Wybory do sejmików. PiS wygrywa w Łódzkiem i większości regionów

Wybory samorządowe – według wielu to najważniejsze głosowanie spośród wszystkich. Ich wynik wpływa na życie lokalnych społeczności: zwycięzcy decydują o rozwoju i inwestycjach w gminie, mają wpływ na tworzenie miejsc pracy czy wizerunek miast.

Jesienią wybierzemy wójtów, burmistrzów i prezydentów miast oraz radnych gmin, powiatów i sejmików województw. Wynik wyborów do sejmików będzie swego rodzaju sondażem przed wyborami parlamentarnymi w 2019 roku.

Z badania przeprowadzonego pod koniec kwietnia przez IBRiS wynika, że na najwięcej głosów w jesiennych wyborach może liczyć Zjednoczona Prawica (Prawo i Sprawiedliwość, Solidarna Polska, Porozumienie). Obóz Kaczyńskiego najwięcej mandatów może zdobyć w województwie mazowieckim (25), śląskim (21) i małopolskim (19). Jak się okazuje, połączenie sił Platformy Obywatelskiej i Nowoczesnej przyniosło niewielki efekt – partie wygrywają tylko w co czwartym województwie (m.in. w dolnośląskim – 18 mandatów i pomorskim – 17).

Wygrana PiS w większości województw nie oznacza jednak, że partia będzie miała w nich władzę. Niewykluczony jest powyborczy scenariusz, w którym do koalicji PO i Nowoczesnej dołącza PSL i/lub SLD. PiS, mimo wygranej, byłby w mniejszości np. w województwie łódzkim, kujawsko-pomorskim, zachodnio-pomorskim.

W Sejmiku Województwa Łódzkiego zasiada 33 radnych. Wybory w 2014 roku wygrał PiS. W skali województwa oddano na nie 222 tys. ważnych głosów (27,4 proc.). Dało to mu 12 mandatów. Drugi wynik osiągnęło PSL (219 tys. głosów, 27,03 proc. poparcia i 10 mandatów). Zbliżony wynik miała PO (216 tys. głosów, 26,7 proc. poparcia i 10 mandatów). Z jednym mandatem do sejmiku wszedł jeszcze SLD (73 tys. głosów i 9 proc. poparcia). Koalicję rządzącą województwem zawiązały PO i PSL. Nie zaszkodziło jej odejście z PSL w trakcie kadencji dwóch radnych.

Teraz badanie IBRiS daje Zjednoczonej Prawicy z PiS na czele poparcie na poziomie 35 proc. PO z Nowoczesną dostały ponad 28 proc., SLD ponad 12 proc., a PSL ponad 10 proc. Zawiązanie przez opozycję wielkiej koalicji mogłoby uniemożliwić PiS przejęcie władzy w regionie.

Trzeba jednak podkreślić, że IBRiS badał poparcie dla partii w skali całego województwa, a faktyczny bój o władzę, czyli mandaty odbywa się w okręgach wyborczych. O ostatecznym układzie sił w sejmiku decyduje, nie tylko już wspomniane poparcie, ale liczba ważnie oddanych głosów oraz sposób przeliczania wyników głosowania na mandaty. Stosowana do tego metoda d’Hondta sprzyja wielkim partiom. Wszystko to razem może zamienić wspominane 35-procentowe poparcie nawet na samodzielne rządy PiS (z koalicjantami) w Łódzkiem.

Ale ta wyraźna przewaga w całym województwie nie gwarantuje sukcesu. Musimy wrócić do okręgów. W Łódzkiem jest ich pięć. Wybieranych jest w nich od 5 do 9 radnych sejmiku. Przed czterema laty PiS wygrało tylko w jednym (piotrkowsko-bełchatow-skim). Zdobyło tam trzy z sześciu mandatów. W dwóch okręgach (zgiersko-kutnowskim i sieradzko-pabianickim) zdobyło tyle samo mandatów co PSL, a przegrało w okręgu skierniewicko-tomaszowskim z PSL i w Łodzi z PO.

To w stolicy województwa do zgarnięcia jest największa pula – 9 mandatów. W 2014 roku PO zdobyła tu 5 mandatów, a PiS – 3. Na korzyść PiS działa fakt, że lokomotywą listy PO nie będzie Hanna Zdanowska. Zmienione prawo wyborcze zabrania jednoczesnego kandydowania np. na prezydenta miasta i do sejmiku.

A to Zdanowska przyniosła PO prawie 50 tys. głosów w wyborach do sejmiku sprzed czterech lat. Na korzyść opozycji przemawia natomiast zapowiedź wspólnego startu PSL i SLD.

Wybory samorządowe odbędą się w niedzielę 21 lub 28 października albo 4 listopada 2018 roku.
Współpraca

Sondaż Instytutu Badań Rynkowych i Społecznych IBRiS zrealizowany od 17 do 25 kwietnia na losowo-kwotowej próbie Polaków. Wielkość próby: 1000 respondentów dla każdego z województw metodą CATI. Błąd oszacowania 3 proc.