13 z 55
Rodzina Hornergerów przeprowadziła się na Herman Goering...
fot. Muzeum Miasta Łodzi/archiwum Dziennika Łódzkiego

Rodzina Hornergerów przeprowadziła się na Herman Goering Strasse, czyli na al. Kościuszki. Henrieta dostała mieszkanie w pięknej szkoły. Armin chodził do znajdującej się w pobliżu niemieckiej szkoły i gimnazjum. Uczył się tam też jego starszy brat Georg. Ich mama pracowała w Urzędzie Skarbowym. Któregoś dnia dostała urzędowe pismo. Armin miał się zgłosić do Jungvolku. Była to organizacja skupiająca przymusowo chłopców od 10 do 14 lat. Jej zadaniem była ich indoktrynacja. Jedną z form zajęć były ćwiczenia wojskowe. Mama nie chciała, żebym tam poszedł. Pismo schowała na dnie szuflady. Tymczasem w szkole Armina pojawił się nowy dyrektor. Chodził po niej w mundurze SA. Witał wszystkich pozdrowieniem „Heil Hitler! Od razu zapowiedział, że 20 kwietnia Adolf Hitler obchodzi urodziny i uczniowie szkoły muszą wziąć w paradzie z tej okazji.

- I tak zostałem zuchem Jungvolku - wspominał pan Armin. - Razem z kolegami poszliśmy do hufca, bo tak nazywało się miejsce do którego mieliśmy się zgłosić. Dostaliśmy tam nowiutki mundur członka „Jungvolku”. Do umundurowania należał też szeroki pas metalową sprzączką, wymalowaną na nim znakiem runicznym, koalicyjka, buty, finka oraz buty. Później mamie przysłano rachunek za to wszystko.

14 z 55
W styczniu 1940 roku Niemcy wyznaczyli granice przyszłego...
fot. Muzeum Miasta Łodzi/archiwum Dziennika Łódzkiego

W styczniu 1940 roku Niemcy wyznaczyli granice przyszłego getta. Ostateczną decyzję w sprawie utworzenia „dzielnicy mieszkaniowej” dla Żydów w Łodzi podjęto 8 lutego 1940 roku. Ogłoszono ją następnego dnia w miejscowej prasie w formie zarządzenia prezydenta policji Johanna Schäfera. Na mocy tej decyzji wszyscy Żydzi mieli zostać przesiedleni do północnej części Łodzi. Niemcy spalili łódzkie synagogi. Między innymi tę przy al. Kościuszki - została podpalono ją w nocy z 10 na 11 listopada, a następnie rozebrano.

Życie Polaków we włączonej do Niemiec Łodzi podlegało licznym ograniczeniom. Musieli wyprowadzić się z kamienic w centrum Łodzi. Wysiedlono też łodzian m.in. mieszkających na osiedlu Mireckiego czy osiedlu przy ul. Bednarskiej. Kara śmierci groziła nawet za wydawałoby się drobne przewinienia. Na słupach pojawiały się różowe plakaty, w języku polskim i niemieckim, informujące o wyrokach śmierci, na które zostali skazani Polacy. Na przykład Jan Ostrowski i Władysław Weber zostali straceni z wprowadzanie do obiegu dużej liczby sfałszowanych kartek żywnościowych. Adam Nockowski został skazany na śmierć za kradzież kartek z jednego urzędu gospodarczego. Śmierć groziła też m.in za nielegalny ubój bydła.

15 z 55
Katalog zakazów i ograniczeń dla Polaków mieszkających w...
fot. Muzeum Miasta Łodzi/archiwum Dziennika Łódzkiego

Katalog zakazów i ograniczeń dla Polaków mieszkających w Łodzi był długi. Konfiskowano im radia, zabierano też książki, kolekcje znaczków. Nie mogli bez zezwolenia podróżować. We wszystkich placówkach służby zdrowia nie można było rozmawiać po polsku. Zamknięto polskie szkoły. Polacy mogli wchodzić tylko do parku Wenecja. Do innych łódzkich parków wstęp mieli wzbroniony. Na ławkach widniały napisy: „Tylko dla Niemców”.

Polacy nie mogli wchodzić też do zakładów kąpielowych. Zabroniono im kupować żarówek mające więcej niż 10 watów. Przy tych ograniczeniach zakaz polowań wydaje się drobnostką... Tak jak zakaz wędkowania i organizowania zabaw tanecznych. Polacy nie mogli kupować pomarańczy, ale też mąki pszennej i pszennego pieczywa. Urodzonym w czasie wojny polskim dzieciom nadawano imiona tylko ze specjalnie przygotowanej listy. A na drugie imię dostawali obowiązkowo Kazimierz, Kazimiera i Zofia. Od 1 marca do 31 maja 1942 roku Polacy nie mogli kupować sałaty, rzodkwi, marchwi, kalarepy, a od 1 maja do 20 lipca, tego samego roku: ogórków, fasoli, pomidorów, kapusty włoskiej....

16 z 55
Już jesienią 1939 roku Niemcy wprowadzili przymus pracy dla...
fot. Muzeum Miasta Łodzi/archiwum Dziennika Łódzkiego

Już jesienią 1939 roku Niemcy wprowadzili przymus pracy dla Polaków. Początkowo objął obywateli polskich od 16. do 60. roku życia. W 1941 roku granica wieku zostaje obniżona do 14 lat. Z czasem do pracy zmuszano nawet 12-latków. Łodzian najczęściej wywożono z miasta i zatrudniano w ośrodkach przemysłowych w głębi Rzeszy. Do końca 1944 roku trafiło tam na roboty 115 tysięcy mieszkańców miasta. 24 marca 1941 roku niemieckie władze uruchomiły komunikację autobusową. Ale tymi pojazdami mogli jeździć wyłącznie Niemcy i volksdeutsche.

8 maja nadburmistrzem Łodzi został Werner Ventzki. Pełnił tę funkcję do lipca 1943 roku. To on 7 czerwca przyjął uroczyście w mieście Heinricha Himmlera.

Kontynuuj przeglądanie galerii
WsteczDalej

Polecamy

Samozbiory ruszają! Na plantacji najesz się owoców za darmo, a zapasy zrobisz taniej

Samozbiory ruszają! Na plantacji najesz się owoców za darmo, a zapasy zrobisz taniej

H. Skrzydlewska Orzeł w Łodzi z Wilkami. Klub zaprasza na  „Dzień Dziecka z Orłem”

H. Skrzydlewska Orzeł w Łodzi z Wilkami. Klub zaprasza na „Dzień Dziecka z Orłem”

Basketmania w Łodzi już po raz 28! Zobacz, jak gra się w koszykówkę 3x3!

Basketmania w Łodzi już po raz 28! Zobacz, jak gra się w koszykówkę 3x3!

Zobacz również

H. Skrzydlewska Orzeł w Łodzi z Wilkami. Klub zaprasza na  „Dzień Dziecka z Orłem”

H. Skrzydlewska Orzeł w Łodzi z Wilkami. Klub zaprasza na „Dzień Dziecka z Orłem”

Basketmania w Łodzi już po raz 28! Zobacz, jak gra się w koszykówkę 3x3!

Basketmania w Łodzi już po raz 28! Zobacz, jak gra się w koszykówkę 3x3!