Pabianice zapisały się też w inny sposób w historii. W okolicach tego miasta pierwszy raz w historii użyto wozów pancernych. O wozach pancernych armia carska myślała już na przełomie XIX i XX wieku. Ich entuzjastą był książę Michaił Nakaszydze. Dzięki niemu rozpoczęto starania, by sprowadzić do Rosji francuskie samochody pancerne. Miano ich użyć podczas wojny rosyjsko-japońskiej, ale fabryka nie przysłała ich na czas. Taki wóz pojawił się w Rosji już po zakończeniu tej wojny. Potem jednak Nakaszyce zginął jako przypadkowa ofiara zamachu na Piotra Stołypina, ministra spraw wewnętrznych Rosji. Po kilku latach wrócono do planów wprowadzenia samochodów pancernych do carskiej armii. Prace te przyspieszył wybuch I wojny światowej. Auta te przydzielono tzw. grupie łowickiej. Porównując je ze sprzętem, którym dysponują dziś światowe armie, wyglądały prymitywnie. Były to samochody osobowe obite pancerną blachą i wyposażone w karabiny maszynowe. Budziły jednak postrach wśród niemieckich żołnierzy. Wozy były trzy, ale zmasakrowały pięć pułków wroga. Samochody jednak szybko się popsuły i wycofano je z walki. W tej bitwie Rosjanie po raz pierwszy użyli też pociągu pancernego, który jeździł na trasie Warszawa-Łódź. Jednak bez większego powodzenia włączał się do walki...

W województwie łódzkim pierwszy raz użyto gazu bojowego. Stało się to gdy front stanął na linii Rawki i Bzury. 31 grudnia 1914 pod Bolimowem Niemcy ostrzelali pozycje rosyjskie artyleryjskimi pociskami o symbolu 12-T wypełnionymi bromkiem ksylitu i ksylenu. Pociski tego samego typu wykorzystano w marcu 1915 roku w Nieuwpoort we Flandrii. Natomiast 31 maja 1915 roku, również pod Bolimowem, Niemcy użyli chloru. Podobno przyjechał tam nawet twórca tej broni profesor Fritz Habera. Przy pierwszej próbie wybito kilka rosyjskich pułków. Żołnierz, który przeszedł po tym wydarzeniu na stronę wroga wspominał po latach, że był wstrząśnięty widokiem, który zobaczył. Rosjanie umierali w strasznych męczarniach. Kolejne użycie gazu przez Niemców nie było już tak udane. Wiatr powiał w niewłaściwą stroną i chmura gazu pojawiła się nad niemieckimi okopami. W Bolimowie została butla po gazie bojowym, która służy jako gong przeciwpożarowy.

Starty były ogromne

Przyjmuje się, że Operacja Łódzka zakończyła się 5 grudnia. Tego dnia Rosjanie opuścili Łódź i wycofali się na linię rzeki Rawki i Bzury. Potem toczyły się jeszcze walki, m.in. pod Nowosolną. Bitwę wygrali Niemcy.

- Pod względem strategicznym zwyciężyli - twierdzi dr Tadeusz Bogalecki. - Z drugiej strony nie udało się im wtedy zniszczyć sił rosyjskich i wyeliminować przeciwnika. Prowadzili wojnę na dwa fronty. Na zachodzie z Francją i Anglią, a na wschodzie z Rosją. Myśleli, że podczas tej operacji uda się im zniszczyć znaczną część sił rosyjskich. To się nie udało. Rosjanie wycofali się na linię rzeki Rawki, Bzury, Pilicy. Tam utrzymywali się aż do lipca 1915 r. Dopiero kolejna, trzecia ofensywa sprawiła, że Hinden-burgowi udało się zdobyć Warszawę.

6 grudnia do Łodzi ponownie weszli Niemcy. Nie przywitano ich jak bohaterów. Tak samo zareagowali mieszkających tutaj Niemcy, którzy przez wiele lat starali się być lojalni wobec cara. Sytuacja w Łodzi była dosyć skomplikowana. Już w październiku, gdy Niemcy pierwszy raz zajęli miasto, pojawili się tu legioniści. Przywitały ich rosyjskie flagi. Łódź świętowała tzw. galówkę, czyli urodziny carskiego syna Michała. Polacy nie za bardzo wiedzieli jak zachować się w stosunku do legionistów. Opisuje to w jednej ze swoich książek Andrzej Strug. Gdy przychodzi do ciotki, siostry swej matki w mundurze legionisty, ta blednie na jego widok. Wujek, znany łódzki adwokat: Jesteś pruskim najemnikiem, wynoś się stąd. Podobne okrzyki witały legionistów, gdy wchodzili do Łodzi. Dopiero w czasie spotkania z łodzianami, które miało miejsce w teatrze, jeden z legionistów, prosty żołnierz zaczął pytać: Modliliście się o wolną Polskę, o wojnę światową, która tę wolność przyniesie, walczyliście w powstaniach, a teraz kiedy jest okazja tak się zachowujecie? To zmieniło stosunek łodzian do legionistów. Opuścili oni miasto przed Operacją Łódzką.