Oprócz pytania, „kiedy wrócimy do szkoły”, najstarsze klasy dopytują, oczywiście, „co z egzaminami”?
– Chcemy, żeby po świętach wielkanocnych była taka sytuacja epidemiologiczna, żeby Polacy wrócili do pracy, odbyły się egzaminy maturalne, egzaminy ósmoklasistów – mówił we wtorek premier Mateusz Morawiecki (tłumacząc wprowadzanie nowych ograniczeń w przemieszczaniu się).

– Maturzyści mocno się boją – opowiada Marcin Józefaciuk, dyrektor Zespołu Szkół Rzemiosła w Łodzi. – Uspokajamy ich, że do terminu matury będzie wszystko OK, ale sam w to nie wierzę.

Według łódzkiego dyrektora, przywiązanie do tradycji sprawi, że Polacy wybiorą się na rodzinne świętowanie Wielkanocy i – niestety – będą nowe przypadki kwarantanny, które przełożą się także na dezorganizację szkolnych komisji egzaminacyjnych. Marcin Józefaciuk postulowałby przyjrzenie się możliwości przełożenia matury, ale i to nie będzie łatwe: np. w czerwcu absolwenci jego technikum mają zaplanowane egzaminy zawodowe, potem początek wakacji...

Matura to nie tylko egzamin dojrzałości, ale przede wszystkim przepustka na studia. Gdyby zmienił się jej termin, Uniwersytet Łódzki, ustami swojego rzecznika, Pawła Śpiechowicza, zapewnia, że UŁ będzie wychodził naprzeciw potrzebom maturzystów.
Obecny harmonogram przewiduje początek matury 4 maja. Jej wyniki mają dotrzeć do absolwentów ogólniaków i techników do 3 lipca. UŁ wymaga, w swoim aktualnym zarządzeniu rekrutacyjnym, wpisania maturalnych ocen kandydata w wirtualny system naboru do 13 lipca.

Rozporządzeniem z czwartku minister edukacji zdecydował, że w tzw. olimpiadach przedmiotowych w tym roku szkolnym nie zostaną wyłonieni laureaci (z wyjątkiem rozstrzygniętych przed 26 marca - ale przed finałami jest zdecydowana większość takich rywalizacji: np. matematyczna czy z języka polskiego). Teraz każdy uczeń szkoły ponadpodstawowej, który wszedł do ostatniego etapu olimpiady, otrzyma tytuł jej finalisty, jednak jego prawa - w zależności od wybranej uczelni - mogą okazać się nie tak szerokie jak laureata.
Np. w Uniwersytecie Łódzkim laureat Olimpiady Języka Francuskiego ma gwarantowany wstęp na prawo UŁ, z pominięciem zwyczajnej rekrutacji, finalista - nie (chociaż na podstawie przepisów krajowych dostanie 100 proc. punktów za maturalny egzamin z francuskiego – już bez konieczności jego zdawania – co zwiększy rekrutacyjne szanse).
Kolejny przykład pochodzi z Uniwersytetu Warszawskiego. UW na iberystykę „z automatu” przyjmuje tylko laureatów sześciu różnych olimpiad językowych. Ich finaliści biorą udział w zwykłym naborze (choć też mają pewne 100 proc. punktów za maturalny egzamin z języka, który był tematem ich olimpiady).

A czy można odwołać egzamin dojrzałości? Na taki krok – z powodu pandemii – zdecydowali się już organizatorzy Matury Międzynarodowej, czyli programu obejmującego 157 krajów świata. W łódzkim IV LO kończy go właśnie pół setki uczniów, licząc, że międzynarodowy dyplom (zastępujący polski), zapewni im wstęp na cenione uczelnie za granicą – bez konieczności zdawania w nich egzaminów wstępnych. Ale w 2020 r. oceny absolwentów programu na dyplomie będą kalkulowane na podstawie dotychczasowych osiągnięć.

– Tegoroczni maturzyści martwią się czy prace, które złożyli do tej pory, są na tyle dobre, aby zapewnić im satysfakcjonujący wynik – opowiada Małgorzata Kudra, koordynator programu w łódzkiej "Czwórce".

Według aktualnego harmonogramu, 21 kwietnia zacznie się trzydniowy egzamin ósmoklasisty, którego wyniki są decydujące w rekrutacji do wybranych ogólniaków i szkół zawodowych (w połączeniu z ocenami na świadectwie i wymienionymi w nim osiągnięciami w konkursach przedmiotowych, sporcie czy sztuce). Na razie, ministerstwo zapowiedział jego zdalną próbę – w dniach 30 marca – 1 kwietnia.

Małgorzata Tomaszewska, dyrektor SP nr 111 w Łodzi, byłaby skłonna uznać za właściwe rozwiązanie kryzysu, w przypadku jego wydłużenia, sam konkurs świadectw.

– Przecież egzamin też nie jest idealną formą oceny całej pracy ucznia. Na wynik takiego testu wpływa nie tylko jego wiedza, ale i stres dziecka w dniu sprawdzianu – zauważa Małgorzata Tomaszewska.

współpraca: Roman Bednarek, Małgorzata Kulka, Marcin Stadnicki, Karolina Wojna, Agnieszka Olejniczak