Jak przygotować młodych ludzi do wejścia na rynek pracy? EuroSkills Gdańsk 2023 to ich przepustka do przyszłości

W celu sprostania wszystkim wyzwaniom oraz aby doprowadzić do unifikacji-standaryzacji w poszczególnych zawodach, powstała inicjatywa WorldSkills i jej kontynentalny odpowiednik – EuroSkills. Pierwszy konkurs umiejętności branżowych WorldSkills dla młodych zawodowców z Hiszpanii i Portugalii zorganizowano w 1950 r. w Madrycie jako odpowiedź na deficyt wykwalifikowanych pracowników po II wojnie światowej.

Dwadzieścia lat później, w 1970 r. zarówno konkursy krajowe i międzynarodowe pod szyldem WorldSkills odbywały się już na 4 kontynentach. W 2008 roku zorganizowano w Rotterdamie pierwsze mistrzostwa Europy – EuroSkills 2008, a niespełna dziesięć lat później do tego grona dołączyła Polska. Aktualnie WorldSkills liczy 85 państw, a WorldSkills Europe skupia 32 kraje.

Jednym z głównych celów WorldSkills jest zwiększanie liczby wykwalifikowanych młodych ludzi, wychwytywanie talentów oraz wspieranie rozwoju osobistego młodych zawodowców.

Innym aspektem jest kreowanie nowoczesnych standardów kształcenia na całym świecie oraz przygotowanie młodych ludzi do ich przyszłej kariery zawodowej. Co ważne, poprzez wspomnianą standaryzację wspierany jest - w kontekście Unii Europejskiej - jeden z jej filarów, czyli swoboda przemieszczania obywateli, zaś standaryzacja w kontekście zawodowym wspiera łatwość w poszukiwaniu zatrudnienia. Ważnym elementem tego działania jest łączenie nowoczesnych narzędzi dydaktycznych z biznesem a tym samym weryfikacja teorii w praktyce. Zauważono, że takie działanie stymuluje w sposób istotny wzrost gospodarczy i budowę przemysłu przyszłości.

Jak wynika z przeprowadzonych badań, 85 % nauczycieli uważa, że konkursy WorldSkills przekładają się wprost na rozwój i transformacje systemów edukacji, a także na rozwój i poszerzanie standardów szkolnictwa branżowego w reprezentowanych przez nich szkołach i uczelniach.

WorldSkills i EuroSkills nie przez przypadek nazywane są igrzyskami zawodów branżowych, łączą bowiem w jedność konkurowanie z rówieśnikami w zakresie zdobytych kompetencji zawodowych z duchem sportowej rywalizacji.

To dzisiaj najbardziej prestiżowe i największe na świecie konkursy umiejętności zawodowych od najnowszych technologii komputerowych i robotyki po gotowanie, spawanie i florystykę. To najlepsze narzędzie popularyzacji kształcenia zawodowego wśród uczniów i studentów, zaś fakt nabycia wysokich kwalifikacji - właśnie tych weryfikowanych w ramach zawodów - trudny jest do przecenienia. Wspomniane wcześniej badania wykazały, że młodzi uczestnicy WorldSkills International i WorldSkills Europe są chętniej zatrudniani, łatwiej znajdują pracę, zaś ich zarobki są średnio wyższe o 14 000 funtów od rówieśników.

Same zawody to również znakomita promocja kształcenia zawodowego, o czym dowodzą badania na zlecenie WorldSkills Canada, z których wynika, że 68 % widzów na krajowych zawodach WorldSkills, dowiedziało się o ścieżkach i możliwościach budowania kariery w oparciu o wykształcenie techniczne/zawodowe. Co więcej, aż 76 % gości potwierdziło swoje zainteresowanie nowo poznanymi perspektywami kariery zawodowej. Warto wykorzystać ten aspekt wydarzenia, aby przedstawić kształcenie zawodowe jako atrakcyjną ścieżkę rozwoju dla młodych ludzi. Już dziś większość uczniów wybiera edukację w szkołach branżowych i technikach, ale trzeba wzmacniać ten trend, bo nasza gospodarka i rynek pracy potrzebują fachowców. Wykwalifikowani pracownicy są poszukiwani przez pracodawców, a dobry zawód to nie tylko gwarancja zatrudnienia i wysokich zarobków, ale także prestiż i uznanie społeczne.

Ważny jest też aspekt ukierunkowania samej imprezy na rozwój i promowanie tzw. profesji przyszłości, czyli tych, które jeszcze nie mają ustalonej powszechnej nazwy, ale już wymagają od przyszłych specjalistów dużej interdyscyplinarności. Dzisiaj na znaczeniu zyskują zawody, które są powiązane z projektowaniem środowiska IT, z rozwojem portali społecznościowych, z zastosowaniem uczenia maszynowego czy sztucznej inteligencji medycynie, w diagnostyce, w motoryzacji, w ochronie środowiska. Trudno też przecenić kompetencje miękkie, które z każdy rokiem nabierają coraz większego znaczenia, Pomocne jest doświadczenie zdobyte przez młodych zawodników poprzez współdziałanie w ramach jednej drużyny spojonej wspólnym celem.

A jak wyglądają nasze lokalne statystyki? Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego, w Polsce jest około 2,5 mln osób w przedziale wiekowym 20-27 lat, które stanowią już 10 % całego rynku pracy. W ciągu roku odsetek ten wzrośnie do blisko 30 % Pokolenie Z – Zoomersi, szturmem wkraczają do polskich firm, a pierwsze prace zarobkowe podejmują dużo wcześniej niż miało to miejsce w przypadku poprzednich pokoleń.

Organizacja zawodów Euroskills w Polsce to wyraz uznania dla polskiego systemu kształcenia zawodowego, który łączy tradycję z nowoczesnością i zapewnia młodym ludziom różne możliwości rozwoju, a także działań zmierzających do odbudowy prestiżu szkolnictwa branżowego i technicznego realizowanych od kilku lat.

Wrześniowe europejskie zawody w Gdańsku należy pojmować nie tylko jako wielki zaszczyt, który przypadł tak Polsce jak i Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji (główny organizator), ale przede wszystkim jako promocję standardów kształcenia WorldSkills, miejsce naturalnego transferu wiedzy oraz platformę obserwacji i wymiany dobrych praktyk. EuroSkills to również scena, która dla wielu może okazać się trampoliną zarówno w rozwoju własnej kariery jak i wyboru przyszłej ścieżki edukacyjnej.

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, która odpowiada za organizację ósmej edycji tego konkursu, realizuje projekt „Euroskills Gdańsk 2023” dofinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020.

Artykuł współfinansowany ze środków Pomocy Technicznej Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój.