Odziedziczył składki zgromadzone przez ojca. Łodzianin otrzyma wypłatę gwarantowaną, bo jego tata pobierał emeryturę krótko

Wnioski o transfer/wypłatę środków z subkonta po osobie zmarłej, w zależności od konkretnej sytuacji, mogą wpływać bezpośrednio do ZUS-u, albo też postępowanie o wypłatę inicjowane jest poprzez OFE.
- W 2023 r. w województwie łódzkim złożono 1747 wniosków o transfer/wypłatę środków z subkonta po osobie zmarłej złożonych bezpośrednio do ZUS - informuje Monika Kiełczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie łódzkim. - W tym 19 wniosków było wnioskami o wypłatę środków na rzecz osoby małoletniej, 689 wniosków o wypłatę na rzecz współmałżonka w zakresie wspólności majątkowej i 1039 wniosków na rzecz osoby uprawnionej/spadkobiercy.

Nie każdy ma subkonto
Wiele z przekazanych do ZUS wniosków było wnioskami bezzasadnymi, ponieważ np. wnioskowano o wypłatę środków po osobach zmarłych, które nie miały subkonta, z uwagi na to, że urodziły się przed 1949 rokiem. Zgodnie z przepisami, środki na subkoncie, czyli w tzw. II filarze mogą, ale nie muszą, gromadzić osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., a obowiązek ich gromadzenia miały dopiero osoby, które urodziły się od 1 stycznia 1969 r.
Tak dzieli się składkę na ZUS

Na subkonto (tzw. II filar) trafia:
· 7,3% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne, jeśli ubezpieczony nie przystąpił do OFE lub gdy ubezpieczony jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego ale zdecydował, aby składka była przekazywana wyłącznie na subkonto w ZUS,
· 4,38% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne, jeśli ubezpieczony jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i zdecydował aby składka w wysokości 2,92% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne przekazywana była do OFE.

Podział i wypłata środków z subkonta
W odróżnieniu od środków zgromadzonych na indywidualnym koncie w ZUS, środki zgromadzone na subkoncie (tak jak środki zgromadzone w OFE) podlegają podziałowi w razie:

• · rozwodu,
• · unieważnienia małżeństwa,
• · ustania wspólności majątkowej w czasie trwania małżeństwa albo umownego wyłączenia lub ograniczenia wspólności ustawowej między posiadaczem subkonta, a jego współmałżonkiem
• · śmierci osoby, dla której ZUS prowadzi subkonto.
• W przypadku rozwodu, lub unieważnienia małżeństwa, ustania wspólności majątkowej:
• · środki zgromadzone na subkoncie w ZUS, przypadające byłemu współmałżonkowi w wyniku podziału majątku wspólnego małżonków, są przekazywane w ramach wypłaty transferowej na subkonto byłego współmałżonka (brak wypłaty gotówkowej). Kwota środków jest uzależniona od zapisów zawartych w dokumentach sądowych dotyczących podziału majątku wspólnego były współmałżonków.

Tzw. dziedziczenie środków:

• · jeśli w chwili śmierci osoba posiadająca subkonto pozostawała w związku małżeńskim, małżonek zmarłego, w ramach wypłaty transferowej, otrzymuje połowę środków zgromadzonych na subkoncie w ZUS w zakresie, w jakim środki te stanowiły przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej (brak wypłaty gotówkowej),
• · pozostałe środki (albo wszystkie w przypadku braku współmałżonka) przekazywane są osobom wskazanym przez zmarłego, a w przypadku ich braku wchodzą w skład spadku.

Subkonto w ZUS i OFE
Jeśli ubezpieczony posiada subkonto w ZUS i jednocześnie jest członkiem OFE zasadą jest że podział/wypłata środków rozpoczyna się w funduszu emerytalnym. OFE dokonuje podziału/wypłaty a następnie przesyła do Zakładu zawiadomienie o podziale środków, w którym informuje ZUS o osobach, na rzecz których nastąpił podział środków zgromadzonych na rachunku w OFE i o ich udziale w tych środkach w terminie 14 dni od dnia dokonania podziału. Podział środków na subkoncie w ZUS jest konsekwencją podziału składek w OFE. ZUS na realizację tego zadania ma 3 miesiące.

Ruch należy do spadkobiercy
Inaczej przebiega proces jeżeli ubezpieczony posiada tylko subkonto w ZUS: tzn. nie jest już lub nigdy nie był członkiem OFE.
· w przypadku kiedy całość środków z OFE została przekazana na subkonto w ZUS w wyniku realizacji procesu suwaka bezpieczeństwa, członkostwo w OFE zostało wykreślone, podział/wypłata środków rozpoczyna się w ZUS. Proces ten inicjuje zawsze wniosek uprawnionego złożony w ZUS (USS). ZUS nie może działać tu z urzędu. Nie ma takiego prawa.
· w przypadku ubezpieczonego, który nigdy nie był członkiem OFE ale posiadał subkonto w ZUS podział/wypłata środków rozpoczyna się w ZUS. Proces ten inicjuje zawsze wniosek uprawnionego złożony w ZUS (USS). ZUS nie może działać tu z urzędu. Nie ma takiego prawa.

Co zrobić aby odziedziczyć zgromadzone składki
Należy złożyć odpowiedni wniosek w ZUS.
Osoby wchodzące na rynek pracy, które nie zawarły umowy z otwartym funduszem emerytalnym, powinny złożyć do ZUS pisemne Oświadczenie ubezpieczonego o stosunkach majątkowych istniejących między ubezpieczonym a jego współmałżonkiem. Mogą również wskazać imiennie jedną lub więcej osób uprawnionych do otrzymania środków po ich śmierci. Jeśli tego nie zrobią, to w przypadku śmierci osoby dla której ZUS prowadzi subkonto, środki z subkonta wejdą w skład spadku. Ubezpieczony może dokonywać zmian w złożonym przez siebie wskazaniu. Jeśli ubezpieczony złożył w ZUS taką informację, to po jego śmierci, na podstawie złożonego wskazania, Zakład zawiadamia osoby uprawnione o możliwości złożenia wniosku o wypłatę środków. Ta sama zasada obowiązuje, gdy informację o osobach uprawnionych do dziedziczenia środków Zakład otrzymał z OFE po zakończeniu realizacji suwaka bezpieczeństwa (czyli po zwrocie wszystkich środków z OFE na subkonto w ZUS), jeśli oczywiście takie wskazanie zostało złożone w OFE.

Wypłata gwarantowana z ZUS
To jednorazowe świadczenie pieniężne wypłacane osobom uposażonym po śmierci emeryta, który nabył prawo do emerytury z tytułu osiągnięcia wieku 65 lat i posiadał subkonto w ZUS. Osoba uposażona, wskazana przez emeryta, nabywa prawo do całości albo części wypłaty gwarantowanej, jeżeli śmierć emeryta nastąpiła w okresie 3 lat od miesiąca, od którego po raz pierwszy wypłacono emeryturę.
Jeżeli emeryt nie wskaże żadnej osoby uposażonej, to oznacza, że osobą uposażoną jest współmałżonek, o ile w chwili śmierci emeryta pozostawał z nim we wspólności majątkowej. W pozostałych przypadkach wypłata gwarantowana wchodzi w skład spadku.
Emeryt w każdym czasie może zmienić swoją poprzednią dyspozycję wskazując np. inne osoby uposażone.