Zasiłek i odszkodowanie dla chorego rolnika

Jeśli minęły 180 dni choroby, a osoba korzystająca z zasiłku nadal nie odzyskała zdolności do pracy, ale rokuje jej odzyskanie w wyniku dalszego leczenia i rehabilitacji, okres zasiłkowy przedłuża się na czas niezbędny do jej przywrócenia.Uwaga! Nie dłużej niż o dalsze 360 dni. Podstawą do przyznania i wypłaty zasiłku chorobowego z tytułu czasowej niezdolności do pracy po 180. dniu jest orzeczenie wydane przez lekarza rzeczoznawcę KRUS (w I instancji) lub komisję lekarską (w II instancji).

Co istotne, w przypadku osób objętych ubezpieczeniem wypadkowym, chorobowym i macierzyńskim dobrowolnie wymaga się, by posiadały co najmniej roczny nieprzerwany okres ubezpieczenia społecznego rolników bezpośrednio przed wystąpieniem czasowej niezdolności do pracy. Wyjątkiem jest zasiłek chorobowy przysługujący w razie wypadku przy pracy rolniczej. Osobie, która podlega ubezpieczeniu obowiązkowo, do okresu zasiłkowego zalicza się okresy pobierania zasiłku chorobowego z innego ubezpieczenia społecznego.

Jeśli rolnik lub inna osoba uprawniona do zasiłku przebywa na koszt Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) na rehabilitacji w zakładzie opieki zdrowotnej, za ten czas nie będzie jej przysługiwał zasiłek.

Do okresu zasiłkowego wlicza się okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy spowodowanej tą samą chorobą lub różnymi chorobami. Zasiłek przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Do okresu zasiłkowego wlicza się okresy poprzedniej niezdolności do pracy, spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej, a powstaniem kolejnej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni. Ubezpieczonemu (rolnikowi, domownikowi), który wyczerpie okres 180 dni niezdolności do pracy, zasiłek chorobowy może przysługiwać przez kolejne 180 dni z tytułu tej samej choroby, jeśli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy przekracza 60 dni.

Zasiłek chorobowy jest przyznawany i wypłacany na wniosek zainteresowanej osoby. Podstawą jest zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy, wydane przez lekarza, lekarza dentystę, felczera lub starszego felczera, którzy mają uprawnienia do wystawiania takich zaświadczeń. Druk formularza - ZUS ZLA - jest taki sam, jak dla osób zatrudnionych poza rolnictwem.

Zaświadczenie wystawia się z dwiema kopiami. Pierwszą kopię otrzymuje ubezpieczony (rolnik, domownik) i musi ją przedłożyć w KRUS, drugą kopię przechowuje lekarz. Oryginał zwolnienia przesyłany jest do ZUS. Na oryginale i drugiej kopii (pozostającej u lekarza) lekarz powinien, oprócz wymaganego kodu literowego, wpisać numer statystyczny choroby. Wszystkie pozycje, jakie zawiera druk zaświadczenia lekarskiego ZUS ZLA, powinny być wypełnione przez lekarza. Wyjątkiem jest poz. 21 "NIP płatnika", która będzie wypełniana tylko wtedy, gdy rolnik prowadzi działalność gospodarczą i posiada swój numer NIP.

Zasiłek chorobowy, podobnie jak inne świadczenia z ubezpieczenia społecznego, przyznaje się wyłącznie na wniosek zainteresowanej osoby (lub innej osoby mającej interes prawny w ustaleniu tego prawa). Przesłane przez ubezpieczonego do KRUS zaświadczenie lekarskie, wystawione na druku ZUS ZLA, jest traktowane jako wniosek o rozpatrzenie uprawnień do zasiłku chorobowego. Przedłużenie prawa i wypłaty zasiłku chorobowego z tytułu czasowej niezdolności do pracy trwającej ponad 180 dni następuje na podstawie wniosku o przedłużenie zasiłku chorobowego (druk wniosku: KRUS SR-22).

Zasiłek chorobowy za każdy dzień niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym wynosi 10 zł. Prawo do zasiłku chorobowego ulega przedawnieniu po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który on przysługuje.

Osoba pobierająca zasiłek, która w okresie orzeczonej niezdolności do pracy wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystuje zwolnienie w sposób niezgodny z jego celem, traci prawo do zasiłku chorobowego za okres objęty zaświadczeniem lekarskim. Zasiłek chorobowy nie przysługuje ubezpieczonemu za cały okres niezdolności do pracy (nawet orzeczony na kilku kolejnych zaświadczeniach lekarskich), jeżeli niezdolność ta spowodowana została w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia popełnionego przez tego ubezpieczonego. Jeśli niezdolność do pracy spowodowana została nadużyciem alkoholu, ubezpieczony traci prawo do zasiłku chorobowego za okres pierwszych pięciu dni tej niezdolności.

Innym świadczeniem związanym z pracą rolniczą jest jednorazowe odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu albo śmierci wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej.

Jako stały uszczerbek na zdrowiu traktuje się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie jego czynności nie rokujące poprawy. Za długotrwały uszczerbek uznaje się zaś takie naruszenie sprawności organizmu wskutek doznanego wypadku przy pracy rolniczej lub przebytej choroby zawodowej, które spowodowało upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, jeśli jednak może ono ulec poprawie.

Jednorazowe odszkodowanie przysługuje:
- ubezpieczonemu rolnikowi (domownikowi), który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej,
- członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej.

Jednorazowe odszkodowanie nie przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli spowodował wypadek umyślnie albo wskutek rażącego niedbalstwa lub będąc w stanie nietrzeźwości albo pod wpływem środków odurzających, substancji psychotropowych, bądź innych środków o podobnym działaniu, sam w znacznym stopniu przyczynił się do wypadku.

Wysokość odszkodowania jest ustalana proporcjonalnie do - określonego procentowo- stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.