- Gdybym to wiedział, to ograniczyłbym napływ ludność do Chojen - mówił dziennikarzom wójt Woźniakowski. - Na początku z tego się cieszyliśmy. Gmina była mała i uboga. Napływ ludności zwiększał wydatki, ale też zwiększał dochody. Gmina mogła zacząć inwestycje. Budować szkoły, brukować ulice, zakładać oświetlenie. Gdy jednak ludność zaczęła się zwiększać to okazało się, że gmina straciła wiejski charakter. Pojawiły się potrzeby, którym nie jesteśmy w stanie sprostać jako gmina wiejska.

Wójt skarżył się, że liczący 100 tys. zł gminny budżet jest stanowczo za mały dla wiejskiej gminy, która tak naprawdę stała się miastem.

- Uważam, że należy starać się o przyłączenie gminy Chojny do Łodzi - zapowiadał wójt. Wraz z wzrostem ludności pojawiły się nowe problemy. Powstały nowe ulice, które trzeba było wybrukować, zainstalować oświetlenie elektryczne, zbudować szkoły. Żeby zaspokoić wszystkie potrzeby budżet gminy musiał wynosić przynajmniej pół miliona złotych.

Ale władze Łodzi nie chciały, żeby Chojny zostały włączone w jej granice. Przekonywały, że byłoby to wielkie nieszczęście dla miasta.

CZYTAJ DALEJ NA NASTĘPNYM SLAJDZIE

- Dążyliśmy do tego, by przyłączyć do miasta tereny wokół Łodzi - przyznawały jej władze. - Ale nie tak chaotycznie i zabudowane bez planu jak Chojny. Na całym świecie dzieje się tak, że śródmieście jest zazwyczaj starym miastem, a przedmieścia stanowią najpiękniejsze dzielnice, zarówno pod względem zabudowania, jak i rozplanowania. Mają szerokie ulice, skwery. A u nas w Łodzi jest zupełnie przeciwnie. Śródmieście wygląda jeszcze jako tako, a o przedmieściach lepiej nie wspomnieć...

Gmina była biedna. Trzeba było ją ratować

Władze Łodzi twierdziły, że nie chciały przeżywać tego co się stało po włączeniu w granice miasta ponad 100 tysięcznych Bałut. Zupełnie inaczej na tę sprawę patrzyli przedstawiciele łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego. Zadeklarowali, że miejskie tereny Chojen zostaną włączone do Łodzi, a wiejskie rozparcelowane między gminami Nowosolna i Gospodarz.

- To konieczność. W ten sposób można było uratować gminę i poprawić byt mieszkańców Chojen - wyjaśniano. Ale do realizacji tych planów nie doszło. Znajdująca się za torami kolejowymi część Chojen zastała włączona w granice Łodzi dopiero w 1946 roku, a decyzję w tej sprawie w grudniu 1945 roku podjęła Rada Ministrów.

Tymczasem kłopoty finansowe gminy Chojny były tak poważne, że przestała płacić za prąd. Elektrownia więc go odłączyła. Na chojeńskich ulicach były ciemności. Prasa narzekała, że gwałtownie wzrosła przestępczość. Gminę Chojny zaczęli odwiedzać reporterzy. Podkreślano, że za linią kolejową, w przedłużeniu ul. Rzgowskiej jest duże osiedle.

CZYTAJ DALEJ NA NASTĘPNYM SLAJDZIE

- Bezkształtne wąziutkie, nieoświetlone uliczki, a płytkich, maleńkich, przylegających do nich parceli budowlanych, bez skrawka skweru, zieleni, boiska dla dzieci - pisano. - Piętno nędzy rzuca się na każdym kroku. Monotonna szarzyzna małych, pokrzywionych domków.

Zauważano, że choć domy były zaniedbane to niemal w każdym znajdował się sklep. Tak jakby mieszkańcy gminy Chojny nie robili nic innego jak tylko sprzedawali i kupowali.

- Ale to tylko pozory - prostował dziennikarz jednej z gazet. - W sklepach nie ma prawie nic do sprzedania, a mieszkańcy Chojen nie mogą sobie pozwolić nawet na zakup nielicznych artykułów.

Podkreślano, że ludzie mieszkali w fatalnych warunkach sanitarnych. Rynsztokami płynęły cuchnące ścieki. Bawiły się przy nich blade, chude dzieci bezrobotnych mieszkańców.

- Pełno ludzi kręci się po ulicach, na rogach stoją gromadki dyskutujące ze sobą. 40 procent nie pracuje.

CZYTAJ DALEJ NA NASTĘPNYM SLAJDZIE

Ludzie skarżyli się, że dawno zapomnieli co to smak mięsa. Dzieci nie wiedziały jak smakuje mleko. Na co dzień pito gorący napój będący mieszaniną herbaty i liści suszonych z drzew. Na obiad gotowano kartoflankę w której pływał jeden ziemniak.

Na Chojnach są jeszcze uliczki, gdzie zatrzymał się czas. Wyłożone brukiem, kocimi łbami, bez kanalizacji. Tylko nie biegają już po nich kury i kaczki jak jeszcze 50. lat temu.

Na Chojnach mieszkało kiedyś dużo Niemców

Dla blisko 90-letniej pani Teresy Chojny to całe życie. Tu się urodziła, dorastała i dożyła starości. Na Chojnach chciałaby umrzeć. Mieszka w okolicach ul. Tuszyńskiej.

- Jestem tu szczęśliwa - zapewnia pani Teresa. - Znam tu ludzi, ludzie mnie znają. Dużo starych tu jeszcze zostało...

Pani Teresa kocha swoje Chojny. Tak samo mówią 63-letni Zdzisiek Kowal i 71-letni Leszek Wójcik. Chojny to dzielnica, która tak jak Bałuty, nawet w dalekim zakątku Polski jest kojarzona z Łodzią. Jednak powoli traci swój dawny urok, w miejscach, gdzie stały małe domki i drewniane kamienice wybudowano wielkie blokowiska jak Chojny Zatorze czy Kurczaki. Ale na ul. Jutrzenki, Powszechnej czy Tuszyńskiej wystarczy przejść kilkanaście metrów, żeby zobaczyć dawny urok tej części Łodzi. Z daleka widać strzeliste wieże zbudowanego z czerwonej cegły kościoła św. Wojciecha, który do 1927 roku był drewniany. Chojny to także ul. Kosynierów Gdyńskich, gdzie po zioła od Bonifratrów przyjeżdżali ludzie z całej Polski.

Pani Teresa z zamkniętymi oczami wymienia nazwy sąsiadującej z jej domem ulice: Trębacką, Dachową, Pryncypalną, Okręgową. Żałuje tylko, że w jej domu zostało tylko dwóch lokatorów. Reszta poumierała lub się wyprowadziła. Do swego drewnianego domu wprowadziła się gdy miała trzy lata. Dom był niemiecki. Należał do Niemki o nazwisku Hartwig, na którą wszyscy w okolicy mówili Hartwiszka.

CZYTAJ DALEJ NA NASTĘPNYM SLAJDZIE