Producenci papierosów protestują przeciwko proponowanym zmianom w akcyzie, które mają wejść w przyszłym roku

Ministerstwo na początku października przygotowało projekt zmian w ustawie o podatku akcyzowym. Trafił on do uzgodnień międzyresortowych i jeśli wejdzie w życie, to podwyższy akcyzę nie tylko na tytoń i papierosy, ale i na alkohol. Twórcy nowelizacji chcą w ten sposób ograniczyć stosowanie używek przez Polaków.

W przypadku tytoniu chodzi o podwyższenie minimalnej stawki akcyzy na papierosy ze 100 do 105 procent całkowitej kwoty akcyzy. Ma się natomiast nie zmienić wysokość akcyzy na płyny do papierosów elektronicznych i cygara oraz cygaretki. Autorzy nowelizacji tłumaczą to tym, że obecne stawki są już wysokie - w porównaniu do innych wyrobów tytoniowych. Wywołało to olbrzymie niezadowolenie trzech wielkich graczy na polskim rynku wyrobów tytoniowych.

- Ministerstwo proponując zmianę tego mechanizmu podniesie akcyzę tylko dla wybranego, najtańszego segmentu rynku, co uderza w najmniej zamożnych konsumentów, a w sposób preferencyjny potraktuje papierosy z segmentu premium, które z podwyżki zostały wyłączone - zauważa Adrian Jabłoński, dyrektor ds. korporacyjnych JTI Polska z fabryką w Starym Gostkowie w powiecie poddębickim. - W tym segmencie dominującą pozycję ma jeden podmiot w branży. Należy dodać, że zaproponowana wysokość minimalnej stawki akcyzy nie występuje nigdzie w UE. Średnia unijna minimalnej stawki to 98 proc.

Jabłoński dodaje, że propozycja Ministerstwa Finansów wypacza zasady sprawiedliwej konkurencji i proponuje standardową podwyżkę akcyzy.

- Według rzetelnych wyliczeń branży już przy 7 proc., ale standardowej podwyżce akcyzy rząd otrzymałby o 100 mln zł więcej w porównaniu do obecnej propozycji, a przy 10 proc. aż 600 mln - zaznacza Adrian Jabłoński.

Roman Jamiołkowski, dyrektor ds. korporacyjnych w British American Tobacco Polska zauważa, że w cenie paczki papierosów jest 10 zł akcyzy, a w paczce wkładów tytoniowych do podgrzewania (w tej samej cenie) - 1,68 zł.

- Jednocześnie ministerstwo decyduje się na kontrowersyjny ruch akcyzowy, przez który najtańsze papierosy mają zdrożeć nawet o złotówkę, tymczasem akcyza na papierosy premium nie wzrośnie wcale - mówi Jamiołkowski. - Akcyzę na wyroby nowatorskie mamy najniższą w całej UE i odstajemy coraz bardziej. Po tej podwyżce będzie to 24 proc. tego, co w tradycyjnej kategorii. Roczna strata do budżetu sięgnie 1.5 mld zł. Osobiście jestem zwolennikiem zwiększenia stawki akcyzy na wyroby nowatorskie przynajmniej do połowy wysokości stawki dla papierosów. Uznajemy wtedy mniejsze ryzyka zdrowotne, na które wskazuje wiele badań, ale zabezpieczamy dochody budżetowe i zapewniamy stabilizację rynku.

Karolina Bursa-Moczulska, dyrektor ds. korporacyjnych w Imperial Tobacco Polska S.A. zaznacza, że podwyżka jest absolutnie drastycznym krokiem, który wpłynie niekorzystnie na kształt rynku tytoniowego w Polsce.

- Ta zmiana dotknie wyłącznie mniej zamożnych konsumentów, którzy zostaną wręcz „wypchnięci” do szarej strefy wyrobów tytoniowych - zaznacza. - Co najbardziej zdumiewa, to fakt, że podwyżką zostaną objęte wyłącznie papierosy tańsze, podczas gdy faworyzowany jest segment papierosów droższych tzw. premium, zdominowany przez jeden koncern tytoniowy – podwyżka nie obejmie tych produktów. Wprowadza to niebezpieczną sytuację nierównego i niesprawiedliwego traktowania podmiotów gospodarczych. W żadnym kraju Unii Europejskiej nie ma tak wysokiego minimum akcyzowego, co zdumiewa tym bardziej, że Polska jako „przedmurze” Europy powinna prowadzić racjonalną i stabilną politykę akcyzową, aby chronić rynek wewnętrzny przed napływem nielegalnych wyrobów tytoniowych zza wschodniej granicy.

Z wyliczeń resortu wynika, że po podwyżce akcyzy cena paczki papierosów wzrośnie o 30 groszy w przyszłym roku i o 1,24 zł w roku 2027, a 100 gram tytoniu do palenia ma zdrożeć w 2023 roku o 4,15 zł.