Rekord na aukcji: ponad trzy miliony złotych zapłacono za polską monetę z XVII wieku

50 dukatów Zygmunta III Wazy to jedna z najrzadszych królewskich monet na świecie. Licytację przeprowadził Antykwariat Numizmatyczny Michał Niemczyk, w warszawskim hotelu Raffles. Złota moneta licytowana była od poziomu 2 mln zł, na aukcję stawił się tłum kolekcjonerów.

- Na krajowym rynku kolekcjonerskim to historyczne wydarzenie. 50 dukatów Zygmunta III Wazy to walor światowej klasy, a przy tym najwspanialsze dzieło polskiej sztuki medalierskiej - komentuje Michał Niemczyk, właściciel antykwariatu organizującego aukcję.

50 dukatów powstało w 1621 roku w mennicy koronnej w Bydgoszczy i wybite zostało tymi samymi stemplami, co moneta o nominale stu dukatów, która w 2018 roku osiągnęła podczas nowojorskiej aukcji równowartość ponad 8 mln zł. Wówczas pieniądz wybity w Bydgoszczy okazał się najdroższym europejskim walorem sprzedanym na numizmatycznych aukcjach w ciągu roku.

Najcenniejsza moneta, która kiedykolwiek pojawiła się na krajowym rynku aukcyjnym, ma niemal 7 cm średnicy, a w powiększeniu oglądać można na niej detale mniejsze niż 0,5 mm. „Autorem stempla był gdański medalier Samuel Ammon, uznawany za niedościgniony talent, czego dowodzą tak kunsztowne detale, jak lekki koronkowy kołnierz wyłożony na zbroję czy oddane z niezwykłą drobiazgowością tarcze herbowe. Jak zauważają badacze, w celu przedstawienia monarchy w reprezentacyjnej zbroi Ammon kopiował być może zbroje z arsenału malborskiego lub zdobiące wnętrze gdańskiego Dworu Artusa” - informują organizatorzy aukcji.

Monetami tak ogromnych nominałów przeważnie nie płacono, najprawdopodobniej nie powstały też w celach transakcyjnych. Emisja bydgoskich wielodukatowych okazów wiązana jest triumfem pod Chocimiem nad armią turecką. Król, wysyłając poselstwa z listem wieszczącym zwycięstwo, dołączał monety tej kosztownej emisji w celach reprezentacyjnych i podarunkowych. Trafiały do rąk najważniejszych polityków i przedstawicieli arystokracji w Europie, jak również najbardziej zasłużonych polskich magnatów.

Według raportu OneBid, pod względem liczebności rynek numizmatyczny okazał się zdecydowanie większy od obiegu dzieł sztuki. Ponad połowa aukcyjnych transakcji w 2022 r. zawarta została na rynku monet i banknotów, a obrót tej kategorii wzrósł w stosunku do poprzedniego roku o 18 proc.