Dziesięć roczników kobiet zyska prawo do bezpłatnej mammografii. Od listopada badanie ratujące życie zrobią darmo. Czy jesteś w tej grupie?

To końca października 2023 bezpłatne badanie mammograficzne w ramach programu profilaktyki raka piersi jest wykonywane kobietom między 50. a 69. rokiem życia.

Od listopada 2023 roku prawo do bezpłatnej mammografii zyska aż dziesięć roczników kobiet.

Czy dotyczy to także Ciebie? Tak, jeśli masz nie mniej niż 45 lat i nie więcej niż 74 lata. Prawo do poddania się za darmo badaniu ratującemu życie zyskują od listopada kobiety od 45. do 50. roku życia oraz panie po 69. roku życia, które nie skończyły jeszcze 74 lat. Oznacza to, że badanie będą teraz mogły bezpłatnie zrobić kobiety z dziesięciu dodatkowych roczników. Oczywiście, panie między 50. a 69. rokiem życia zachowują prawo do bezpłatnej mammografii.

SPRAWDŹ Kto zyska prawo do bezpłatnej mammografii

Od listopada 2023 bezpłatne badanie mammograficzne należy się paniom od 45. do 74. roku życia.

– Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet. Wśród nowotworów rak ten stanowi około 23 proc. wszystkich zachorowań i jest przyczyną blisko 14 proc. zgonów. Te dane wskazują, że musimy wprowadzać i rozszerzać programy profilaktyczne. To prosty, nieinwazyjny i skuteczny sposób wczesnego wykrywania chorób nowotworowych, który znacząco poprawia rokowanie – mówi minister zdrowia Katarzyna Sójka.

Od 1 stycznia 2024 r. do programu profilaktyki raka piersi będą także włączone kobiety po 5 latach od zakończenia leczenia raka piersi.

Mammografia to najbardziej czułe badanie pozwalające na zdiagnozowanie zmian w piersi. To badanie obrazowe, wykorzystujące niewielką dawkę promieniowania rentgenowskiego. Skupia się przede wszystkim na rozpoznaniu zmian w obrębie gruczołu piersiowego (sutka).

Wykrywa zmiany bezobjawowe – takie, które są we wczesnym stadium i nie są wyczuwalne.

W trakcie badania wykonywane są dwa zdjęcia rentgenowskie każdej piersi. Jedno prześwietla pierś z góry do dołu a drugie po skosie.

Dawka promieniowania, które uwalnia się w trakcie badania jest naprawdę niewielka. Zbliżona do tego, któremu pacjent jest poddawany w czasie prześwietlenia zęba. Nie należy więc obawiać się skutków ubocznych mammografii.

Zdjęcia wykonywane są przez technika elektroradiologii. Pierś w trakcie badania jest umieszczana na specjalnym stoliku i dociśnięta przeźroczystą płytką z tworzywa do urządzenia.

Dzięki temu pierś zostaje na moment unieruchomiona i możliwe jest uzyskanie wyraźnego obrazu badanej piersi. Całe badanie trwa zaledwie kilka minut.

Badanie nie jest bolesne! Co prawda ucisk może być niekomfortowy, ale trudno nazwać to odczucie bólem. Ponadto dyskomfort trwa zaledwie kilka chwil.

Nie musisz przygotowywać się specjalnie do badania. Absolutnie nie jest wymagana żadna specjalna dieta, ani przyjmowanie jakichkolwiek specjalistycznych preparatów przed badaniem. Nie ma też znaczenia, czy jesteś na czczo.

Zaleca się jedynie, by zgłaszać się na badanie około dziesiątego dnia cyklu miesiączkowego. Wówczas piersi nie są nadwrażliwe, co ogranicza odczucie dyskomfortu w trakcie badania.

Podczas badania trzeba rozebrać się „od góry”.

Przyczyny powstawania raka piersi nie zostały jeszcze do końca poznane. Znamy jednak czynniki ryzyka, które zwiększają prawdopodobieństwo zachorowania.

Są nimi:

• wiek (ryzyko wzrasta z wiekiem);
• płeć żeńska (mężczyźni też chorują na raka piersi, ale znacznie rzadziej);
• wcześnie pojawiająca się pierwsza miesiączka (przed 11. rokiem życia);
• późna menopauza (po 54. roku życia);
• późny pierwszy poród (po 35. roku życia);
• stosowanie hormonalnej terapii zastępczej (jeśli była stosowana co najmniej 10 lat);
• rak piersi w najbliższej rodzinie;
• nosicielstwo mutacji genowych (głównie BRCA1 i BRCA2);
• przebyty rak piersi.

Ministerstwo Zdrowia wprowadza też nowości w terapii raka piersi.

Terapia trastuzumabem derukstekanem od listopada 2023 ostanie objęta refundacją w ramach programu lekowego B.9.FM – leczenie chorych na raka piersi. Terapia będzie dostępna dla pacjentów w drugiej, trzeciej lub czwartej linii leczenia stosowanej z powodu nieoperacyjnego lub zaawansowanego HER2-dodatniego raka piersi, po zastosowaniu co najmniej jednej linii terapii anty-HER2.

Od listopada 2023 będzie też refundowana terapia olaparybem w leczeniu raka piersi w zakresie:

• pooperacyjnego leczenia wczesnego HER2-ujemnego raka piersi wysokiego ryzyka z obecnością mutacji germinalnych w genach BRCA1/2;
• zaawansowanego lub przerzutowego HER2-ujemnego raka piersi z obecnością mutacji germinalnych w genach BRCA1/2;
• zaawansowanego lub przerzutowego potrójnie ujemnego raka piersi z obecnością mutacji germinalnych w genach BRCA1/2.

– Wszystkie podejmowane przez nas działania mają na celu zwiększenie liczby osób, które przystępują do badań profilaktycznych. Wczesne wykrywanie nowotworów zwiększa odsetek wyleczeń i umożliwia zastosowanie oszczędzającego zabiegu chirurgicznego – mówi minister zdrowia Katarzyna Sójka.

Minister zdrowia poinformowała też, że od 2025 roku będą też obowiązywały wyłącznie mammografie cyfrowe.