"Wesele" Stanisława Wyspiańskiego
"Wesele" to dzieło, którego w szkole ponadgimnazjalnej żaden polonista – według obecnej podstawy programowej – nie może pominąć. Mimo to, nie było jeszcze wykorzystane na maturze w obecnej formule.
Dzieł, których nie można pominąć, jest tylko siedem (to wybrana twórczość Jana Kochanowskiego, III cz. "Dziadów" i "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza, "Lalka" Bolesława Prusa, "Wesele" Stanisława Wyspiańskiego, wybrane opowiadanie Brunona Schulza oraz fragmenty "Ferdydurke" Witolda Gombrowicza).
Z "niepomijalnych" w szkole autorów, z których dotąd CKE nie korzystała podczas układania tematów na "podstawę" z polskiego, najbardziej prawdopodobne wydaje się pojawienie Wyspiańskiego.
"Wilki" Zbigniewa Herberta
2018 r. został ogłoszony decyzją posłów Rokiem Zbigniewa Herberta – jak napisano w uchwale przegłosowanej w Sejmie – w związku z 20. rocznicą śmierci "jednego z najwybitniejszych poetów polskich i europejskich XX wieku".
Wprawdzie jeden z wierszy Herberta pojawił się w poleceniu interpretacji z 2016 r., ale to nie oznacza, że twórcy matury nie spróbują wykorzystać poety ponownie. W resorcie edukacji patriotycznie pobudzonej minister Anny Zalewskiej mógł pojawić się pomysł, aby przekonać CKE do umieszczenia w arkuszu np. wiersza "Wilki". Młodzież zna jego fragmenty: fraza "Ponieważ żyli prawem wilka/Historia o nich głucho milczy" to częsty nadruk na popularnych koszulkach z żołnierzami wyklętymi.
Polecenie z 2016 r. ("Zinterpretuj podany utwór. Postaw tezę interpretacyjną i ją uzasadnij") dotyczyło wiersza Herberta pt. "Dałem słowo".
Zestawienie tematów Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w arkuszach z podstawowej części języka polskiego według obecnej podstawy programowej
Matura 2017:
Rozprawka – "Praca – pasja czy obowiązek? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu Ziemi, planety ludzi Antoine'a de Saint-Exupéry'ego oraz do wybranych tekstów kultury."
Interpretacja – "Słyszę czas" Kazimierza Wierzyńskiego.
Matura 2016:
Rozprawka – "Czy warto kochać, jeśli miłość może być źródłem cierpienia? Rozważ problem i uzasadnij swoje stanowisko, odwołując się do fragmentu Dziadów cz. IV Adama Mickiewicza i do innych tekstów kultury."
Interpretacja – "Dałem słowo" Zbigniewa Herberta.
Matura 2015:
Rozprawka – "Wolna wola człowieka czy siły od niego niezależne – co przede wszystkim decyduje o ludzkim losie? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do podanego fragmentu Lalki, całego utworu Bolesława Prusa oraz innego tekstu kultury."
Interpretacja – "Ta jedna sztuka" Elizabeth Bishop.
Zestawienie tematów Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w arkuszach z podstawowej części języka polskiego według obecnej podstawy programowej
"Państwowa" matura próbna CKE z 2014 r.:
Rozprawka – "Czy odkupienie winy zwalnia człowieka z odpowiedzialności za wyrządzone krzywdy? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do podanego fragmentu Pana Tadeusza Adama Mickiewicza, do całego utworu oraz do innego tekstu kultury."
Interpretacja – "Spojrzenie" Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.
Tematy z maturalnego informatora CKE:
Rozprawka – "Czy szczególne okoliczności mogą usprawiedliwić postępowanie sprzeczne z podstawowymi zasadami etyki? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu Innego świata Gustawa Herlinga-Grudzińskiego i do innych tekstów kultury."
Rozprawka – "Czy w miłości lepiej słuchać głosu rozsądku, czy też oddać się namiętności? Rozważ problem i uzasadnij swoje stanowisko, odwołując się do podanego fragmentu Lalki, całego utworu Bolesława Prusa oraz innego tekstu kultury."
Interpretacja – "Pisanie Życiorysu" Wisławy Szymborskiej.
Interpretacja – "Odnaleźć samego siebie" Tadeusza Różewicza.
