Jak zapłacić niższy czynsz za listopad 2023 r.? Te warunki trzeba spełnić, żeby już w listopadzie zapłacić mniej za mieszkanie

Pierwszy warunek, jaki musisz spełnić to posiadanie tytułu prawnego do zajmowanego mieszkania lub domu. Tytuł ten mają przede wszystkim:

• najemcy lub podnajemcy mieszkania;
• członkowie spółdzielni mieszkaniowej, którzy mają spółdzielcze prawo do lokalu;
• właściciele mieszkań;
• właściciele budynków, jeśli zajmują mieszkania w tych budynkach.

Dopuszczalne jest też przyznanie dodatku osobie, która zajmuje mieszkanie bez tytułu prawnego, ale jest w trakcie oczekiwania na przysługujący jej lokal zamienny lub socjalny.

Drugi warunek dotyczy wysokości dochodu osoby ubiegającej się o przyznanie dodatku.

W przypadku prowadzących gospodarstwo domowe samotnie zasadą jest to, że dochód nie powinien przekraczać 40 proc. przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu złożenia wniosku. Dla gospodarstw domowych prowadzonych przez co najmniej dwie osoby, próg jest równy 30 proc. przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu złożenia wniosku.

SPRAWDŹ Jakie warunki muszą być spełnione, by płacić niższy czynsz

Bierze się tu pod uwagę przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim roku kalendarzowym.

Przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w 2022 r. wyniosło 6346,15 zł.

Oznacza to, że w przypadku osób samotnych, które chcą otrzymać dodatek, dopuszczalny średni miesięczny dochód wynosi w 2023 roku 2538,46 zł brutto, zaś w przypadku rodzin 1903,85 zł brutto na każdego domownika.

Brany jest pod uwagę średni miesięczny dochód z ostatnich trzech miesięcy przed złożeniem wniosku o dodatek.

Jeśli jednorazowo, wyjątkowo osiągnąłeś wyższy niż zwykle dochód, może to spowodować, że nie zostanie ci przyznany dodatek mieszkaniowy albo będzie on niższy niż mógłby być. W takiej sytuacji nie śpiesz się ze składaniem wniosku o dodatek. Złóż go dopiero wtedy, gdy od nadzwyczajnego przypływu gotówki miną trzy miesiące.

Wyjątkowo dodatek mieszkaniowy może też zostać przyznany osobie, której dochody przekraczają limit. Będzie tak wówczas, gdy przekroczenie nie okaże się wyższe od dodatku, który może zostać przyznany. Wypłacany dodatek zostanie w takiej sytuacji zmniejszony o kwotę, o którą dochód przekracza podstawowy limit.

Trzeci warunek, którego spełnienie wymagane jest od starających się o dodatek, wiąże się z odpowiednią powierzchnią zajmowanego mieszkania lub domu.

Dodatek może zostać przyznany tylko tym, których lokal nie przekracza tzw. powierzchni normatywnej. Wynosi ona:

• 35 mkw. dla jednej osoby,
• 40 mkw. dla dwóch osób,
• 45 mkw. dla trzech osób,
• 55 mkw. dla czterech osób,
• 65 mkw. dla pięciu osób,
• 70 mkw. dla sześciu osób,
• plus 5 mkw. dla każdej następnej osoby.

Wyjątkowo dopuszczalne jest przekroczenie powierzchni normatywnej. Maksymalne dopuszczalne przekroczenie wynosi 30 proc. Jeśli jednak okaże się, że pokoje i kuchnia nie zajmują więcej niż 60 proc. całej powierzchni użytkowej mieszkania, dopuszczalne jest przekroczenie o 50 proc.

W sytuacji, gdy wśród domowników jest osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku inwalidzkim lub taka, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju, powierzchnia normatywna jest zwiększana o 15 mkw.

Jak samodzielnie obliczyć wysokość dodatku zanim zrobią to urzędnicy? To proste.

Po pierwsze
Zsumuj wydatki będące podstawą obliczenia dodatku – przede wszystkim:

• czynsz;
• koszty eksploatacji i utrzymania ponoszone w mieszkaniach spółdzielczych;
• zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną ponoszone przez właścicieli mieszkań;
• koszt energii cieplnej;
• wydatki na wodę;
• opłaty za ścieki, odpady i nieczystości ciekłe.

Po drugie
Policz, jaka część wydatków stanowiących podstawę obliczenia dodatku przypada proporcjonalnie na normatywną część powierzchni lokalu (np. na 35 mkw. w przypadku osoby mieszkającej samotnie).

Po trzecie
Ustal udział własny w czynszu, a więc część opłat, którą lokator musi pokryć z własnej kieszeni. Wynosi on:

• 15 proc. dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 1-osobowym,
• 12 proc. dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 2-4-osobowym,
• 10 proc. dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 5-osobowym i większym.

Po czwarte
Od wyniku uzyskanego w punkcie drugim trzeba odjąć wynik uzyskany w punkcie trzecim. Dodatek co do zasady nie może być wyższy niż 70 proc. wyniku uzyskanego w punkcie drugim.

Dodatek nie zostanie przyznany, jeśli po dokonaniu powyższych obliczeń okaże się, że miałby on wynosić mniej niż 0,5 proc. kwoty przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu wydania decyzji (obecnie 31,73 zł).

Przykład
Tomasz prowadzi jednoosobowe gospodarstwo. Średni miesięczny dochód Tomasza z ostatnich trzech miesięcy wynosi 2500 zł brutto. Tomasz ubiega się o dodatek mieszkaniowy. Oto, w jaki sposób zostanie ustalona jego wysokość:

1. Zsumowane wydatki będące podstawą obliczenia dodatku wynoszą 800 zł.
2. Mieszkanie Tomasza ma powierzchnię 40 mkw., zaś powierzchnia normatywna w przypadku gospodarstwa jednoosobowego wynosi 35 mkw. Na część lokalu o takiej powierzchni proporcjonalnie przypadają wydatki stanowiące podstawę obliczenia dodatku w wysokości 700 zł.
3. Udział własny w czynszu wynosi w przypadku Tomasza 15 proc. dochodów gospodarstwa domowego, a więc 375 zł.
4. Po odjęciu od wyniku uzyskanego w punkcie drugim, wyniku uzyskanego w punkcie trzecim, okazuje się, że dodatek mieszkaniowy Tomasza wyniesie 325 zł.

Zasadą jest to, że dodatek nie jest wypłacany do ręki, ale przelewany na konto zarządcy domu. Osoba uprawniona do dodatku płaci czynsz pomniejszony o kwotę przyznanego dodatku. Wracając do przykładu Tomasza, co miesiąc na konto zarządcy budynku, w którym mieści się jego mieszkanie będzie wpływać 325 zł dodatku. Resztę opłat czynszowych, czyli 475 zł, Tomasz będzie musiał płacić sam.

Dodatki są przyznawane przez gminy. W praktyce ich przyznawaniem zazwyczaj zajmują się wydziały urzędu zajmujące się wypłatą świadczeń socjalnych.

Decyzja o przyznaniu dodatku jest wydawana w ciągu miesiąca od złożenia wniosku i obowiązuje przez pół roku. Po tym czasie procedurę związaną z przyznaniem dodatku trzeba zacząć od początku.

Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 roku o dodatkach mieszkaniowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 roku, poz. 1335).