Ekologiczne sposoby na ogrzewanie - wady, zalety i ... koszty

Stosowane na szeroką skalę nierdzewne wkładki kominowe oraz inne nowoczesne materiały pozwalają na ich wieloletnią bezawaryjną eksploatację, zaś kotłownia nie jest już brudnym zakamarkiem domu, ale czystym i schludnym pomieszczeniem.

Wybór opału zależy tu nie tylko od samych kosztów eksploatacji, ale też od ceny samego pieca, jego automatyzacji oraz na przykład obecności w najbliższej okolicy sieci gazowej. Z pewnością jeśli mamy w pobliżu gaz, nie będziemy instalowali zbiornika na olej czy tym bardziej węgiel, choćby z powodu okresowej konieczności dowozu paliwa, co wiąże się na przykład z wykonaniem podjazdu do zbiornika dla samochodów ciężarowych, oraz przeznaczenia sporego kawałka ogrodu czy podpiwniczenia na skład opalu czy zbiornik z gazem lub olejem.

Kosztowne elektrony

Jeszcze kilka lat temu lansowane było elektryczne ogrzewanie podłogowe za pomocą kabli grzejnych. Jest ono alternatywą ogrzewania podłogowego wodnego. Jednak mimo o wiele prostszego ułożenia, łatwości sterowania oraz niewielkiego kosztu takiej inwestycji, stosowane jest obecnie jako rodzaj dogrzewania pomieszczeń lub jest stosowane do podgrzewania podłóg tam, gdzie zwykle chodzimy boso, a podłoga jest kamienna lub ceramiczna (łazienki, hole, kuchnie itp.).

Daje ono przyjemne uczucie ciepła, ale ze względu na bardzo wysokie koszty jednej kWh nie jest stosowane jako podstawowe ogrzewanie budynków. Możemy je za to zastosować jako polepszenie ogrzewania remontowanego mieszkania lub domu, gdyż w przeciwieństwie do ogrzewania podłogowego wodnego nie powoduje wyraźnego zmniejszenia wysokości pomieszczeń.

Inne przenośne urządzenia do dogrzewania pomieszczeń oraz takie rozwiązania jak piece akumulacyjne stosowane kiedyś nawet jako główne źródła ciepła, dziś ze względu na cenę energii elektrycznej nie są raczej stosowane.

Pompa cieplna

Wraz z nadejściem bardziej ekologicznego nastawienia pojawiło się klika rodzajów odgrzewania lub dogrzewania mieszkań za pomocą alternatywnych źródeł energii, takich jak pompy ciepła lub baterie słoneczne, a także piece na tak zwane biopaliwa.

Największą popularność jako główne źródła ogrzewania domu mają u nas jedynie pompy ciepła. Ogrzewanie tego typu działa na zasadzie odwróconej lodówki: zamiast chłodzić - grzeje. Energia cieplna pobierana z parownika jest oddawana w skraplaczu, który jest źródłem ciepła dla instalacji centralnego ogrzewania.

Sprawność pompy ciepła zależy od poziomu oraz różnicy temperatur źródła ciepła. Najkorzystniejsze rozwiązania są tu więc takie, jakie nazywamy niskotemperaturowymi - jak ogrzewanie podłogowe lub bardzo rzadko stosowane w naszym kraju ogrzewanie powietrzne. Największą wadą tego rozwiązania jest mała wydajność grzejna pompy cieplnej, która jest tym mniejsza, im jest zimniej. Oznacza to, że dolną, efektywną granicą wydajności jest w naszym klimacie temperatura 3 stopni C. W niższej należy wspomagać ją konwencjonalnymi metodami, takimi jak piece olejowe, gazowe lub na inne rodzaje paliwa.

Wymiennik gruntowy

Najpopularniejszym rodzajem pomp ciepła jest tak zwana pompa z wymiennikiem gruntowym, współpracująca z kolektorem słonecznym. Wymiennik gruntowy to nic innego jak system rur ułożonych pod budynkiem na głębokości około 2 metrów. Grunt jest akumulatorem ciepła gromadzącym je w okresie letnim, a oddającym je zimą. Jednak mimo wielu usprawnień do dzisiaj powierzchnia zajmowana przez rury musi być co najmniej dwa razy większa niż powierzchnia ogrzewana. Pewnym kompromisowym rozwiązaniem jest tu kolektor ziemny - zespół rur zakopanych na różnych głębokościach.

Kosztowne, ale do przemyślenia

Podobnie jak tradycyjny kominek, tak i nowoczesny kolektor słoneczny służą jedynie do dogrzewania pomieszczeń czy podgrzewania wody użytkowej. Nie są to w naszym kapryśnym klimacie systemy wystarczająco wydajne, aby ogrzać należycie cały budynek. Jednak ze względu na cenę paliw czy energii elektrycznej nie są to też rozwiązania do pogardzenia. Kolektory słoneczne czy pompy ciepła, nawet jeśli nie ogrzeją nam całego budynku w mroźną polską zimę, to wyraźnie wpłyną na zmniejszenie kosztów jego ogrzewania.

Dodatkowym hamulcem sprawiającym, że rozwiązania te korzystające z nieograniczonych zasobów naturalnej energii są ciągle tak mało popularne, to wysokie koszty zarówno samych urządzeń, jak i ich instalacji. Zwracają się one, w porównaniu z tradycyjnymi metodami, dopiero po wielu latach, co wpływa na ograniczenie popytu. Brak jest też odpowiedniej reklamy koniecznej do ich spopularyzowania. Nie zajmują się tym należycie zarówno sami producenci tych urządzeń, jak i instytucje państwowe powołane ustawami do ochrony naszego środowiska naturalnego.

Byłoby korzystne...

• Z punktu widzenia stanu środowiska naturalnego korzystne byłoby wprowadzenie takich regulacji prawnych, które powodowałyby stosowanie gazu i ciepła sieciowego do ogrzewania budynków jedno- i wielorodzinnych, przy jednoczesnym spalaniu węgla, szczególnie niskiej jakości, w instalacjach dużej mocy, gdzie występują możliwości oczyszczenia spalin. W miejscach, gdzie nie ma możliwości podłączenia ani do sieci cieplnej, ani do instalacji gazowej, realne powinno być stosowanie nowoczesnych kotłów węglowych lub pomp ciepła.