EKSPERT RADZI: Jak rozliczyć darowiznę?

W przypadku darowizny obowiązek podatkowy powstaje:

• przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń
• przy nabyciu z polecenia darczyńcy - z chwilą wykonania polecenia

Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów, ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Wysokość podatku od darowizny ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Następuje ono według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn przewidują, że do grup podatkowych zalicza się:

• do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów
• do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych
• do grupy III - innych nabywców

Dla każdej z tych grup ustawodawca przewidział odrębne kwoty wolne od podatku. Są one liczone w okresie pięcioletnim.

Opodatkowaniu podlega nadwyżka ponad:

• 9637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej
• 7276 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej
• 4902 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej

W sytuacji, kiedy darczyńca i obdarowany są najbliższą rodziną, mogą skorzystać ze zwolnienia od podatku, jeżeli w przypadku darowizny:

• zgłoszą na formularzu SD-Z2 nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego (wg miejsca zamieszkania) w terminie sześciu miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego,
• udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie pięciu lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę wolną od podatku - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym

Opr. DD