebieg i wreszcie zasad rekonwalescencji, by bez obaw podjąć decyzję o poddaniu się zabiegowi.

Badania
Należy je przeprowadzić najpóźniej 2 tygodnie przed zabiegiem. Jeśli wszystko jest w porządku i lekarz rodzinny wystawi zaświadczenie (a tak jest w większości przypadków), to chory z wynikami może udać się do kliniki i oddać w ręce specjalistów.

Klinika
W dniu przyjęcia do kliniki pacjent poddawany jest badaniu kwalifikacyjnemu. W trakcie niego przygotowywana jest dokumentacja medyczna na bazie przeprowadzonego wywiadu przez lekarza, diagnostyka wzroku (m.in.: zmierzenie ciśnienia wewnątrzgałkowego i obliczenie mocy optycznej sztucznej soczewki) i ogólna ocena stanu zdrowia. Na tym etapie chory może też zadawać pytania o wszystkie interesujące go kwestie związane z zabiegiem.

Badanie jest bardzo dokładne, ponieważ to od jego wyniku zależy decyzja lekarza prowadzącego o dopuszczeniu chorego do operacji. – Zabieg usunięcia zaćmy ze względu na to, że wykonywany jest na tak newralgicznym organie jak oko, rządzi się bardzo restrykcyjnymi zasadami. Nawet jeśli pacjent jest „odrobinę” przeziębiony, to należy przełożyć zabieg na inny termin – zastrzega Tomasz Marzec, dyrektor handlowy w firmie One Day Clinic. – Nawet mały atak kaszlu w trakcie zabiegu może być niebezpieczny, bo najmniejszy, ale gwałtowny ruch głową może skończyć się poważnym uszkodzeniem oka. Podobnie jest też z niedawno przebytym udarem lub zawałem serca. Od momentu wystąpienia tych zdarzeń musi upłynąć minimum pół roku, zanim pacjent będzie mógł przystąpić do zabiegu.

W trakcie całej procedury lekarz doradza też choremu, jaka soczewka będzie dla niego najbardziej optymalna i dlaczego. Gdy ta już zostanie wybrana, chory zapraszany jest na salę operacyjną.

Zabieg
Zabieg usunięcia zaćmy trwa średnio ok. 20 minut. Przed wejściem do gabinetu zabiegowego pielęgniarka pomaga pacjentowi włożyć ubiór operacyjny, a następnie prowadzi go na fotel. Na początku lekarz zakrapia oko pacjenta specjalnymi kroplami ze środkiem znieczulającym o działaniu miejscowym. Dodatkowo może też zastosować takie z antybiotykiem w celu uniknięcia infekcji, jak również krople przeciwzapalne, aby zmniejszyć ewentualny obrzęk. Następnie pielęgniarka nakłada na twarz chorego specjalną jałową folię z otworem na operowane oko oraz maseczkę chirurgiczną.

Gdy już wszystko jest przygotowane i właściwie zabezpieczone, do pracy przystępuje chirurg. Za pomocą specjalnych ostrzy chirurgicznych robi w rogówce nacięcie o długości 2–2,2 mm. Następnie wprowadza specjalną sondę, którą za pomocą ultradźwięków rozbija chorą soczewkę na części, a potem większe urządzenie przypominające mikroodkurzacz, wysysające rozdrobnione fragmenty zmętnionej soczewki i czyszczące tylną część komory oka. Następnie chirurg wprowadza na miejsce starej soczewki nową, sztuczną, za pomocą iniektora. Jest ona zwinięta w rulon, który lekarz rozwija w miejscu usuniętej soczewki i dopasowuje ją do kształtu rogówki. Na koniec nakładany jest opatrunek na oko pacjenta, a on sam jest gotowy do zejścia z fotela operacyjnego.

Po zabiegu
Następnego dnia po operacji pacjent poddawany jest kontrolnemu badaniu okulistycznemu. Na podstawie jego wyników lekarz ocenia, czy zabieg się powiódł i rekonwalescent może wrócić do domu. Kolejne badanie pacjent powinien wykonać najpóźniej do 2–3 tygodni po zabiegu, a rok później kontrolę stanu dna oka. Systematyczne, okresowe terminy kolejnych badań wyznacza już lekarz okulista spoza kliniki, bazując na aktualnym stanie narządu wzroku chorego. Tutaj należy pamiętać, że każdy jest inny. Dlatego osoby leczone na zaćmę w trakcie rekonwalescencji powinny zgłaszać wszystkie wątpliwości i niepokojące je objawy opiekującemu się nimi lekarzowi.

– Wszyscy chorzy mogą jednak odczuwać dyskomfort i mieć wrażenie obcego ciała w oku nawet przez kilka miesięcy po zabiegu, czyli przez cały okres gojenia się rany operacyjnej. Oczywiście jego długość zależna jest od indywidualnych cech każdego pacjenta i tego, kiedy od chwili stwierdzenia schorzenia został zoperowany. Im szybciej je się zdiagnozuje i podda zabiegowi, tym czas gojenia oka i jego powrotu do pełnej ostrości widzenia jest krótszy. Warto też wspomnieć, że w większości przypadków również drugie oko wymaga interwencji chirurga. Na szczęście operację taką można wykonać już po 3 tygodniach od pierwszej – mówi Tomasz Marzec.

Chirurgiczne usunięcie zaćmy to jeden z najszybszych i najmniej inwazyjnych zabiegów operacyjnych wykonywanych przez zawodowych lekarzy. Z odpowiednią wiedzą o tym, jak wygląda przygotowanie do niego, przebieg i wreszcie rekonwalescencja po nim, chorzy chętniej będą podejmować się leczenia tego schorzenia. Wystarczy bowiem cieszyć się dobrym ogólnym stanem zdrowia i chcieć powrócić do pełnej sprawności wzroku, by bez obaw poddać się tej dającej niemal natychmiastowe efekty operacji.