Oszustwa na szybkie przelewy: Nie daj się wciągnąć w pułapkę pośpiechu

„Szybkie przelewy" nie są kolejnym rodzajem oszustwa ani typowym atakiem internetowym. Stanowią raczej narzędzie, które jest elementem wielu zróżnicowanych technik oszustw, więc z punktu widzenia użytkowników internetu mogą pełnić rolę alarmu, który powinien uruchomić naszą czujność. Oszuści, wymuszając szybkie przelewy, korzystają z tzw. socjotechniki – bazują na grze emocji, presji czasu, czasami też wizji oszałamiających zysków i nagród albo też strachu przed karą. Manipulując emocjami, tworzą warunki, w których stajemy się bardziej podatni na popełnienie błędu.

Wprowadzenie potencjalnej ofiary w stan pośpiesznego, pilnego działania to główne narzędzie w ich rękach. Doskonały przykład tego rodzaju działań stanowią fałszywe SMS-y, które sugerują na przykład rychłe odcięcie prądu – o ile szybko nie dokonamy niewielkiego przelewu. Zawiadomienia o wygranych konkursach czy przyznaniu dotacji, rozsyłane przez przestępców drogą mailową lub poprzez SMS-y, również wprowadzają presję czasu, nakłaniając do wejścia na specjalnie spreparowaną stronę i podania tam ważnych danych. W rzeczywistości oszuści wykorzystują tę technikę do wyłudzenia danych logowania do bankowości internetowej, a następnie kradzieży pieniędzy z konta ofiary.

Jeśli otrzymujesz niespodziewanego SMS-a, wiadomość poprzez komunikator lub e-mail, a w treści pojawia się zachęta do podjęcia szybkich działań (pod groźbą poważnych negatywnych konsekwencji lub utraty jakiejś nagrody), zwróć uwagę właśnie na pojawiającą się presję czasu. Oszuści stosują ten trik, aby skłonić nas do podjęcia pochopnych działań.

Przyjrzyj się kilku przykładom, które pokazują schemat działania przestępców:

• Fałszywe SMS-y – Otrzymujesz wiadomość, że musisz zapłacić niewielką kwotę, aby uniknąć poważnych problemów, np. odcięcia prądu, dostępu do internetu, utraty przesyłki. Często oszuści udają także, że oferują wygraną lub dotację, której jednak nie otrzymamy bez szybkiego podania naszych danych logowania do bankowości internetowej. To próba wyłudzenia cennych informacji – loginu i hasła, a w konsekwencji – kradzieży pieniędzy.
• Wiadomości przez komunikator – Twój znajomy wysyła ci pilną prośbę o szybki przelew poprzez komunikator. Osoba, która przejęła jego konto, może przedstawiać przy tym jakąś dramatyczną historię, aby uzasadnić konieczność pośpiechu. Pamiętaj, że zawsze warto potwierdzić taką prośbę osobistym kontaktem – chociażby przez telefon – aby upewnić się, że wiadomość naprawdę pochodzi od znajomego.
• Wiadomości e-mail – Oszuści wysyłają e-maile z informacjami o przelewach, podatkach lub innych ważnych kwestiach. Mogą też podszywać się pod instytucje, takie jak banki czy urzędy. Pamiętaj, że zawsze warto dzwonić do tych instytucji i weryfikować takie informacje zanim cokolwiek zrobisz.

Najważniejsze jest zachowanie spokoju. Niezależnie od tego, jak dramatycznie brzmi otrzymana wiadomość, zawsze należy zachować zdrowy rozsądek. Pamiętaj, aby zweryfikować otrzymaną informację z innego, wiarygodnego źródła. Nie działaj pochopnie, zwłaszcza w przypadku przekazywania pieniędzy czy podawania swoich danych. Jeśli czujesz jakikolwiek niepokój, warto też skontaktować się z ekspertami ds. cyberbezpieczeństwa, którzy pomogą ci ocenić sytuację i podjąć właściwe kroki – na przykład z zespołem CERT Polska. Dodatkowym sposobem obrony jest też wiedza o sposobach działania przestępców, dostępna na stronie cert.pl/szybkie-przelewy.

Pamiętaj, że oszuści grają na emocjach i atmosferze pośpiechu, aby sterować naszymi działaniami. Zachowaj ostrożność, nawet jeśli sytuacja wydaje się groźna albo pilna. Oszustwa na szybkie przelewy to przede wszystkim próba manipulacji, ale odpowiednie podejście do takich wiadomości oraz większa świadomość metod stosowanych przez przestępców skutecznie nas przed nimi ochronią.